Sông Trường Giang chảy qua xã Tam Tiến, huyện Núi Thành (Quảng Nam) có địa hình đặc thù khiến những người bắt hến bằng ghe máy không thể hoạt động được, do vậy đây là nơi đánh bắt yêu thích của các thợ hến làm nghề thủ công.
Dụng cụ đánh bắt hến thủ công gồm cây cào dài khoảng 1,5 m, phía trên gắn thanh sắt dát mỏng nằm ngang gắn với túi lưới.
Người thợ dùng dây buộc cây sào vào lưng của mình và dầm mình trong nước đi thụt lùi để tìm những con hến nằm vùi sâu trong bùn cát; thời gian làm việc từ 7h đến 13h chiều hàng ngày.
Ông Trần Văn Tô, xã Tam Phú (TP Tam Kỳ) đã 30 năm theo nghề bắt hến. "Công việc vất vả do phải ngâm mình trong nước thường xuyên, bù lại cho thu nhập cao hơn mặt bằng chung ở địa phương với vài trăm nghìn mỗi ngày", ông nói.
Sau mỗi lượt cào, rác thải bùn đất trộn lẫn với hến nên thợ cào phải dùng rổ kiên nhẫn nhặt đãi, tách lấy hến.
Đôi tay thợ hến ngâm nước nhiều bị chai sạn, da nhăn nhúm. “Chân dẫm phải vỏ ốc, tay bị gai đâm, vỏ sò cứa thường xuyên”, ông Trần Khánh (Tam Kỳ) bộc bạch.
Hến được thợ cào đóng bao chở về bán cho các lò chế biến lấy ruột, hến nhỏ bán cho những người nuôi tôm hùm làm thức ăn.
“Hến lớn giá bán 3.500 đồng một kg, hến nhỏ 1.500 đồng. Ngày may mắn cào được hai tạ, ngày ít khoảng một tạ”, ông Khánh nói.
Dậy sớm để đi cào hến nên người thợ thường không kịp ăn sáng, họ nghỉ tay và có bữa ăn nhanh bên bờ sông lúc 10h sáng.
Hến được các chủ lò thu mua và cho vào nồi nấu chín rồi tách ruột khỏi vỏ, cứ 7 kg hến sẽ cho một kg ruột.
Ruột hến làm sạch bán giá 80.000 đồng một kg để dùng nấu canh, xào xúc bánh tráng.