Chiều 19/4, VKSND TP HCM tổ chức buổi xin lỗi công khai ông Chu Quang Hưng (73 tuổi, bị giam oan gần 24 năm trước) tại nơi ông sống thuộc phường 13, quận 5.
Viện phó VKSND TP HCM Nguyễn Văn Tấn thừa nhận, việc gây oan sai cho ông Hưng do các cơ quan tố tụng sai phạm, chủ quan trong việc áp dụng luật hình sự. Ngoài việc xin lỗi công khai ông Hưng, VKS sẽ tiếp tục thực hiện các yêu cầu khác của ông như đăng báo xin lỗi, cải chính và bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.
"Việc này là muộn màng, không thể bù đắp được những thiệt hại mà ông và gia đình đã trải qua. Nhưng chúng tôi mong rằng sẽ phần nào xoa dịu nỗi đau mà ông đã phải gánh chịu từ lâu, sớm ổn định cuộc sống gia đình", ông Tấn nói và đề nghị chính quyền địa phương tạo mọi điều kiện cho ông Hưng thực hiện các quyền công dân.
Ông Hưng không chấp nhận lời xin lỗi của VKS. Ảnh: Hải Duyên.
Ông Hưng giọng dứt khoát, cho biết "không chấp nhận lời xin lỗi suông". Ông yêu cầu được bồi thường 1 đồng danh dự và 99 tỷ đồng thiệt hại về vật chất và tinh thần mà ông và gia đình đã gánh chịu suốt hơn 20 năm. Tuy nhiên VKS vẫn không công bố số tiền bồi thường oan sai cho ông.
Ông Nguyễn Văn Tấn giải thích, việc xin lỗi công khai này được thực hiện trước. Còn số tiền bồi thường oan sai cho ông Hưng, VKS đang chờ cấp trên phê duyệt, sẽ bồi thường sau.
Theo nội dung vụ án, năm 1994, ông Hưng (lúc đó 47 tuổi) bán cho ông Nam căn nhà 31 Kim Biên, quận 5. Quá trình mua bán hai bên xảy ra tranh chấp, ông Hưng làm đơn khởi kiện. TAND quận 5 nhiều lần mở phiên xử nhưng bị đơn đều vắng mặt nên tạm hoãn.
Đến ngày 21/11/1995, ông Hưng bị CQĐT, VKSND TP HCM ra lệnh bắt giam về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản của ông Nam. Hồ sơ sau đó được chuyển qua tòa cùng cấp xét xử ông về tội này nhưng bị trả để điều tra bổ sung. Sau hơn một năm bị giam, tháng 12/1996, ông Hưng được trả tự do nhưng cấm đi khỏi nơi cư trú.
Đến năm 2005, VKSND TP HCM đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án do không cấu thành tội phạm, các giao dịch trong việc bán nhà được xác định là quan hệ dân sự.
TAND TP HCM lúc bấy giờ xác định, thẩm phán Nguyễn Lâm đã can thiệp vào việc mua bán nhà của ông Hưng gây ra vụ án oan. Ông Lâm sau đó bị khiển trách, không được tái bổ nhiệm thẩm phán TAND TP HCM. Trong đơn giải trình sau đó, cựu thẩm phán này thừa nhận do sốt ruột với việc người thân (ông Nam) bị mất tiền khi tranh chấp nhà với ông Hưng nên đã can thiệp vào vụ án.
Liên quan việc làm oan ông Hưng, Công an, VKS, TAND TP HCM đã họp liên ngành xử lý kỷ luật 7 cán bộ bằng hình thức cảnh cáo và khiển trách. Điều tra viên làm vụ này bị hạ cấp hàm từ đại úy xuống thượng úy.
Năm 1999, Công an, VKS, TAND TP HCM lần lượt làm việc với ông Hưng tại trụ sở, thông báo kết quả xử lý cán bộ gây oan, xin lỗi và mong ông "thông cảm".
Không đồng ý với cách giải quyết này, ông Hưng cho rằng, việc xử lý như vậy là chưa nghiêm và đề nghị xử lý hình sự những người liên quan; đồng thời bồi thường và xin lỗi công khai đối với ông.
Nhiều năm qua, ông đã làm hàng chục đơn khiếu nại gửi Ủy ban pháp luật Quốc hội, TAND và VKSND Tối cao.
Hải Duyên