Chúng được Trung tâm khuyến nông tỉnh Phú Thọ mang từ khu vực vườn quốc gia Xuân Sơn, huyện Tân Sơn, đến hội chợ. Mỗi khi có khách tham quan, nhân viên của Trung tâm lại hồ hởi khoe: "Gà tiến vua đó" và nhất định không bán, mặc dù nhiều người năn nỉ trả giá cao.
Ngoài 3 ngón chân thông thường, phía sau còn có 2-3 cựa giống như ngón chân. Ảnh: H.K. |
Thông thường gà sống trưởng thành mới có cựa (hai chân mới có 1 cựa), nhưng tất cả gà mái mang đến hội chợ đều có. Con nhỏ nhất chỉ 3 lạng, nhưng tới 6 cựa, tính cả hai chân. Các cựa giống như ngón chân gà, cũng có móc sắc, mọc cao hơn 3 ngón còn lại chừng một cm và chĩa ra đằng sau.
Ông Từ Anh Sơn, Phó giám đốc Trung tâm khuyến nông Phú Thọ, cho biết, giống gà nhiều cựa được Trung tâm phát hiện vào năm 2004 và chỉ có tại các xã Xuân Sơn, Xuân Đài, Kim Thượng của huyện miền núi Tân Sơn. Tại đây, người dân đã ghi nhận có gà 9 cựa, nhưng rất hiếm. Phần lớn là gà 4-8 cựa.
"Thực ra các cựa chính là ngón chân gà và có lẽ do yếu tố di truyền nên khi ấp nở chúng đã có nhiều ngón như vậy. Hiện ở huyện Tân Sơn chỉ còn 250-300 gà loại này. Chúng sinh sản rất tốt, nhưng có điều lạ là bắt đi nuôi ở nơi khác thì một là chết, hai là không đẻ được", ông Sơn nói.
Chiếc lồng gà xinh xắn này trở thành tâm điểm thu hút sự chú ý của những khách hiếu kỳ. Ảnh: H.K. |
Phó giám đốc Sơn cho biết thịt gà nhiều cựa rất chắc và thơm ngon, trọng lượng mỗi con 1,2-1,7 kg. Tuy nhiên, chúng đang có nguy cơ tuyệt chủng bởi đồng bào dân tộc ở các xã Xuân Sơn, Xuân Đài, Kim Thượng chỉ nuôi kiểu hoang dã (thả ra rừng) để thịt ăn, không nuôi bán.
Trung tâm khuyến nông Phú Thọ đang có ý tưởng nghiên cứu khả năng thích nghi (độ ẩm, không khí, thổ nhưỡng...) của giống gà nhiều cựa. Trên cơ sở đó mới tính đến khả năng nhân rộng giống gà qúy hiếm này.
Trong truyền thuyết, để được cưới Mỵ Nương, Sơn Tinh và Thuỷ Tinh phải nộp đủ lễ vật thách cưới do vua Hùng đặt ra là “voi 9 ngà, gà 9 cựa, ngựa 9 hồng mao”. Nhiều người nghĩ rằng đó là vật chỉ có trong truyện cổ. |
Hồng Khánh