Khoảng 16h ngày 14/1, những người dân phong tỏa lối ra vào khu liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn (Hà Nội) bắt đầu rời đi. Sau khoảng 30 phút, các chướng ngại vật được tháo dỡ, xe chở rác đã ra vào khu vực này bình thường.
Động thái trên diễn ra sau khi cán bộ địa phương đến gặp gỡ và mời họ về trụ sở thôn để nhận thông báo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
Bản mẫu thông báo được đưa đến vị trí chốt chặn để người dân xem, trên đó dành chỗ trống ghi tên mỗi gia đình với các mức hỗ trợ cho từng hạng mục cụ thể như đất ở, nhà cấp 4, hàng rào, bể nước, sân bê tông...
"Đây là lần đầu tiên chúng tôi nhận được phương án bồi thường chi tiết khi nhà nước thu hồi đất, giải phóng mặt bằng dự án di dân vùng ảnh hưởng môi trường của khu liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn. Tuy nhiên, bản phương án này vẫn chưa nêu rõ thời gian triển khai dự án", một người dân nói.
Trả lời thắc mắc của người dân tại hiện trường, một cán bộ cho biết tới đây khi các hộ kê khai tài sản và thống nhất được phương án đền bù, chính quyền sẽ đưa ra thời gian di dời cụ thể.
Lãnh đạo Công ty Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) cho biết, sẽ huy động 100% nhân lực thu gom rác tồn ở các quận nội thành. "Bình thường khu xử lý rác chỉ hoạt động đến 4h, nhưng từ hôm nay sẽ mở 24/24h. Chúng tôi bố trí hai bãi tiếp nhận rác để đảm bảo xe vào bãi được đổ ngay; dự tính khoảng 3-4 ngày sẽ giải quyết xong tình trạng rác ứ đọng trên đường phố", vị này nói.
Việc ùn ứ rác bắt đầu từ bốn ngày trước, khi một số người dân hai xã Bắc Sơn, Hồng Kỳ dựng lều bạt để ngăn xe chở rác vào khu liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn, khiến nhiều tuyến đường ở 12 quận Hà Nội ngập rác.
Người dân cho rằng thành phố Hà Nội và huyện Sóc Sơn đã chậm thực hiện chính sách với các hộ bị ảnh hưởng vì khu xử lý chất thải, trong đó có việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ tái định cư; thông tin cụ thể vị trí và diện tích dành cho mỗi hộ dân ở khu tái định cư.
Lãnh đạo thành phố, huyện và các đơn vị liên quan đã đối thoại với người dân ba lần nhưng bãi rác vẫn bị phong tỏa lối vào cho đến chiều nay.
Ông Nguyễn Ngọc Oanh - Phó chủ tịch UBND xã Nam Sơn cho biết, trước đây xã đã hai lần kiến nghị với huyện và thành phố di dời người dân ra khỏi khu vực ảnh hưởng của bãi rác, bán kính 500 m tính từ dãy tường bao quanh.
"Xã Nam Sơn có 535 hộ, xã Hồng Kỳ có 200 hộ dân nằm trong bán kính 500 m của bãi rác Nam Sơn. Tháng 5/2016, chúng tôi được lãnh đạo thành phố thông tin là sẽ hoàn thành việc di dời người dân vùng ảnh hưởng vào cuối năm 2018, sau đó không nhận thêm được văn bản nào", ông Oanh nói.
Đến tháng 10/2018, Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Sóc Sơn đã đo đạc, kiểm đếm tài sản trên đất của các hộ dân trong diện di dời.
Tối 13/1/2019, hai ngày sau khi một số người dân vây bãi rác, thành phố gửi văn bản đến các đơn vị liên quan về việc giải phóng mặt bằng theo chỉ giới quy hoạch bán kính 500 m quanh khu liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn. Theo đó, trước ngày 30/3, huyện sẽ khảo sát số lượng, lập, thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho dân, đảm bảo tiến độ trong quý II/2019.
Huyện Sóc Sơn cũng được yêu cầu chịu trách nhiệm giải thích để dân không cản trở việc vận chuyển rác vào khu xử lý chất thải.
Khu liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn (bãi rác Nam Sơn) nằm trên địa bàn 3 xã Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ của huyện Sóc Sơn, có quy mô hơn 157 ha chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn I gồm 10 ô chôn lấp với diện tích trên 83 ha, hiện đã đầy. Giai đoạn II, diện tích hơn 73 ha gồm 8 ô chôn lấp.
"Dự kiến đến năm 2021 thành phố sẽ đóng bãi rác này và đã phê duyệt dự án lò đốt rác 3 tầng ở khu xử lý, việc này giúp giảm tải tiếp nhận rác vào bãi", lãnh đạo Urenco cho hay.
Gia Chính - Văn Định