Rạng sáng 14/12, hàng chục người dân thôn Vân Tiến, xã Thành Mỹ, tiếp tục tập trung trong túp lều dựng tạm ven bờ sông Bưởi để canh gác, ngăn chặn hoạt động khai thác cát của Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại Đại An. Người dân còn đốt lửa sưởi ấm, mang thực phẩm nấu cháo và lắp máy nổ, lắp tivi xem bóng đá, hát karaoke trong căn lều dựng tạm.
Người dân thôn Vân Tiến tập trung đốt lửa trong khu lán ven bờ sông Bưởi ngăn khai thác cát. Ảnh: Lam Sơn
Việc người dân đánh trống, tụ tập phản đối Công ty Đại An khai thác cát diễn ra từ đầu tháng 12 đến nay. Những ngày đầu, khoảng 50 người dân kéo ra bờ sông xua đuổi máy xúc cát của doanh nghiệp, sau đó quay về nhà văn hóa thôn đánh trống phản đối. Bốn hôm nay họ huy động người dựng lều, đóng cọc bê tông chặn luôn con đường xuống sông.
Phía dưới bờ sông, một chiếc máy xúc và xe ben của doanh nghiệp đang nằm lại vì đường đã bị phong tỏa. Hiện công nhân không còn làm việc tại bãi cát.
Ông Trương Thanh Bình, Trưởng thôn Vân Tiến, cho biết dân làng không đồng ý cho doanh nghiệp khai thác cát bởi lo ngại sạt lở và mất đất sản xuất. Hiện xã Thành Mỹ chưa sạt lở, song đã xảy ra ở xã Thành Vinh (cũng thuộc mỏ cát của Công ty Đại An).
Theo ông Bình, trước khi chính quyền cấp phép cho doanh nghiệp, người dân không được lấy ý kiến, chỉ khi máy móc về mở đường, mỏ hoạt động thì dân mới biết. "Chúng tôi nhiều lần kiến nghị tại các cuộc họp hay tiếp xúc cử tri, nhưng không được tiếp nhận", ông Bình nói và mong muốn được đối thoại với chính quyền, doanh nghiệp để thống nhất phương án đảm bảo lợi ích cho các bên.
Căn lều lợp bạt được người dân dựng trên con đường gần vị trí tập kết cát. Ảnh: Lam Sơn
Ông Nguyễn Văn Mạnh, Phó chủ tịch huyện Thạch Thành, cho rằng người dân tụ tập là không đúng. Theo quy định, hoạt động cấp phép mỏ khoáng sản không cần xin ý kiến người dân, song phải công khai thông tin rộng rãi các chỉ số liên quan, trong đó có đánh giá tác động môi trường. Hiện doanh nghiệp chưa thông báo thời gian khai thác, phương án đảm bảo an toàn nên bị phản ứng.
Trước mắt, lãnh đạo huyện Thạch Thành yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng khai thác để các cơ quan chuyên môn kiểm tra, đánh giá lại tác động theo kiến nghị của người dân; vận động người dân tháo dỡ rào chắn, không tập trung đông người gây mất an ninh trật tự.
Có người bế cả cháu nhỏ ra sông khi đi gác ngăn chặn xe vào mỏ ở thôn Vân Tiến. Ảnh: Lam Sơn
Tháng 7/2018, Công ty Đại An được UBND tỉnh Thanh Hóa cấp phép khai thác cát làm vật liệu xây dựng và thuê đất tại xã Thành Mỹ và xã Thành Vinh với diện tích mỏ gần 14.000 m2 (khu vực 1 và 2 nằm tại xã Thành Mỹ, diện tích gần 8.000 m2, còn khu vực 3 thuộc xã Thành Vinh, rộng 6.000 m2). Khối lượng khoáng sản được phép khai thác hơn 23.000 m3, công suất hơn 12.000 m3 mỗi năm, thời hạn 3 năm.
Tháng 8/2021, giấy phép hết hạn, Công ty Đại An tiếp tục xin gia hạn và được UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý cho khai thác thêm 2 năm 8 tháng với diện tích mỏ, công suất như cũ. Từ đầu tháng 12, khi doanh nghiệp làm đường, tái khởi động khai thác thì bị người dân phản đối.