Theo khoản 1 Điều 48 Nghị định 136/2020/NĐ-CP, kinh phí bảo đảm cho các hoạt động phòng cháy và chữa cháy của lực lượng cảnh sát phòng cháy và chữa cháy, các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, lực lượng vũ trang và các đơn vị khác thụ hưởng ngân sách nhà nước ở trung ương và địa phương do ngân sách nhà nước bảo đảm theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành và các nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.
Hàng năm, Bộ Công an lập kế hoạch ngân sách cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy và giao Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ thực hiện; Ủy ban nhân dân các cấp phải lập kế hoạch ngân sách bảo đảm cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy của địa phương.
Theo khoản 3 Điều 48 Nghị định 136/2020/NĐ-CP, Ngân sách nhà nước bảo đảm cho hoạt động của lực lượng cảnh sát phòng cháy và chữa cháy được sử dụng cho các nội dung: Hoạt động thường xuyên của lực lượng cảnh sát phòng cháy và chữa cháy; trang bị, đổi mới và hiện đại hóa phương tiện phòng cháy và chữa cháy và cơ sở vật chất kỹ thuật; nghiên cứu khoa học và công nghệ về phòng cháy và chữa cháy theo quy định.
Theo khoản 4 Điều 48 Nghị định 136/2020/NĐ-CP, nội dung chi cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy của Ủy ban nhân dân các cấp bao gồm: Hỗ trợ xây dựng, cải tạo và sửa chữa trụ sở làm việc, mua sắm, trang bị, bảo dưỡng, sửa chữa, đổi mới, hiện đại hóa phương tiện phòng cháy và chữa cháy và cơ sở vật chất kỹ thuật cho lực lượng cảnh sát phòng cháy và chữa cháy đóng trên địa bàn; hoạt động thường xuyên của lực lượng dân phòng; hỗ trợ thường xuyên cho đội trưởng, đội phó đội dân phòng; mua sắm thiết bị bảo hộ, phương tiện phòng cháy và chữa cháy cho lực lượng dân phòng và lực lượng phòng cháy và chữa cháy cơ sở thuộc cơ quan tổ chức thụ hưởng ngân sách nhà nước.
Căn cứ các quy định nêu trên thì mọi chi phí cho công tác tổ chức chữa cháy đều do Ngân sách nhà nước chi trả. Điều đó có nghĩa, người dân gọi lực lượng cảnh sát phòng cháy và chữa cháy đến thực hiện công tác chữa cháy sẽ không tốn bất kỳ chi phí nào.
Tuy nhiên, sau khi thực hiện việc chữa cháy xong thì cảnh sát phòng cháy và chữa cháy sẽ phối hợp với cơ quan chức năng để điều tra nguyên nhân dẫn đến vụ cháy đó. Nếu việc cháy do lỗi của con người gây ra thì tùy vào mức độ vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; đồng thời, bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.
Lưu ý: Theo khoản 2 Điều 42 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nhà chức trách sẽ phạt tiền từ 4 triệu đến 6 triệu đồng đối với hành vi: Không báo cháy, sự cố, tai nạn hoặc ngăn cản, gây cản trở việc thông tin báo cháy, sự cố, tai nạn; báo cháy giả; báo tin sự cố, tai nạn giả.
Theo tôi, khi xảy ra cháy nổ thì mọi người nên gọi ngay đến số 114 hoặc tải "ứng dụng Báo cháy 114" để thực hiện việc báo cháy nhằm bảo đảm việc chữa cháy được diễn ra nhanh chóng, hạn chế tối đa thiệt hại.
Luật sư Phạm Thanh Hữu
Đoàn luật sư TP HCM