Daniel Prude, một người đàn ông da màu, khỏa thân chạy qua các con phố ở Rochester, phía tây New York, tối 23/3 trước khi bị cảnh sát trùm mũ lên đầu và ấn mặt xuống vỉa hè trong hai phút. Prude được đưa tới bệnh viện và qua đời sau đó 7 ngày khi thân nhân quyết định tắt thiết bị hỗ trợ sự sống.
Cái chết của Prude không được công chúng chú ý cho đến khi gia đình người đàn ông này tổ chức họp báo ngày 2/9 và công bố video trích xuất từ camera trên người sĩ quan cảnh sát, kèm theo báo cáo mà họ lấy được thông qua yêu cầu công khai hồ sơ.
"Bạn thấy anh ta và làm thế nào để không thốt lên rằng 'người đàn ông đó không có khả năng tự vệ và hoàn toàn khỏa thân dưới đất khi đã bị còng rồi'. Còn bao nhiêu người phải chết để xã hội hiểu rằng cần chấm dứt điều này?", Joe Prude, anh trai của Daniel Prude, nói tại cuộc họp báo.
Video được công bố tại buổi họp báo cho thấy Prude tuân thủ yêu cầu nằm xuống đất và đặt tay sau lưng của cảnh sát. Prude bị kích động và la hét khi cảnh sát để anh ta ngồi trên vỉa hè trong lúc tuyết rơi nhẹ.
Các sĩ quan chụp chiếc mũ trùm màu trắng có tác dụng ngăn nước bọt lên đầu Prude. Tại thời điểm Prude bị bắt, New York đang trong giai đoạn đầu của đợt bùng phát Covid-19. Prude yêu cầu sĩ quan cởi chiếc mũ trùm ra.
Một sĩ quan dùng hai tay ấn đầu Prude xuống vỉa hè và nói "đừng khạc nhổ" trong lúc người đàn ông ngừng la hét, chuyển sang rên rỉ. Một người khác ấn đầu gối lên lưng Prude. Các sĩ quan cảnh sát tỏ ra lo lắng khi thấy nước bọt chảy ra từ miệng Prude. "Anh đang nôn mửa đấy hả?", một sĩ quan nói.
Prude ngừng di chuyển và im lặng. Một sĩ quan nhắc rằng người đàn ông này đã khỏa thân ở ngoài đường phố khá lâu, trong khi người khác nói rằng "anh ta có vẻ khá lạnh". Sĩ quan cảnh sát ấn đầu Prude xuống đất trong hơn hai phút. Các bác sĩ tới hiện trường hô hấp nhân tạo cho Prude trước khi đưa người đàn ông lên xe cấp cứu.
Mỹ và nhiều quốc gia đang xem xét khả năng mũ trùm đầu là một trong những yếu tố gây ra cái chết của tù nhân. Một chuyên gia pháp y kết luận cái chết của Prude là "một vụ giết người do biến chứng ngạt thở trong quá trình khống chế". Báo cáo khám nghiệm cho thấy chứng mê sảng phấn kích và ngộ độc cấp tính do phencyclidine là yếu tố góp phần gây ra cái chết của Prude.
Prude sống tại Chicago và tới Rochester để thăm gia đình. Cảnh sát được điều tới khu vực sau khi Joe Prude gọi 911 để báo rằng anh trai rời khỏi nhà và đang gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Thành phố New York dừng điều tra về cái chết của Prude sau khi Tổng chưởng lý bang New York Letitia James mở cuộc điều tra riêng hồi tháng 4. Theo luật của New York, văn phòng tư pháp bang sẽ điều tra những vụ người không vũ trang chết khi bị cảnh sát bắt, thay vì giới chức địa phương. Tổng chưởng lý James cho biết cuộc điều tra đang diễn ra.
"Tôi muốn mọi người hiểu rằng chúng tôi không muốn giấu điều gì. Chúng tôi không được phép tham gia vào việc này cho tới khi văn phòng tư pháp bang hoàn tất điều tra", Thị trưởng Rochester Lovely Warren nói trong cuộc họp báo.
Một sĩ quan tham gia vụ bắt nói họ trùm mũ lên đầu Prude vì người đàn ông liên tục nhổ về phía họ và các sĩ quan lo ngại lây nhiễm nCoV. Tuy nhiên, các nhà hoạt động vẫn đòi truy tố tội giết người với những người liên quan đến cái chết của Prude và đình chỉ công tác của họ trong lúc giới chức điều tra.
Nhiều người biểu tình đã tụ tập bên ngoài tòa nhà trụ sở cảnh sát Rochester, trong đó một số người bị bắt khi cố gắng xông vào tòa nhà lúc Thị trưởng Warren đang họp báo.
Nguyễn Tiến (Theo AP)