![]() |
Richard Fuller và nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. |
Richard Fuller là người Mỹ, ông đến Việt Nam cuối những năm 1960. Hiện ông vẫn sống ở TP HCM và dạy Anh ngữ thương mại tại Trường Apollo. Năm 1970, Fuller gặp Trịnh Công Sơn ở Đà Lạt và từ đó cho đến ngày Trịnh Công Sơn mất, họ đã có một tình bạn hơn 30 năm. Thế nhưng, chưa lúc ông nào tự nhận mình là một người bạn thân của nhạc sĩ. "Anh Sơn bạn bè rất nhiều" - Fuller nói - "Nếu chỉ căn cứ vào thời gian quen biết để gọi là thân tình thì có thể nói ông là người thân của bất cứ ai yêu nhạc Trịnh trên thế giới này".
Khởi điểm của tình bạn Trịnh và R. Fuller là từ những ca khúc Da vàng chống chiến tranh. “Tôi đã mày mò chuyển tiếng Anh từ lúc đó” - Fuller nói - “Là bởi ngày ấy ở Mỹ cũng đã dấy lên những phong trào chống chiến tranh ở VN, vì thế nếu hát biểu tình ở Mỹ sẽ rất hiệu quả. Và tôi đã dịch các bài Ca dao mẹ, Nối vòng tay lớn... để cho các bạn trẻ trong Hội Chí nguyện quốc tế cùng hát".
"Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn rất vui trước các bài hát dịch qua tiếng Anh" - Fuller cho biết. Cũng theo ông, Trịnh Công Sơn không giỏi tiếng Anh bằng tiếng Pháp nhưng ông rất chú ý đến âm sắc của các bài hát làm sao thật uyển chuyển và mềm mại, không quá khác những giai điệu đã quen thuộc đối với người nghe. Và cả hai cùng thấy một nhược điểm rằng ngôn ngữ mới không thể diễn tả được hết màu sắc của bài hát vốn uyên ảo triết lý tinh thần phương Đông, nhưng phải cố gắng bằng cách tốt nhất có thể.
Từ đó cho đến ngày Trịnh Công Sơn mất, cả hai đã làm việc, gặp gỡ nhau rất nhiều lần. Kỷ niệm xúc động nhất đối với Fuller là ngày Trịnh Công Sơn mất cách đây 4 năm. "Hôm ấy, chúng tôi đã biết anh Sơn bệnh nặng phải đưa vào bệnh viện nhưng không ai nghĩ là anh ra đi nhanh như thế. Buổi chiều chúng tôi ghé lại nhà thăm anh thì được biết tin anh vừa qua đời. Sáng hôm sau chúng tôi phải chen chúc mãi trong đám đông những người hâm mộ mới vào thắp hương cho anh được. Tôi đã ở Việt Nam khá lâu nhưng ít thấy người nghệ sĩ nào được công chúng yêu quý và mến mộ như thế!".
"Tôi sẽ tiếp tục thực hiện công việc chuyển ngữ mỗi khi hiểu thêm một bài hát của anh. Cũng như nhiều người khác, tôi như thấy anh vẫn còn hiện diện khi bài hát vang lên..." - Richard Fuller cho biết.
(Theo Thanh Niên)