Chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy ở Canada khi người dân bất bình về việc Tổng thống Donald Trump tăng cường sức ép thuế quan và nhiều lần nêu ý tưởng sáp nhập Canada làm bang thứ 51 của Mỹ.
Giữa lúc căng thẳng ngoại giao, "Giơ cùi chỏ", thuật ngữ thể hiện tinh thần sẵn sàng chiến đấu trong môn khúc côn cầu, đang được nhiều người sử dụng làm cử chỉ, khẩu hiệu bày tỏ nỗi phẫn nộ.
Trước khi tân Thủ tướng Canada Mark Carney nhậm chức, cựu thủ tướng Justin Trudeau đã dùng thuật ngữ này trong bài phát biểu chia tay. "Chúng ta là quốc gia sẽ ngoại giao khi có thể, nhưng sẽ chiến đấu khi cần thiết. Hãy giơ cùi chỏ!".
Người Canada giơ cùi chỏ biểu tình phản đối Mỹ ở Saskatchewan, ngày 14/3. Ảnh: Reuters
Thuật ngữ bắt nguồn từ huyền thoại khúc côn cầu Canada Gordie Howe, được biết đến với biệt danh "Quý ông Hockey". Ông nổi tiếng với chiến thuật giơ cùi chỏ khi tranh cầu quyết liệt ở góc sân, ngăn chặn đối thủ hung hăng. Khúc côn cầu là môn đòi hỏi thể lực cao, cho phép các cầu thủ va chạm toàn diện. Đây là môn thể thao được yêu thích hàng đầu ở Canada.
Thủ hiến British Columbia David Eby ngày 6/3 đăng lên X video ông giải thích thuật ngữ này trước cơ quan lập pháp bang. "'Giơ cùi chỏ' cảnh báo nếu đối phương đang muốn lấn lướt lao vào, họ sẽ phải trả giá. Người Canada nổi tiếng lịch sự, thậm chí có lúc quá lịch sự, nhưng đừng nhầm đó là biểu hiện của sự yếu đuối. Chúng tôi luôn là dân xứ bắc chân chính, mạnh mẽ, tự do và sẵn sàng đáp trả", ông Eby nói.
Trên Đồi Quốc hội của Canada và trước đại sứ quán Mỹ ở thủ đô Ottawa những ngày qua, hàng trăm người tụ tập hô vang khẩu hiệu "Giơ cùi chỏ lên. Hỡi người Canada". Họ cũng giăng biểu ngữ, mặc trang phục in thông điệp đó để phản đối sức ép từ ông Trump.
Toronto và các địa phương khác trong những ngày tới dự kiến xuất hiện nhiều cuộc biểu tình với chủ đề như vậy. "Cảm xúc của chúng tôi pha trộn giữa lo lắng, thất vọng và tức giận. Người bạn và đồng minh lâu năm đã quay lưng lại với Canada và thực sự chúng tôi không biết phải làm gì", Peter Wall, nhà tổ chức biểu tình ở Ottawa nói.
Diễn viên Mike Myers làm động tác giơ cùi chỏ trong tiểu phẩm hài. Video: X/Heathrow
Nhà báo Jordan Heath-Rawlings người Canada cũng bày tỏ nỗi thất vọng về quan hệ ngoại giao với Mỹ trong podcast mới tên là "Giơ cùi chỏ", so sánh quan hệ hai nước giống cú sốc hậu ly hôn. "Rất nhiều người Canada cảm thấy bị tổn thương và tức giận, bản thân tôi cũng vậy", ông nói.
Những người nổi tiếng trong giới giải trí Canada cũng sử dụng thuật ngữ này, trong đó có diễn viên Shaun Majumder, người đã chuyển về Canada sau nhiều năm sống ở Los Angeles, Mỹ.
Diễn viên hài Canada Mike Myers gần đây xuất hiện trong tiểu phẩm mô phỏng cuộc đấu khẩu giữa ông Trump, Phó tổng thống JD Vance và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Trong phần cuối tiểu phẩm, Myers mặc áo vest in khẩu hiệu "Canada không phải để bán", nhẩm câu "giơ cùi chỏ" trong khi hướng khuỷu tay trái về phía ống kính.
Hàng hóa theo chủ đề "giơ cùi chỏ" như mũ, áo phông cũng xuất hiện nhiều trên các nền tảng mua sắm trực tuyến.
"Trong 50 năm nữa, người Canada sẽ nhìn lại thời điểm này như một bước ngoặt, đánh dấu thời điểm cuối cùng người dân cũng tìm ra bản sắc của mình. Người ta phải nhớ đến chúng ta không phải vì những con hải ly, không phải vì cảnh sát kỵ binh hay sự lịch sự, mà là điều ý nghĩa hơn thế", diễn viên Majumder nói.
Đức Trung (Theo Reuters, CBC, National Post)