Ngày 8/8, đơn kháng cáo của ông Cường được gửi đến TAND quận 6. Ông Cường cho rằng việc tòa đình chỉ giải quyết vụ Tranh chấp về bồi thường thiệt hại do cơ quan tiến hành tố tụng gây ra trong hoạt động tố tụng hình sự, giữa ông với VKSND quận 6 là "không phù hợp với quy định của pháp luật, không đánh giá đầy đủ tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ".
Ông Cường nộp đơn khởi kiện lên TAND quận 6 từ tháng 10/2022 với yêu cầu tòa buộc VKS cùng cấp ra quyết định đình chỉ bị can cho ông; xin lỗi công khai và bồi thường 6,8 tỷ đồng cho 634 ngày bị giam và gần hơn 38 năm mang thân phận bị can...
Ngày 10/1, đơn của ông được thụ lý. Hồi tháng 6, tòa tổ chức hòa giải và tiếp cận chứng cứ.
Một tuần trước, TAND quận 6 đã đình chỉ giải quyết vụ kiện với lý do các tài liệu chứng cứ nộp kèm đơn khởi kiện của ông Cường "chưa đủ điều kiện khởi kiện", theo điều 3, 9, 18, 54 của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Ông Trịnh Dân Cường hiện sống nhờ trong căn nhà nhỏ hơn 10 m2 của người cháu. Ảnh: Hải Duyên
Ông Cường cho rằng theo Điều 9 của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, căn cứ giải quyết yêu cầu bồi thường trong hoạt động tố tụng hình sự gồm: bản án của tòa có thẩm quyền; quyết định của VKS, cơ quan điều tra xác định rõ người bị thiệt hại thuộc trường hợp được bồi thường; văn bản khác theo quy định của pháp luật...
"Tòa cho rằng tôi chưa đủ điều kiện khởi kiện nhưng không nói rõ là chưa đủ điều kiện như thế nào, cần bổ sung tài liệu chứng cứ nào. Từ lúc thụ lý đến nay, tòa chưa ra thông báo nào yêu cầu bổ sung mà đình chỉ vụ án là không phù hợp quy định của pháp luật", ông Cường trình bày trong đơn kháng cáo.
Theo hồ sơ vụ án, khuya 27/2/1985, Công an quận 6 nhận được trình báo vụ mất trộm vàng tại căn nhà trên đường Bãi Sậy, phường 7. Ông Cường cùng người anh vợ là Hồ Văn Được và người anh cột chèo Trần Đức Ẩn bị nghi ngờ là thủ phạm. Cả ba bị Công an quận 6 tạm giam.
Quá trình bị điều tra, tất cả kêu oan. Đêm 8/4/1985, anh vợ đã tự tử tại trại giam Chí Hòa. Lúc này việc bắt tạm giam với những người bị tình nghi vẫn chưa được VKS phê chuẩn.
Sau hơn hai tháng tạm giam, ba anh em ông Cường, việc điều tra không tìm được chứng cứ buộc tội. Để hợp thức hóa việc bắt người trái pháp luật, thiếu tá Nguyễn Hữu Đô (Đội trưởng Cảnh sát hình sự Công an quận 6) chỉ đạo những cán bộ trong đội viết lệnh tạm giam và quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can lùi lại một tháng trước ngày ông Được chết (ngày 9/3/1985). Ông Đô sau đó chuyển các lệnh và quyết định này sang VKS và được ông Nguyễn Tấn Đồng, Viện trưởng VKSND quận 6, ký phê chuẩn.
VKSND quận 6 sau đó kết luận không có chứng cứ buộc tội nên ông Cường và Ẩn được trả tự do từ ngày 23/8/1985. Tuy nhiên, đến ngày 19/9/1985, Công an quận 6 thả ông Ẩn về. Riêng ông Cường bị chuyển lên trại giam Tống Lê Chân (Bình Dương) để cải tạo tập trung khi chưa có quyết định của UBND thành phố và UBND quận 6 cũng không hay biết.
Ngày 3/12/1986, Công an TP HCM ra quyết định trả tự do cho ông Cường với lý do "không liên quan vụ trộm tiệm vàng trên đường Bãi Sậy".
Hải Duyên