Vợ chồng Asley và Mike là những cây bút của trang blog "Our Feet on the Earth", nơi chia sẻ mọi hành trình của họ từ Đông Nam Á, Ấn Độ cho tới New Zealand. Năm 2014, cả hai đã có một chuyến đi đáng nhớ tại Việt Nam. Dưới đây là lời kể của Mike về câu chuyện ra khơi của anh cùng một gia đình làm nghề câu mực tại Hội An.
Bãi biển tại Hội An trong ảnh của Ashley. Ảnh: Our Feet on the Earth.
Cuộc gặp gỡ tình cờ
Asley đang tò mò chụp ảnh vài chiếc thuyền thúng trên bờ cát ngập nắng của Hội An thì một phụ nữ gánh hai chiếc xô tiến lại gần. Bà ấy mời vợ chồng tôi về nhà ăn cơm và chụp ảnh chung với gia đình, họ vừa trở về sau một đêm câu mực. Đi hết con đường cát trắng, chúng tôi tới một căn nhà nằm giữa những tán cọ, chỉ cách bờ biển vài trăm mét. Gia đình họ có vợ, chồng, con trai 28 tuổi tên Bình và một người chú.
Mike dùng cơm cùng gia đình Bình. Ảnh: Our Feet on the Earth.
Trong bữa cơm, chúng tôi nhâm nhi món mực ăn kèm rau húng quế và lá bạc hà, nhắm thêm chút rượu gạo đựng trong bình nước quả. Sau đó, Bình mời tôi cùng đi đánh cá vào 6h sáng hôm sau và không có lý do gì để tôi từ chối.
Ra khơi
Tôi gắng kìm cơn đau khi nắm chắc tay kéo sợi dây thừng nhỏ màu xanh đang dần thu hẹp miệng lưới đánh cá. Bàn tay tôi rách, lưng mỏi rã rời còn cổ họng khát khô.
Chẳng mấy chốc thuyền đã nổ máy để quay đầu ngay sau đó, không ai nói với nhau quá nhiều. Tôi quan sát mọi người làm việc như thể họ đã kéo lưới cả triệu lần, những tấm lưng chuyển động nhịp nhàng và chắc chắn. Thân hình nhỏ nhắn của Bình cuồn cuộn cơ bắp, điều này khiến tôi nhận ra vì sao câu mực chưa bao giờ là một nghề dễ dàng.
Bình cho biết ngày nào cả đoàn cũng thả lưới nếu trời tạnh ráo. Mẻ lưới hôm đó vẻn vẹn 5 kg. Có hôm họ kéo được 10 - 30 kg.
Tôi nghĩ họ đã thấy dáng vẻ mệt nhoài của tôi khi đầu trần đứng dưới cái nắng lúc 1h chiều, đó cũng là lúc cả đoàn kết thúc một ngày làm việc. Chúng tôi ngồi im lặng trong khi thuyền về bờ, bố Bình dùng một sợi dây thừng lớn để điều khiển tốc độ với nụ cười mãn nguyện trên môi. Trán ai cũng ướt đẫm mồ hôi khi họ truyền tay nhau vài chiếc bánh quy tẩm đường.
Mike trở về đất liền sau buổi ra khơi cùng những người đàn ông trong gia đình của Bình. Ảnh: Our Feet on the Earth.
Về nhà
Asley đứng cùng mẹ Bình, đợi thuyền chúng tôi trở về sau buổi ra khơi. Chiếc thuyền thúng được thả để mọi người chèo vào bờ. Đây là chuyến đi thật tuyệt, nhưng mọi thứ khó hơn tôi tưởng.
Trong bữa ăn hôm đó, chúng tôi say sưa cười đùa bên mâm cỗ có cháo cá, mực và cơm. Người phụ nữ đưa cho vợ chồng tôi một ít bánh quy trong khi Bình bổ dừa lấy nước. Những chén rượu truyền tay vòng quanh bàn ăn, tôi có thể nhìn thấy những đôi mắt ánh lên hạnh phúc trong những nhịp thở chậm rãi.
Mặt trời ngả bóng báo hiệu đã đến lúc chúng tôi phải rời đi. Vợ chồng tôi ôm gia đình họ thật chặt, nói lời tạm biệt sau khi chụp ảnh kỷ niệm và không quên mang theo những quả dừa Bình gửi làm quà. Họ ngồi bên vệ đường nhìn chúng tôi trở về nhà trên con đường cát trắng dưới những vạt nắng vàng hồng xen lẫn trên nền trời.
Ashley và Mike chụp ảnh lưu niệm cùng gia đình của Bình. Ảnh: Our Feet on the Earth.
Tay tôi khẽ đau khi cầm ghi-đông xe đạp nhưng trái tim đầy ắp niềm vui. Nghề câu mực quả thật vất vả mà lại bấp bênh theo thời tiết. Mỗi buổi tối, cả gia đình của Bình đều ngồi lại tận hưởng những thành quả sau một ngày đánh bắt. Tôi biết rằng họ bán mỗi mẻ mực với giá khoảng hơn 100.000 đồng/kg.
Tôi nhớ lại khoảnh khắc bố Bình tự hào đưa tôi xem những tấm ảnh mờ chụp lại đám cưới của Bình, nét rạng ngời trên mặt người chú khi thấy tôi học hỏi từ hai đứa con của ông. Có một niềm hạnh phúc bền bỉ mà giản đơn tràn ngập trong căn nhà nhỏ bé ấy, trong từng nếp nhăn nơi khóe mắt của những người đàn ông. Gia đình Bình chia sẻ mọi thứ họ có với chúng tôi, và khi tôi rụt rè đưa tiền ra để đáp lại lòng hào phóng của họ, tôi đã bị từ chối đầy nghiêm nghị. Những nụ cười rạng rỡ ấy, những tiếng cười giản đơn giữa căn nhà nhỏ đáng giá hơn tất thảy những tờ giấy bạc trong ví chúng tôi có.