Ngọn núi 'ăn thịt người' ở Bolivia
Từng là mỏ khoáng sản trù phú, núi Cerro Rico "nuốt'' nhiều thợ mỏ vì môi trường lao động khắc nghiệt, ngày này trở thành điểm du lịch về hầm mỏ hút khách.
Potosi, một trong những thành phố cao nhất thế giới với độ cao khoảng 4.000 m so với mực nước biển ở Bolivia, có mạng lưới hầm mỏ rộng lớn, tồn tại từ nhiều thế kỷ. Thợ mỏ chạy lên xuống những lối đi dài và hẹp, đẩy những toa xe đầy đá vỡ dọc theo đường ray mòn - cảnh tượng gợi đến bộ phim "Indiana Jones and the Temple of Doom" hoặc màn chơi Wario’s Gold Mine trong "Mario Kart".
Hoạt động khai thác mỏ chủ yếu diễn ra ở núi Cerro Rico - ngọn núi xuất hiện trong quốc kỳ của Bolivia. Trong tiếng địa phương, Cerro Rico nghĩa là ngọn núi giàu có vì tài nguyên khoáng sản trù phú. Tuy nhiên, Cerro Rico còn nổi tiếng với cái tên "Núi ăn thịt người". Ảnh: CNN
Potosi, một trong những thành phố cao nhất thế giới với độ cao khoảng 4.000 m so với mực nước biển ở Bolivia, có mạng lưới hầm mỏ rộng lớn, tồn tại từ nhiều thế kỷ. Thợ mỏ chạy lên xuống những lối đi dài và hẹp, đẩy những toa xe đầy đá vỡ dọc theo đường ray mòn - cảnh tượng gợi đến bộ phim "Indiana Jones and the Temple of Doom" hoặc màn chơi Wario’s Gold Mine trong "Mario Kart".
Hoạt động khai thác mỏ chủ yếu diễn ra ở núi Cerro Rico - ngọn núi xuất hiện trong quốc kỳ của Bolivia. Trong tiếng địa phương, Cerro Rico nghĩa là ngọn núi giàu có vì tài nguyên khoáng sản trù phú. Tuy nhiên, Cerro Rico còn nổi tiếng với cái tên "Núi ăn thịt người". Ảnh: CNN
Một công nhân che chắn kín mít ra khỏi khu mỏ sau nhiều ngày làm việc trong hầm.
Các mỏ bạc của Cerro Rico được phát hiện lần đầu vào năm 1545 bởi Diego Gualpa, thợ dò khoáng sản bản địa vùng Andes. Khi đó, thực dân Tây Ban Nha - vừa đặt chân đến khu vực này vài năm, nghe tin và bắt đầu khai thác nguồn bạc dồi dào của ngọn núi. Cerro Rico trở thành địa ngục trần gian với người bản địa khi họ bị cưỡng ép lao động trong môi trường vô luật pháp.
"Người bản địa phải làm việc cực khổ để nộp cống vật cho vua Tây Ban Nha theo hệ thống tựa chế độ nô lệ", Kris Lane, Giáo sư tại Đại học Tulane ở New Orleans, Mỹ, và là người nghiên cứu lâu năm về Potosi, cho biết. Ảnh: Insider
Một công nhân che chắn kín mít ra khỏi khu mỏ sau nhiều ngày làm việc trong hầm.
Các mỏ bạc của Cerro Rico được phát hiện lần đầu vào năm 1545 bởi Diego Gualpa, thợ dò khoáng sản bản địa vùng Andes. Khi đó, thực dân Tây Ban Nha - vừa đặt chân đến khu vực này vài năm, nghe tin và bắt đầu khai thác nguồn bạc dồi dào của ngọn núi. Cerro Rico trở thành địa ngục trần gian với người bản địa khi họ bị cưỡng ép lao động trong môi trường vô luật pháp.
"Người bản địa phải làm việc cực khổ để nộp cống vật cho vua Tây Ban Nha theo hệ thống tựa chế độ nô lệ", Kris Lane, Giáo sư tại Đại học Tulane ở New Orleans, Mỹ, và là người nghiên cứu lâu năm về Potosi, cho biết. Ảnh: Insider
Dòng người giàu có đổ về từ khắp nơi trên thế giới để xây dựng cơ sở hạ tầng và kiếm lợi từ các mỏ. Khi kỹ thuật cải tiến, điều kiện làm việc càng trở nên tồi tệ hơn. Chẳng hạn, thủy ngân độc hại được đưa vào quy trình tinh luyện (ảnh), gây ô nhiễm môi trường và khiến nhiều người thiệt mạng. Cerro Rico trở thành "ngọn núi ăn thịt người" - cái tên mà các thợ mỏ vẫn gọi cho đến ngày nay. Ảnh: The First Year
Dòng người giàu có đổ về từ khắp nơi trên thế giới để xây dựng cơ sở hạ tầng và kiếm lợi từ các mỏ. Khi kỹ thuật cải tiến, điều kiện làm việc càng trở nên tồi tệ hơn. Chẳng hạn, thủy ngân độc hại được đưa vào quy trình tinh luyện (ảnh), gây ô nhiễm môi trường và khiến nhiều người thiệt mạng. Cerro Rico trở thành "ngọn núi ăn thịt người" - cái tên mà các thợ mỏ vẫn gọi cho đến ngày nay. Ảnh: The First Year
Thợ mỏ dành nhiều ngày dài để khai thác và vận chuyển khoáng sản bằng xe đẩy dọc theo đường ray xe lửa cũ, được xây dựng qua nhiều thế kỷ.
Vào cuối thế kỷ XVI, Potosi trở thành thành phố lớn thứ tư trong thế giới Thiên Chúa giáo với dân số hơn 200.000 người. Thành phố cung cấp 60% lượng bạc của thế giới thời bấy giờ, tài trợ cho đế chế Tây Ban Nha và nhiều triều đại khác trên toàn cầu.
Tuy nhiên, theo thời gian, trữ lượng bạc từng được cho là vô tận bắt đầu cạn kiệt. Khi Bolivia tuyên bố độc lập vào năm 1825, gần như toàn bộ bạc đã bị khai thác hết và Potosi chỉ còn là cái bóng của chính mình. Ảnh: The First Year
Thợ mỏ dành nhiều ngày dài để khai thác và vận chuyển khoáng sản bằng xe đẩy dọc theo đường ray xe lửa cũ, được xây dựng qua nhiều thế kỷ.
Vào cuối thế kỷ XVI, Potosi trở thành thành phố lớn thứ tư trong thế giới Thiên Chúa giáo với dân số hơn 200.000 người. Thành phố cung cấp 60% lượng bạc của thế giới thời bấy giờ, tài trợ cho đế chế Tây Ban Nha và nhiều triều đại khác trên toàn cầu.
Tuy nhiên, theo thời gian, trữ lượng bạc từng được cho là vô tận bắt đầu cạn kiệt. Khi Bolivia tuyên bố độc lập vào năm 1825, gần như toàn bộ bạc đã bị khai thác hết và Potosi chỉ còn là cái bóng của chính mình. Ảnh: The First Year
Ngày nay, hoạt động khai thác vẫn tiếp tục nhưng chủ yếu là các khoáng sản rẻ hơn như thiếc và kẽm. Hệ thống hầm mỏ đã khiến ngọn núi trở nên không ổn định và nguy hiểm hơn bao giờ hết. Ảnh: NPR
Ngày nay, hoạt động khai thác vẫn tiếp tục nhưng chủ yếu là các khoáng sản rẻ hơn như thiếc và kẽm. Hệ thống hầm mỏ đã khiến ngọn núi trở nên không ổn định và nguy hiểm hơn bao giờ hết. Ảnh: NPR
Thợ mỏ tại Cerro Rico tôn thờ El Tio - bức tượng có sừng, dữ tợn như quỷ, được trang trí bằng ruy băng và đặt trước các lối vào hầm mỏ. Xung quanh bức tượng có đầy thuốc lá, lon bia hoặc thịt lạc đà do người dân dâng lên để cầu an toàn, may mắn. Ảnh: Atlas Obscura
Thợ mỏ tại Cerro Rico tôn thờ El Tio - bức tượng có sừng, dữ tợn như quỷ, được trang trí bằng ruy băng và đặt trước các lối vào hầm mỏ. Xung quanh bức tượng có đầy thuốc lá, lon bia hoặc thịt lạc đà do người dân dâng lên để cầu an toàn, may mắn. Ảnh: Atlas Obscura
Các hầm mỏ ở Potosi đã được khai thác hàng trăm năm.
Tuổi thọ trung bình của thợ mỏ Bolivia chỉ khoảng 40. Nhiều người chết sớm do tai nạn trong hầm mỏ và bụi phổi silic - bệnh phổi mãn tính do hít phải bụi silic, được Lane miêu tả "như hít thủy tinh nghiền".
Luật pháp Bolivia quy định độ tuổi tối thiểu để làm việc là 14 nhưng vẫn có những kẽ hở khiến trẻ em làm việc từ khi còn nhỏ. Một số báo cáo cho thấy có trẻ em mới 6 tuổi đã làm việc trong các hầm mỏ Bolivia. Ảnh: UC Berkeley
Các hầm mỏ ở Potosi đã được khai thác hàng trăm năm.
Tuổi thọ trung bình của thợ mỏ Bolivia chỉ khoảng 40. Nhiều người chết sớm do tai nạn trong hầm mỏ và bụi phổi silic - bệnh phổi mãn tính do hít phải bụi silic, được Lane miêu tả "như hít thủy tinh nghiền".
Luật pháp Bolivia quy định độ tuổi tối thiểu để làm việc là 14 nhưng vẫn có những kẽ hở khiến trẻ em làm việc từ khi còn nhỏ. Một số báo cáo cho thấy có trẻ em mới 6 tuổi đã làm việc trong các hầm mỏ Bolivia. Ảnh: UC Berkeley
Các hoạt động du lịch tham quan mỏ cũng phổ biến ở đây. Du khách đến Potosi có thể mua thuốc nổ hợp pháp tại chợ địa phương và trải nghiệm kích nổ trong hầm mỏ cùng hướng dẫn viên. Ảnh: Go Back Packing
Các hoạt động du lịch tham quan mỏ cũng phổ biến ở đây. Du khách đến Potosi có thể mua thuốc nổ hợp pháp tại chợ địa phương và trải nghiệm kích nổ trong hầm mỏ cùng hướng dẫn viên. Ảnh: Go Back Packing
Ngày nay, Potosi vẫn tổ chức một lễ hội khai thác sôi động hàng năm, thu hút đông đảo du khách. Trong lễ hội, các thợ mỏ mặc đồ lao động, diễu hành qua thị trấn, uống bia, nhảy múa và mang theo các con rối hình El Tio. Phụ nữ địa phương mặc váy truyền thống và biểu diễn các điệu nhảy theo nhạc của các nhóm diễu hành. Ảnh: Notes from Camelid Country
Ngày nay, Potosi vẫn tổ chức một lễ hội khai thác sôi động hàng năm, thu hút đông đảo du khách. Trong lễ hội, các thợ mỏ mặc đồ lao động, diễu hành qua thị trấn, uống bia, nhảy múa và mang theo các con rối hình El Tio. Phụ nữ địa phương mặc váy truyền thống và biểu diễn các điệu nhảy theo nhạc của các nhóm diễu hành. Ảnh: Notes from Camelid Country
