Ngoại trưởng Mỹ Kerry (thứ hai từ trái sang) và ông Dương Khiết Trì (ngoài cùng bên phải) trong cuộc gặp hẹp hôm qua. Ảnh: Reuters.
"Việc cố gắng giải quyết vấn đề bằng cách tạo nên hiện trạng mới, đánh đổi bằng ổn định và hòa bình khu vực là không chấp nhận được", AFP dẫn lời ông Kerry khi trao đổi với ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì, đề cập tới các tranh chấp trên biển giữa Bắc Kinh với một số nước ASEAN và Nhật Bản.
Gặp gỡ ông Dương trong khuôn khổ vòng Đối thoại Kinh tế và Chiến lược song phương lần thứ sáu, Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh, các nước không thể được phép dễ dàng hành động đơn phương để đạt được các yêu sách lãnh hải hoặc các lợi ích.
Washington tin rằng, trật tự dựa trên các quy tắc ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương là điều thiết yếu. Mỹ muốn Trung Quốc đóng góp và tham gia vào trật tự đó, chứ không phải bất tuân các quy tắc của khu vực và thế giới.
Tại Biển Đông, Trung Quốc yêu sách gần như toàn bộ khu vực này, xâm lấn vào các vùng mà Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei tuyên bố chủ quyền. Từ tháng 5, Trung Quốc đẩy mạnh tham vọng lãnh hải và khiến căng thẳng gia tăng khi đặt giàn khoan trong vùng thềm lục địa của Việt Nam, đâm vào các tàu của Việt Nam, phun vòi rồng và bắt bớ ngư dân.
Trung Quốc cũng đòi hỏi chủ quyền tại quần đảo Senkaku mà Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư mà Nhật Bản đang kiểm soát ở biển Hoa Đông. Hai bên thường xuyên đưa tàu và máy bay tuần tra đến khu vực này. Ngoại trưởng Mỹ Kerry tiếp tục thúc giục Trung Quốc sử dụng các cơ chế quốc tế để giải quyết các tranh chấp.
Sáng qua, trong lễ khai mạc cuộc Đối thoại chiến lược, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề nghị Washington và Bắc Kinh cùng tôn trọng chủ quyền của nhau, bởi đối đầu giữa hai nước sẽ là thảm họa. Ngoại trưởng Kerry khẳng định, Mỹ sẽ không tìm cách kiềm chế Bắc Kinh, hoan nghênh sự trỗi dậy của một Trung Quốc hòa bình, bền vững và thịnh vượng.
Cuộc Đối thoại Chiến lược và Kinh tế thường niên giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới diễn ra trong hai ngày, kết thúc vào chiều nay. Ngoại trưởng John Kerry và Bộ trưởng Tài chính Jack Lew dẫn đầu đoàn đại biểu Mỹ. Phía Trung Quốc, dẫn đầu là Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì và Phó thủ tướng Uông Dương.
Bên cạnh căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc với các nước láng giềng trên Biển Đông và Hoa Đông, các quan chức cấp cao hai bên cũng tập trung vào vấn đề đồng nhân dân tệ, chương trình hạt nhân Triều Tiên và an ninh mạng.
Khánh Lynh