"Sự kiện này đã được chuẩn bị trong nhiều năm, là kết quả đỉnh cao có được nhờ sự gắn kết tận tâm và sáng tạo giữa rất nhiều nhà ngoại giao Việt Nam và Mỹ", Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu sáng 15/4 tại lễ khởi công khu phức hợp đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội.
Tòa đại sứ mới của Mỹ sẽ được xây dựng tại lô D30, đường Phạm Văn Bạch, quận Cầu Giấy, Hà Nội trong dự án có tổng ngân sách 1,2 tỷ USD, với thời hạn thuê đất 99 năm.
Ngoại trưởng Blinken cho biết khi đến thăm Hà Nội với tư cách Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ cách đây vài năm, ông đã chứng kiến nỗ lực của Việt Nam và Mỹ nhằm phối hợp tìm đất cho khu phức hợp này. Ông nhấn mạnh trụ sở mới của đại sứ quán Mỹ thể hiện bước tiến to lớn nữa trong tăng cường quan hệ đối tác quan trọng giữa hai quốc gia và nhân dân hai nước.
"Năm 1995, khi Việt - Mỹ bình thường hóa quan hệ, đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội có chưa đầy 30 nhân viên. Nhưng nay, nhiều thứ đã thay đổi, quan hệ Việt - Mỹ đã phát triển mạnh mẽ hơn, đội ngũ nhân viên sứ quán đã tăng lên hơn 600 người", ông nói.
Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội hiện nay có trụ sở tại số 7, đường Láng Hạ, quận Ba Đình. Ông Blinken nhấn mạnh trong 27 năm qua, đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực song phương nhằm tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực như kinh tế, y tế, chuyển đổi năng lượng sạch, thúc đẩy hòa bình, thịnh vượng và giải quyết hậu quả chiến tranh.
Tòa nhà mới của đại sứ quán Mỹ sẽ cao 8 tầng và đủ lớn để tập hợp toàn bộ nhân sự của cơ quan này. Số quầy làm thủ tục lãnh sự cũng tăng gấp 4 lần hiện nay, cho phép cấp thị thực và hộ chiếu cho nhiều người hơn và nhanh chóng hơn.
"Trong 6 năm xây dựng, dự án sẽ cung cấp việc làm chất lượng cho khoảng 1.800 lao động địa phương, đồng thời đóng góp thêm 350 triệu USD cho nền kinh tế Việt Nam", Ngoại trưởng Mỹ cho hay.
Ngoại trưởng Blinken sau đó cùng Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và quan chức hai nước tiến hành nghi lễ khởi công công trình.
Tòa đại sứ mới do một công ty Mỹ thiết kế, là sự kết hợp giữa cảnh quan đô thị hiện đại và vẻ đẹp tự nhiên của thành phố Hà Nội, giữa thành phố nhộn nhịp với sự bình yên vốn có của Công viên Cầu Giấy ở phía trước công trình.
Theo đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội, kiến trúc bằng đá bazan trong khối nhà chính tượng trưng cho sức mạnh và sự ổn định, trong khi các mái che bằng kính và thép không gỉ sẽ phản chiếu hình ảnh bầu trời và mang lại cảm giác rộng mở.
Các khu vực cộng đồng, bao gồm phòng trưng bày trên cao và sân hiên ngoài trời nhìn ra công viên Cầu Giấy sẽ là nơi tiếp đón người tới làm việc, dự sự kiện hay những buổi tiếp khách thông thường.
Công trình sử dụng nhiều vật liệu tái chế, có độ bền cao, với thiết kế tiết kiệm năng lượng, tăng sự thoải mái cho người sử dụng thông qua giảm hấp thụ nhiệt từ mặt trời.
Cảnh quan mái hiên được lấy cảm hứng từ những cánh đồng lúa, nhằm giảm thiểu tác động của nước mưa chảy tràn. Tất cả công trình chính trong khu phức hợp đều được nâng cao một mét so với vùng bị ngập dự kiến.
Thiết kế tòa nhà lấy cảm hứng từ Vịnh Hạ Long và thể hiện cách tiếp cận hướng về tương lai, có chiều sâu, thích ứng và minh bạch trong chính sách ngoại giao của Mỹ. Bên trong khuôn viên khu phức hợp sẽ có một ao sen, loại "quốc hoa" của Việt Nam, tượng trưng cho sự thanh cao, lòng cam kết và lạc quan về tương lai.
"Khi ngoại trưởng Warren Christopher khai trương đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội năm 1995, ông ấy đã nói về việc xây dựng một cầu nối hợp tác giữa hai quốc gia", ông Blinken phát biểu. "Sau gần ba thập kỷ, với công trình mới này, chúng ta có thể củng cố thêm mối liên kết đó, cùng với những mối quan hệ, sáng kiến và cơ hội đi kèm".
Hai nước đạt được thỏa thuận về địa điểm cho trụ sở mới của đại sứ quán Mỹ vào năm 2019. UBND thành phố Hà Nội đầu năm 2021 chấp thuận cho Mỹ thuê địa điểm và ban hành quyết định cho thuê đất.
Đại diện hai bên ký thỏa thuận thuê đất ngày 25/8/2021 với sự chứng kiến của Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris. Theo thỏa thuận, trụ sở mới của đại sứ quán Mỹ nằm trên khu đất có diện tích 3,2 hecta và quy mô xây dựng 39.000 m2.
Vũ Anh