"Tôi không loại trừ khả năng động thái này có thể diễn ra sớm nhất là vào tháng 7 tới. Tôi không dự đoán được nó sẽ diễn ra ở đâu, nhưng tôi cho rằng các khu vực đã được giải phóng sẽ tổ chức trưng cầu dân ý gần như cùng lúc", Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Nga và cũng là thành viên cấp cao nhất trong nhóm đàm phán với Ukraine Leonid Slutsky cho biết hôm 1/6.
Ông Slutsky gọi động thái tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý như vậy ở Ukraine là "hợp lý". Điện Kremlin cùng ngày cho biết người dân ở các khu vực do Nga kiểm soát tại Ukraine sẽ tự lựa chọn tương lai của mình. "Chúng tôi không hoài nghi về việc họ sẽ đưa ra quyết định tốt nhất", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Nga Leonid Slutsky tại Moskva hôm 9/5. Ảnh: AFP.
Ukraine trước đó cáo buộc Nga lên kế hoạch tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý về việc sáp nhập tại các tỉnh phía nam Kherson và Zaporizhzhia. Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 25/5 ký sắc lệnh đơn giản hóa quy trình cấp quốc tịch Nga cho cư dân tại vùng Moskva kiểm soát ở Kherson và Zaporizhzhia.
Theo sắc lệnh, người có nguyện vọng nhập tịch không bắt buộc phải sống ở Nga, không cần chứng minh tài chính hay vượt qua bài kiểm tra ngôn ngữ Nga. Moskva cho biết họ đưa ra quy định này vì "mục đích nhân đạo".
Bộ Ngoại giao Ukraine sau đó ra tuyên bố chỉ trích động thái của Nga là "vi phạm luật quốc tế, vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, cũng như các chuẩn mực, nguyên tắc của luật nhân đạo quốc tế". Kiev cáo buộc đây là bằng chứng cho thấy mục đích của Moskva là sáp nhập các vùng ở Ukraine do quân đội Nga kiểm soát vào khu vực pháp lý, chính trị và kinh tế Nga.
Kirill Stremousov, phó lãnh đạo chính quyền tỉnh Kherson do Nga bổ nhiệm, ngày 11/5 thông báo sẽ gửi yêu cầu để đưa tỉnh này "thành địa phương hoàn toàn thuộc Liên bang Nga". Tuy nhiên, ông Stremousov ngày 28/5 cho biết tỉnh Kherson sẽ không tổ chức trưng cầu dân ý về sáp nhập Nga cho tới khi giao tranh tại đây và các tỉnh lân cận gồm Odessa và Mykolaiv kết thúc.
Năm 2014, Crimea tổ chức trưng cầu dân ý, thống nhất sáp nhập vào Nga. Ukraine phản đối và không công nhận điều này.
Vị trí của Kherson và Zaporizhzhia. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Ngọc Ánh (Theo AFP)