Cảnh sát Trung Quốc tuần tra trước nhà thờ Hồi giáo Id Kah tại thành phố Kashgar, Tân Cương tháng 3/2017. Ảnh: Reurters.
24 thượng nghị sĩ, chiếm gần 1/4 Thượng viện Mỹ, và 19 hạ nghị sĩ hôm 3/4 gửi thư cho Ngoại trưởng Mike Pompeo cùng các quan chức hàng đầu kêu gọi chính quyền tăng cường vạch trần hành vi của những nhóm người Trung Quốc liên quan đến việc "vi phạm nhân quyền ở Tân Cương".
Các nghị sĩ cũng yêu cầu chính quyền Tổng thống Donald Trump trừng phạt Trần Toàn Quốc, bí thư đảng ủy Tân Cương, người từng là bí thư đảng ủy Tây Tạng và nổi tiếng với cách giải quyết vấn đề các cộng đồng thiểu số.
"Chúng tôi rất thất vọng vì đến nay chính quyền chưa áp đặt bất cứ biện pháp trừng phạt nào liên quan đến các vi phạm nhân quyền có hệ thống và nghiêm trọng đang diễn ra ở Tân Cương", bức thư có đoạn viết.
Các nghị sĩ thừa nhận Phó tổng thống Mike Pence và những quan chức khác đã chỉ trích mạnh mẽ vấn đề người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, nhưng cho rằng "chỉ lời nói thì không đủ". Họ yêu cầu chính quyền Trump ban hành Đạo luật Magnitsky đối với Trần Toàn Quốc và các quan chức hàng đầu ở Tân Cương. Đạo luật Magnitsky kêu gọi tịch thu tài sản và cấm tới Mỹ đối với bất kỳ quan chức nước ngoài nào bị phát hiện đứng sau các vi phạm nhân quyền.
Các nhà điều tra Liên Hợp Quốc nói rằng khoảng một triệu người Duy Ngô Nhĩ bị giam trong các trại cải huấn ở Tân Cương và Trung Quốc đang ép họ phải từ bỏ đạo Hồi bằng cách ăn thịt lợn, một điều cấm kị đối với người Hồi giáo.
Trung Quốc phủ nhận các cáo buộc giam hàng loạt và ngược đãi người Duy Ngô Nhĩ, nói rằng đó là những trường nghề hoặc các cơ sở đào tạo nhằm giáo dục và cải tạo những người dễ bị lôi kéo vào các nhóm khủng bố cực đoan.
Phát biểu tại Hội đồng nhân quyền Liên Hợp Quốc ở Thụy Sĩ hôm 15/3, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành khẳng định các trung tâm đào tạo sẽ đóng cửa khi "chủ nghĩa cực đoan biến mất khỏi Tân Cương". Ông cũng nói rằng những người ở trung tâm "được tự do trở về nhà thường xuyên và liên lạc với gia đình", có thể tìm được việc làm, "thoát khỏi tư tưởng cực đoan và nghèo khó".
Huyền Lê (Theo AFP)