Bernie Sanders, Thượng nghị sĩ đảng Cộng Hòa (từ trái sang), Orrin Hatch, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa và bà Louise Slaughter, Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ. Ảnh: Reuters, USAToday, HuffingtonPost
Bernie Sanders, Thượng nghị sĩ bang Vermont, một ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa, cảnh báo hiệp định sẽ khiến nhiều người mất việc và người tiêu dùng bị ảnh hưởng. "Tại Thượng viện, tôi sẽ làm tất cả những gì có thể để làm thỏa thuận TPP thất bại", Reuters dẫn lời ông viết trên Twitter.
Nhiều người theo đảng Dân chủ, cùng đảng với Tổng thống Mỹ Barack Obama, cũng như các nhóm về lao động, lo ngại TPP sẽ khiến nhiều người mất việc trong ngành sản xuất chế tạo và làm suy yếu các luật môi trường. Trong khi đó, một số người theo đảng Cộng hòa phản đối điều luật cấm các công ty thuốc lá kiện chính phủ về các biện pháp chống hút thuốc.
Orrin Hatch, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, người đứng đầu Ủy ban Tài chính Thượng viện, tỏ ra thận trọng. "Tôi e rằng thỏa luận này dường như sẽ thất bại một cách tệ hại", Hatch nói. Ông đã hối thúc chính quyền duy trì các luật bảo vệ sở hữu trí tuệ.
Hạ nghị sĩ Louise Slaughter theo đảng Dân chủ thề sẽ cùng những người đồng cấp ở Canada và Australia để làm cản trở thỏa thuận. Bà cho rằng TPP sẽ cho phép nhập khẩu các sản phẩm không an toàn và giới hạn việc tiếp cận với dược phẩm có giá cả hợp lý.
Các nhà lập pháp Mỹ có thể bỏ phiếu thông qua hoặc không thông qua, nhưng không có quyền sửa đổi nó.
Thỏa thuận chủ yếu được đàm phán bí mật, đến giờ vẫn hé lộ rất ít chi tiết. Tuy nhiên, dựa vào tài liệu rò rỉ, những người chỉ trích từ lâu đã cảnh báo thỏa thuận sẽ làm xói mòn chủ quyền quốc gia. Bởi lẽ, nó sẽ tạo điều kiện cho các công ty đa quốc gia kiện luật và quy định của các nước khác nhau tại các tòa án, với lý lẽ rằng họ hạn chế thương mại. Điều này có thể làm xói mòn luật địa phương về y tế công và môi trường.
Sau hơn 5 ngày làm việc thâu đêm, bộ trưởng Thương mại 12 nước tham gia TPP gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam hôm qua tuyên bố kết thúc thành công quá trình đàm phán để đi đến một thoả thuận mang tính lịch sử.
TPP được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo mới và duy trì công ăn việc làm, nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh, cải thiện mức sống, giảm đói nghèo, đồng thời tăng cường minh bạch, khả năng quản trị và bảo vệ môi trường tại các nước thành viên.
Trọng Giáp