Theo tài liệu do Bộ Tư pháp Mỹ nộp lên tòa án liên bang ở Florida hôm 7/4, nghi phạm Ryan Wesley Routh đã liên lạc với người được cho là tay buôn vũ khí có quan hệ với lực lượng vũ trang Ukraine chỉ một tháng trước khi tìm cách ám sát ông Donald Trump, khi đó là ứng viên tổng thống, tại sân golf ở West Palm Beach hồi tháng 9/2024.
Thông qua ứng dụng nhắn tin bảo mật, Routh đã chia sẻ bức ảnh về chuyên cơ mà ông Trump "lên xuống hàng ngày" và yêu cầu đầu mối cung cấp nhiều vũ khí. "Gửi tới đây một khẩu súng chống tăng RPG hoặc tên lửa phòng không vác vai Stinger và tôi sẽ xem có thể làm gì. Ông Trump không mang lại lợi ích cho Ukraine. Tôi cần trang thiết bị để ông ấy không thể đắc cử", Routh viết.
Hai người sau đó trao đổi thêm về vấn đề giá cả và cách thức vận chuyển, trong đó Routh cho biết không thể tự mua những vũ khí này tại cửa hàng ở khu vực đang sinh sống.

Ryan Routh trả lời phỏng vấn tại cuộc tuần hành kêu gọi ủng hộ Ukraine ở Kiev tháng 4/2022. Ảnh: AFP
"Các anh đang có chiến sự, nên những món đồ kiểu đó bị thất lạc và phá hủy gần như hàng ngày. Chẳng ai để ý nếu mất thêm một món", nghi phạm viết.
Đề cập vụ ông Trump bị ám sát hụt tại bang Pennsylvania hồi tháng 7/2024, Routh viết "Tôi ước gì".
Theo tài liệu nộp lên tòa án, nghi phạm đã sử dụng điện thoại dùng một lần để nghiên cứu lịch trình vận động tranh cử của ông Trump, thói quen di chuyển, thông số kỹ thuật của chuyên cơ, lối thoát hiểm và kỹ thuật giám định pháp y.
Ngày 15/9/2024, Routh cầm súng chờ ngoài sân golf ở West Palm Beach từ trước bình minh để đợi ông Trump xuất hiện. Mật vụ Mỹ phát hiện nòng súng của Routh nhô ra khỏi hàng rào và nhắm bắn, khiến nghi phạm phải chạy trốn và bỏ lại vũ khí. Routh bị bắt ở hạt Martin lân cận.
"Hầu hết, nếu không muốn nói là toàn bộ hành vi này, là bằng chứng trực tiếp cho thấy Routh có ý định ám sát Tổng thống, cũng như những bước chuẩn bị mà ông ta đã tiến hành trước khi bị ngăn chặn", tài liệu có đoạn.
Routh bác bỏ cáo buộc và dự kiến hầu tòa vào tháng 9. Nếu bị kết tội, nghi phạm có thể đối mặt án tù chung thân.
Ngoài âm mưu ám sát, Routh còn bị cáo buộc hành hung viên chức liên bang và ba tội danh về vũ khí. Nghi phạm đang bị giam tại nhà tù liên bang ở Miami, không được phép tại ngoại.

Vị trí của ông Trump và nơi nghi phạm bị phát hiện ở sân golf tại West Palm Beach, Florida ngày 15/9/2024. Đồ họa: AP
Routh, 59 tuổi, là người ủng hộ nhiệt thành cho Ukraine và từng tới quốc gia này ngay sau khi xung đột bùng phát cuối tháng 2/2022 với hy vọng được tham chiến. Tại thủ đô Kiev, Routh dán áp phích khắp thành phố để kêu gọi người nước ngoài muốn hỗ trợ Ukraine nhắn tin cho ông ta.
Routh được cho là đã bày tỏ phẫn nộ về ông Trump tại một quán bia ở Kiev hồi năm 2022, với lý do chính trị gia đảng Cộng hòa cố gắng đàm phán thỏa thuận với Tổng thống Nga Vladimir Putin thay vì ủng hộ Ukraine. Nghi phạm cũng bày tỏ ủng hộ với cựu tổng thống Mỹ Joe Biden và cựu phó tổng thống Kamala Harris trong cuộc bầu cử năm 2024.
Phạm Giang (Theo Telegraph, Guardian)