Đạo diễn Thanh Vân - nguyên Phó giám đốc Hãng phim Truyện Việt Nam - cho biết chiều 26/12, gần 20 nghệ sĩ đã ký đơn gửi lên cơ quan quản lý, chờ chỉ đạo hướng xử lý. Những người ký đơn có NSƯT Vũ Đức Tùng - người đại diện phần vốn Nhà nước tại hãng, nhà quay phim Vũ Quốc Tuấn, Nguyễn Đức Việt, đạo diễn Trần Chí Thành, biên kịch Tống Phương Dung, nghệ sĩ Đăng Khoa - đại diện cho cán bộ nhân viên đã về hưu...
Các nghệ sĩ đã phát hiện điều hòa của kho bị hỏng nặng, khiến 300 cuộn phim bị hỏng hóc, một số phim không thể phục hồi. Một số cuốn băng bị hỏng bao gồm phim Cỏ lau, tác phẩm đoạt giải Ngọn đuốc Vàng tại Liên hoan phim Bình nhưỡng, Triều Tiên (1995), Tâm hồn mẹ, đoạt giải Phim xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam tại Malo, Pháp (2014)..
Nhiều năm qua, Hãng phim truyện Việt Nam thực hiện việc lưu trữ phim bằng công tác số hóa. Tuy nhiên, số lượng phim số hóa chưa được thống kê đầy đủ. Hơn nữa, chất lượng của bản kỹ thuật số không thể bằng bản gốc.
Tình trạng kho phim của Hãng Phim truyện Việt Nam. Ảnh: Đạo diễn Thanh Vân
"Đây là tài sản quý báu, thể hiện đầy đủ lịch sử phát triển hơn 60 năm của một hãng phim cách mạng và nghệ thuật, nhưng lại không được trân trọng. Từ năm 2016, khi công ty vận tải thủy Vivaso tiếp quản hãng phim, họ đã ký vào các văn bản tiếp nhận tài sản, nhưng lại vô trách nhiệm trong việc bảo quản", ông Vân nói. Đến nay, công ty này vẫn chưa sửa điều hòa phòng lưu trữ.
Trích đoạn phần mở đầu phim "Cỏ lau". Video: VFS
Theo đạo diễn, ngoài bản phim lưu ở hãng, các bộ phim đều có thêm một bản tại Viện phim Việt Nam, chính là bản lưu chiểu nộp khi sản xuất xong. Tuy nhiên, bản ở hãng vẫn là bản hoàn chỉnh nhất về định màu, ánh sáng...
Ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Điện ảnh - nói: "Việc để hỏng hơn 300 cuộn phim là lỗi của công ty vận tải thủy Vivaso. Dù sao, đây cũng là tài sản quý của một đơn vị có bề dày truyền thống. Điều may mắn là bản gốc của các tác phẩm này vẫn được bảo quản tốt tại Viện phim Việt Nam, không có tình trạng hỏng hóc hay mất khả năng sử dụng".
Nhiều cuốn phim bị ẩm mốc nặng. Ảnh: Đạo diễn Thanh Vân
Hãng phim truyện Việt Nam được thành lập năm 1953, trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch. Lịch sử tồn tại của hãng gắn liền với dòng phim cách mạng và nghệ thuật.
Năm 2016, hãng chào mời cổ phần hóa. Sau nhiều lùm xùm, tổng công ty vận tải thủy Vivaso hoàn tất quá trình mua lại đơn vị vào tháng 6 cùng năm. Hãng hiện mang tên Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển phim truyện Việt Nam. Tháng 9/2018, thanh tra Chính phủ kết luận việc cổ phần hóa hãng có nhiều sai phạm, trong đó có việc cho thuê văn phòng, thuê đất trái thẩm quyền, vi phạm quản lý tài sản, kinh doanh lỗ liên tiếp. Sau kết quả này, công ty vận tải thủy Vivaso - đơn vị giữ 65% cổ phần hãng phim - xin thoái vốn. Tuy nhiên, sau bốn năm, quá trình này chưa hoàn tất, khiến nghệ sĩ của hãng nhiều lần kiến nghị.
Các nghệ sĩ của hãng nhiều lần căng băng rôn chất vấn bị cắt lương, bảo hiểm. Mâu thuẫn giữa cán bộ, nhân viên hãng phim và chủ đầu tư dâng cao, khiến Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phải cử thanh tra hòa giải.
Hà Thu