Ít nhất ba vụ nổ lớn vang lên sáng 16/3 ở khu vực phía tây thủ đô Kiev, khói đen dày đặc bốc lên trời. Cơ quan khẩn cấp Ukraine cho biết "hai toà chung cư bị hư hại trong trận pháo kích ban đêm ở quận Shevchenkivskyi tại khu vực trung tâm Kiev. Hai người bị thương, 35 người đã sơ tán".
Đại sứ quán Mỹ tại Ukraine cáo buộc lực lượng Nga nổ súng bắn chết 10 người xếp hàng chờ bánh mì tại thành phố miền bắc Chernihiv, nhưng không đưa ra bằng chứng. Nga cũng chưa bình luận về thông tin này.
Một khu nhà bị phá hủy do pháo kích ở thủ đô Kiev của Ukraine hôm 16/3. Ảnh: Reuters.
Thống đốc tỉnh Zaporizhzhia nói rằng lực lượng Nga nã pháo hạng nặng vào một đoàn xe chở dân thường sơ tán từ thành phố cảng miền nam Mariupol, khiến 5 người bị thương.
Quan chức Ukraine cho biết tàu chiến Nga đã phóng tên lửa và pháo kích các khu vực bờ biển tại tỉnh miền nam Odessa. "Hải quân Nga khai hỏa lượng lớn đạn từ khoảng cách xa. Không có hoạt động đổ bộ đường biển nào diễn ra", Anton Gerashchenko, cố vấn Bộ trưởng Nội vụ Ukraine, cho hay nhưng không tiết lộ về thiệt hại hay thương vong.
Ảnh vệ tinh thương mại do công ty Planet Labs công bố hôm 16/3 và được hãng tin Mỹ AP phân tích cho thấy khói đen dày đặc bốc lên từ sân bay Kherson trước đó một ngày, cách thủ đô Kiev khoảng 450 km về phía tây nam. Ít nhất ba trực thăng bốc cháy ở bãi chính của sân bay cùng một số phương tiện.
Nga tuyên bố kiểm soát Kherson từ hôm 3/3. Chưa rõ loại vũ khí được quân đội Ukraine sử dụng trong cuộc tấn công ngày 15/3, nhưng có một số dấu hiệu cho thấy khí tài chủ lực là pháo phản lực phóng loạt.
Các đám cháy và cột khói bốc lên tại sân bay Kherson, miền nam Ukraine, hôm 15/3. Ảnh: Planet Labs.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết quan điểm trong các cuộc đàm phán đang dần trở nên "thực tế hơn".
Tổng thống Vladimir Putin nói rằng Nga sẵn sàng thảo luận về trạng thái trung lập của nước láng giềng, khẳng định Nga sẽ hoàn thành mục tiêu ở Ukraine và không đầu hàng "âm mưu giành quyền thống trị toàn cầu và xâu xé nước Nga" do phương Tây tiến hành. "Chiến dịch quân sự đặc biệt vẫn diễn ra theo kế hoạch", ông nói.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói rằng có những đề xuất đang được xem xét và "gần đạt được thỏa thuận", trong khi Điện Kremlin xác nhận giải pháp Ukraine đi theo mô hình trung lập như Áo và Thụy Điển đang được hai nước thảo luận.
Hãng thông tấn nhà nước Nga Ria Novosti dẫn lời trưởng đoàn đàm phán Vladimir Medinsky nói rằng Ukraine đang đề xuất mô hình quốc gia phi quân sự trung lập, tương tự Áo hoặc Thụy Điển, nhưng vẫn sở hữu lục quân và hải quân. "Quy mô quân đội Ukraine cũng nằm trong những vấn đề được thảo luận", ông nói.
Tuy nhiên, Kiev sau đó bác bỏ họ muốn theo mô hình giống Áo và Thụy Điển, nói rằng các cuộc đàm phán với Moskva để chấm dứt giao tranh nên tập trung vào "đảm bảo an ninh". Trưởng đoàn đàm phán Ukraine Mikhailo Podolyak kêu gọi xây dựng thỏa thuận an ninh có tính ràng buộc pháp lý, được ký bởi các đối tác quốc tế, trong đó yêu cầu họ "không đứng ngoài cuộc trong trường hợp có vụ tấn công nhằm vào Ukraine như lúc này".
Tổng thống Zelensky phát biểu trực tuyến trước quốc hội Mỹ, kêu gọi Washington hỗ trợ thêm máy bay và các hệ thống phòng không cho Kiev. Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Joe Biden và các đồng minh từ chối lập vùng cấm bay trên không phận Ukraine, do lo ngại nguy cơ xung đột trực tiếp giữa phương Tây với Nga.
Liên Hợp Quốc cho biết hơn ba triệu người đã rời khỏi Ukraine và sang các nước láng giềng để tránh chiến sự. Kiev cho biết khoảng 20.000 dân thường đã sơ tán khỏi Mariupol, nhưng vẫn còn hàng trăm nghìn người mắc kẹt giữa những đợt pháo kích mà không có điện, nước và hệ thống sửa ấm.
Vị trí giao tranh giữa lực lượng Nga và Ukraine. Đồ họa: NY Times.
Tòa án Công lý Quốc tế của Liên Hợp Quốc ra phán quyết sơ bộ yêu cầu Nga lập tức dừng chiến dịch quân sự tại Ukraine, đồng thời yêu cầu Nga đảm bảo mọi lực lượng do nước này kiểm soát hoặc hậu thuẫn cần chấm dứt hoạt động quân sự tại Ukraine.
Tổng thống Zelensky tuyên bố Ukraine "đã giành thắng lợi toàn diện trong vụ kiện với Nga" tại ICJ. Ông nhấn mạnh phán quyết mang tính ràng buộc luật pháp quốc tế và Nga cần lập tức tuân thủ.
Nga không cử đại diện tham dự điều trần vào ngày 7/3 và chỉ trích vụ kiện là hành động "ngớ ngẩn", nhưng sau đó vẫn gửi tài liệu cho ICJ với thông điệp tòa án không nên đưa ra bất kỳ phán quyết nào.
Giới chuyên gia nhận định phán quyết của ICJ chỉ mang tính hình thức do cơ quan này không có phương thức nào đảm bảo thực thi phán quyết. Trong một số vụ kiện trước đây, nước bị kiện vẫn làm ngơ kết luận của tòa.
Vũ Anh (Theo Ria Novosti, Reuters)