Trong thời đại toàn cầu hóa, đối với ngành ôtô, kiểu dáng xe thay đổi theo trào lưu được định hướng bởi truyền thông, thiết kế và quảng cáo. Kiểu dáng xe thay đổi từ vuông vắn, khỏe khoắn sang tròn trịa tinh tế...và ngược lại, như "ống loe" với "ống túm" trong ngành thời trang.
Gần đây, đuôi hay mũi xe một nhãn hiệu xe ra sau giống mũi hay đuôi của (một vài) xe khác "chào đời" trước đó... Thỉnh thoảng cũng có kiện cáo mang tầm quốc tế về xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với kiểu dáng xe, nhưng đa phần "củ khoai" vẫn bình chân như vại...
Còn về động cơ, chắc chắn Trung Quốc đã đủ sức làm được, chất lượng khá ở một số nhãn hiệu xe cao cấp. Từ đầu những năm 1970 họ đã chế tạo ra chiếc xe Giải Phóng, Hoàng Hà đã phục vụ rất hiệu quả trên chiến trường Việt Nam (đường Trường Sơn). Sản xuất ra chiếc xe gồm cả động cơ nhưng thực tế các sản phẩm vẫn theo thiết kế và giấy phép của Liên Xô cũ theo các mẫu xe Molotova (Gaz 51) hay Zin 157
Đến nay, Trung Quốc thừa năng lực để chế tạo xe hơi gồm cả động cơ, với những công nghệ, kỹ thuật tiên tiến như phương Tây hay Nhật Bản (cách này hay cách khác - trung thực cũng như gian lận). Đặc biệt, Trung Quốc có một chuỗi cung ứng về linh kiện, phụ tùng ôtô để cung cấp hầu như cho toàn thế giới. Dịch Covid-19 đã "vén bức màn bí mật" về sự phụ thuộc linh kiện của hầu như toàn cầu vào Trung Quốc.
Gần đây, bài viết "Ôtô Trung Quốc không có linh hồn" theo tôi có cách nhìn nhận vấn đề một cách khá khiên cưỡng, gượng ép. Trước tiên, tác giả không nêu ra được nội hàm của khái niệm "linh hồn của ôtô" làm cho các lập luận, lý lẽ nặng về cảm tính, bài viết rất ít giá trị cả về văn học, thần học cũng như khoa học.
Chính tôi, cách đây chưa lâu cũng có lần để cho cảm tính lấn át lý trí khi cũng "lên đồng cùng với tập thể" trong việc chê bai ôtô do Trung Quốc sản xuất. May mà phút chót bỗng siêng năng đột xuất, tìm hiểu sơ bộ về vị trí, thị phần của ngành sản xuất ôtô Trung Quốc trong ngành ô tô thế giới... chợt kinh hoàng, quyết định "shut my mouth up" để khỏi gây thảm họa. Năm 2018, Trung Quốc trở thành nước sản xuất xe hơi (ôtô con) hàng đầu thế giới, với sản lượng khoảng 23,53 triệu xe, chiếm tới 27,6% tổng sản lượng của ngành sản xuất xe hơi thế giới (theo www.statista.com). Muốn có tin tức về tình hình sản xuất xe của Trung Quốc, thì chỉ cần lên mạng gõ vài cụm từ khóa, chẳng hạn "Sales of Chinese cars in the world"...
Người Việt hay chê Trung Quốc, nhiều khi chỉ xuất phát từ phản xạ chống ngoại xâm từ trong tiềm thức xa xưa, thành ra "ghét cả tông ti họ hàng" nhà người ta, vô tình tự mãn, chủ quan, khinh địch với tầm nhìn hạn hẹp một cách nguy hiểm. Ngành ôtô Trung Quốc, dù là kẻ đi sau, nhưng đang phát triển một cách ngoạn mục không chỉ ở thị trường thế giới đối với xe có động cơ đốt trong sử dụng nhiên liệu hóa thạch, mà còn đã có sự chuẩn bị rất đáng gờm cho thị trường ôtô điện trong tương lai không xa. Theo tôi đánh giá, xe điện Trung Quốc tiềm năng cạnh tranh với cả những người đi tiên phong như Tesla của phương Tây.
Độc giả Nguyễn Thanh Tuân