Chiều 14/11, phiên chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của Vietnam Airlines đã diễn ra với kết quả bán hết toàn bộ hơn 49 triệu cổ phần, thu về 1.093 tỷ đồng, tương đương 51,3 triệu USD.
Trong đó, Techcombank và Vietcombank là hai đơn vị mua thành công lớn nhất, với tỷ lệ sở hữu lần lượt là 1,82% và gần 1,6% vốn điều lệ. Sau IPO, mối quan hệ giữa Techcombank với Vietnam Airlines sẽ đảo chiều. Trước đây Vietnam Airlines sở hữu 20% ngân hàng này, nay Techcombank lại trở thành nhà đầu tư của hãng hàng không. Theo đại diện của Vietnam Airlines, đây là phiên đấu giá thành công, đúng như kỳ vọng của họ.
Như vậy, sau HD Bank, Vietcombank và Techcombank là hai ngân hàng tiếp theo tham gia đầu tư vào ngành hàng không, dù tỷ lệ sở hữu của hai ngân hàng nói trên không cao so với hơn 10% của HD Bank trong Vietjet Air.
"Cổ phiếu hàng không hấp dẫn với ngân hàng không hẳn vì lợi nhuận của hãng mà còn vì đầu tư vào đây mang lại nhiều lợi ích cho họ", cựu giám đốc tài chính của một hãng hàng không nhận xét. Theo ông, dù tỷ suất lợi nhuận của ngành hàng không thấp so với doanh thu, nguồn tiền từ hoạt động vận tải, bán vé, tiền lương là miếng bánh ngon với giới ngân hàng.
Hiện nay doanh thu vận tải của Vietnam Airlines khoảng 50.000 tỷ đồng mỗi năm. Nguồn tiền trên luân chuyển qua ngân hàng liên tục gồm tiền bán vé cho khoảng 1,2 triệu lượt khách mỗi tháng, chưa kể tiền trả lương cho 10.000 nhân viên, người lao động.
Ngân hàng nào được cung cấp càng nhiều dịch vụ cho Vietnam Airlines càng thu nhiều tiền phí. Do đó, theo cựu CFO nói trên, ngân hàng muốn sử dụng Vietnam Airlines làm khách hàng hơn là thu lợi từ hoạt động tài chính của Vietnam Airlines.
Còn theo đánh giá của chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, với những nhà đầu tư nhỏ lẻ, muốn lướt sóng nhanh, cổ phiếu của Vietnam Airlines không hẳn hấp dẫn. Nhưng với các tổ chức lớn tìm kiếm khoản đầu tư lành mạnh, an toàn, đây là lựa chọn tốt vì Vietnam Airlines có quy mô sử dụng vốn lớn, an toàn cả về vốn ngắn hạn lẫn dài hạn.
Tuy nhiên, có những ý kiến khác nhận định mức chào bán 3,5% là khá ít với một phiên IPO. "Mức bán này không đủ hấp dẫn, do đó các tổ chức nước ngoài không đặt mua", đại diện một hãng hàng không trong nước nhận định.
Về phần mình, cả Techcombank và Vietcombank cho biết trước khi đi đến việc hợp tác sâu hơn vào hôm qua, trước đó hai ngân hàng đã có nhiều năm cung cấp dịch vụ cho hãng hàng không Quốc gia.
Ông Phạm Quang Dũng, Tổng giám đốc Vietcombank cho biết, nhà băng đã luôn đồng hành với vai trò là ngân hàng thương mại trong nước cung cấp lớn nhất các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng cho Vietnam Airlines như cho vay, quản lý vốn tập trung, thanh toán trong và ngoài nước, dịch vụ thẻ..., cộng thêm niềm tin vào triển vọng kinh doanh của Vietnam Airlines. "Vietcombank quyết định tham gia mua cổ phiếu, mở ra giai đoạn hợp tác tốt đẹp cho cả hai đơn vị", ông Phạm Quang Dũng nói.
Tổng giám đốc Vietcombank cho biết sau phiên IPO, ngân hàng tiếp tục hợp tác với Vietnam Airlines trên nhiều lĩnh vực như cung cấp các dịch vụ ngân hàng toàn diện cho hãng và các cán bộ công nhân viên; đồng hành cùng Vietnam Airlines trong việc thực hiện dự án đầu tư máy bay; tư vấn tài chính cho các hoạt động kinh doanh và đầu tư của Vietnam Airlines; phối hợp cùng quảng bá hình ảnh và sản phẩm dịch vụ của 2 bên.
Tương tự, ông Nguyễn Cảnh Vinh, Phó tổng giám đốc của Techcombank cho biết đã hợp tác với Vietnam Airlines trong 15 năm qua. Hầu hết các dịch vụ ngân hàng cho Vietnam Airlines được Techcombank cung cấp, gồm thực hiện thu hộ 100% tại các văn phòng bán vé; cung cấp gói tài chính cá nhân toàn diện cho cán bộ nhân viên; cung cấp hạn mức tín dụng lớn và tham gia tài trợ nhiều dự án trọng điểm như đầu tư 6 máy bay ATR 72-500, 16 máy bay A321...
"Techcombank tin tưởng rằng việc đấu giá thành công cổ phần của Vietnam Airlines lần này sẽ mang lại những lợi ích lớn cho ngân hàng từ khoản đầu tư, đồng thời tạo ra cơ hội hợp tác sâu rộng mang lại những giá trị đặc biệt lớn hơn trong thời gian tới", ông Nguyễn Cảnh Vinh nói thêm.
Sau phiên IPO vào hôm qua, Vietnam Airlines sẽ tiếp tục kế hoạch chào bán 282 triệu cổ phần - tương đương 20% vốn điều lệ cho các nhà đầu tư chiến lược. Nhà tư vấn IPO của Vietnam Airlines - Công ty BSC cho biết dự kiến hãng sẽ lựa chọn một nhà đầu tư cùng ngành và một đến hai nhà đầu tư tài chính, ưu tiên hướng tới đối tác có khả năng hỗ trợ thu xếp vốn cho các kế hoạch đầu tư vào đội bay của Vietnam Airlines.
"Với lộ trình niêm yết rõ ràng, cổ phiếu Vietnam Airlines sớm trở thành cổ phiếu của thị trường, trở thành một trong những cổ phiếu trong nhóm dẫn dắt thị trường chứng khoán Việt Nam", báo cáo của Trung tâm nghiên cứu của Ngân hàng BIDV viết.
Thanh Bình