"Chuyến tàu ngũ cốc đầu tiên khởi hành là diễn biến rất tích cực. Một cơ hội tốt để kiểm tra tính hiệu quả của cơ chế được nhất trí tại Istanbul", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết hôm nay.
Tuyên bố được ông Peskov đưa ra sau khi tàu Razoni,, treo cờ Sierra Leone, chở 26.000 tấn ngô rời cảng Odessa hôm nay. Đây là chuyến ngũ cốc đầu tiên rời Odessa kể từ khi Nga và Ukraine ký thỏa thuận ngũ cốc do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn tại Istanbul ngày 22/7.
"Hãy hy vọng mọi cam kết sẽ được tất cả các bên thực hiện và cơ chế này sẽ hoạt động hiệu quả", ông Peskov nói thêm.
Tàu Razoni khởi hành từ cảng Odessa, Ukraine. Video: Bộ Hạ tầng Ukraine.
Theo thỏa thuận ngũ cốc, nhóm nhân viên Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liên Hợp Quốc sẽ giám sát hoạt động chất ngũ cốc lên tàu tại ba cảng được chỉ định của Ukraine, gồm Odessa, Chernomorsk và Yuzhny.
Các tàu sau đó đi theo lộ trình an toàn được vạch sẵn trên Biển Đen tới eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ và được trung tâm điều phối chung ở Istanbul giám sát chặt chẽ hành trình. Các tàu tới Ukraine nhận ngũ cốc cũng được trung tâm này kiểm tra để đảm bảo không mang theo vũ khí hoặc vật tư phục vụ tác chiến.
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar, tàu Razoni dự kiến neo ngoài khơi Istanbul để kiểm tra vào khoảng 12h giờ GMT ngày 2/8.
Các bước theo thỏa thuận giải phóng ngũ cốc Ukraine. Đồ họa: Guardian.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres hôm nay cũng hoan nghênh chuyến tàu chở ngũ cốc đầu tiên rời cảng Odessa, kỳ vọng diễn biến này "mang đến sự ổn định đang rất cần thiết cho an ninh lương thực toàn cầu". Ngoại trưởng Anh Liz Truss gọi đây là "bước đầu tiên quan trọng", kêu gọi Moskva không "vũ khí hóa nguồn cung thực phẩm toàn cầu".
Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba mô tả hôm nay là "một ngày nhẹ nhõm với thế giới, đặc biệt là với những người bạn ở Trung Đông, châu Á và châu Phi khi lô hàng ngũ cốc đầu tiên của Ukraine rời cảng Odessa" sau nhiều tháng chiến sự. Bộ trưởng Hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov cho biết còn 16 tàu nữa sẵn sàng "chờ đến lượt" rời Odessa.
Hơn 20 triệu tấn lúa mì và ngũ cốc Ukraine đang mắc kẹt tại các tháp chứa do Biển Đen bị phong tỏa. Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau rải thủy lôi trên biển khiến tàu hàng không thể tiếp cận các cảng trong khu vực. Trước đó, một quan chức Liên Hợp Quốc cho biết thỏa thuận ngũ cốc sẽ giúp giải phóng khoảng 5 triệu tấn ngũ cốc mỗi tháng từ ba cảng Ukraine.
Tàu Razoni rời cảng Odessa, Ukraine, ngày 1/8. Ảnh: Reuters.
Như Tâm (Theo Reuters, AFP)