Nhật báo Nga Nezavisimaya Gazeta ngày 11/5 dẫn số liệu thống kê từ Tòa án Tối cao Nga cho thấy trong năm 2022, khoảng 59.000 tù nhân trên cả nước nộp đơn xin ân xá lên tòa án, nhưng chỉ 23.000 người trong số đó được phê chuẩn, tương đương 39%.
Đây là tỷ lệ ân xá thuộc diện thấp nhất trong vòng hai thập kỷ qua ở Nga. Trong các năm 2004 và 2005, khoảng 80-90% đơn xin ân xá của tù nhân được chấp thuận. Đến năm 2010, khoảng 57% phạm nhân nộp đơn xin ân xá được ra tù trước thời hạn.
Tòa án Tối cao Nga giải thích rằng phần lớn phạm nhân bị từ chối ân xá năm 2022 là do "chưa cải tạo tốt" hoặc giám thị nhà tù nhận thấy họ chưa đáp ứng tiêu chí.
Lãnh đạo tập đoàn an ninh Wagner Yevgeny Prigozhin (phải) cùng các tù nhân được ân xá sau khi hoàn thành hợp đồng tham chiến ngày 5/1. Ảnh: RIA Novosti
Quan chức hội đồng nhân quyền thuộc chính phủ Nga Alexander Brod cho biết việc nước này rút khỏi Hội đồng châu Âu và Tòa án Nhân quyền châu Âu đã khiến các quy trình pháp lý được thắt chặt hơn, đồng nghĩa là các đề nghị ân xá khó được phê duyệt hơn. Phạm nhân giờ đây có thể bị từ chối ân xá nếu phạm những sai sót nhỏ trong quá trình thi hành án.
2022 cũng là thời điểm tập đoàn quân sự tư nhân Wagner của Nga tăng cường tuyển mộ tù nhân trong nhà tù để đưa tới tham chiến tại Ukraine. Trùm Wagner Yevgeny Prigozhin bắt đầu công khai hoạt động này từ tháng 8/2022, khi tới các nhà tù để thuyết phục phạm nhân ký hợp đồng phục vụ.
Theo nhà hoạt động vì quyền của tù nhân Olga Romanova, Wagner đã chiêu mộ khoảng 48.000-49.000 tù nhân để họ chiến đấu ở Ukraine, đổi lại họ sẽ được ân xá sau 6 tháng tham chiến.
Lãnh đạo Wagner hôm 25/3 cho biết hơn 5.000 tù nhân được ân xá sau khi hoàn tất hợp đồng chiến đấu. Ông Prigozhin nói trong số tù nhân được ân xá sau khi kết thúc hợp đồng với Wagner, chỉ 0,31% tái phạm. Tỷ lệ này thấp hơn 10-20% so với nhóm tù nhân được ân xá theo diện thông thường.
Tuy nhiên, Prigozhin cũng thừa nhận Wagner hứng chịu tổn thất nặng nề về nhân mạng trong quá trình tham chiến. Nhà Trắng ước tính khoảng 10.000 tay súng của tập đoàn này đã thiệt mạng trong 5 tháng chiến đấu tại Bakhmut, thành phố miền đông Ukraine.
Ngọc Ánh (Theo Moscow Times)