Bộ Quốc phòng Nga hôm nay công bố video khẩu đội pháo phản lực nhiệt áp TOS-1A Solntsepyok yểm trợ hỏa lực cho đơn vị hải quân đánh bộ thuộc Hạm đội Thái Bình Dương tấn công khu vực ngoại ô thành phố Ugledar tại tỉnh Donetsk.
Video cho thấy tổ hợp TOS-1A triển khai ở trận địa và phóng đạn, tạo ra những vụ nổ lớn ở khu vực mục tiêu. "Đối phương ẩn nấp trong hầm hào và các căn nhà đổ nát. Tuy nhiên, sống sót dưới hỏa lực của pháo nhiệt áp gần như là bất khả thi", quân đội Nga cho hay, thêm rằng các hệ thống TOS-1A đã phá hủy hàng chục cứ điểm và kho vũ khí Ukraine tại Ugledar trong những ngày qua.
Chỉ huy khẩu đội Nga cho biết họ thường khai hỏa ở khoảng cách chỉ 5 km và các hệ thống TOS-1A thường là mục tiêu ưu tiên số một của quân đội Ukraine. Kíp vận hành pháo nhiệt áp phải tính toán phần tử bắn, khai hỏa chính xác và rút khỏi vị trí trong thời gian ngắn nhất có thể.
"Mọi tính toán phải hoàn hảo. Đối phương liên tục tìm cách truy tìm chúng tôi nhưng không thành công", chỉ huy khẩu đội nói thêm.
Ugledar nằm cách Bakhmut khoảng 150 km về phía nam, được coi là "pháo đài thu gọn" và mắt xích quan trọng trong phòng tuyến Ukraine ở tây nam Donetsk, cho phép kiểm soát khu vực rộng lớn xung quanh, ngăn các đơn vị Nga thọc sườn các thành phố Marinka, Kurakhovo và Avdeevka.
Quan chức Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng nhận định kiểm soát Ugledar sẽ giúp lực lượng Nga chọc thủng phòng tuyến then chốt của Ukraine tại tỉnh Donetsk, thay đổi cán cân sức mạnh trong khu vực và cải thiện khả năng phòng thủ thành phố Melitopol gần đó.
TOS-1 được phát triển từ thời Liên Xô với định danh là "pháo phun lửa", sử dụng pháo phản lực mang đầu đạn nhiệt áp để diệt bộ binh, khí tài và công sự kiên cố. Biến thể TOS-1A bắt đầu biên chế năm 2001, được tăng tầm bắn và trang bị máy tính đường đạn cùng nhiều cải tiến khác.
TOS-1A chuyên bắn thẳng vào mục tiêu trong tầm nhìn xạ thủ, thay vì bắn cầu vồng từ khoảng cách hàng chục km như pháo phản lực thông thường. Toàn bộ 24 quả đạn có thể phóng ra trong 6-12 giây, tùy thuộc chế độ bắn.
Mỗi quả đạn cỡ 220 mm chứa nhiên liệu cháy và hai liều nổ độc lập. Khi rơi xuống mục tiêu, liều nổ đầu tiên được kích hoạt để phát tán nhiên liệu cháy thành đám mây lớn bao phủ diện tích rộng.
Liều nổ thứ hai sẽ đốt cháy đám mây này trong tích tắc, tạo ra vụ nổ lớn và hút sạch oxy ở xung quanh. Nhiệt độ cao 2.500-3.000 độ C cùng áp suất đột ngột thay đổi từ vụ nổ có thể phá hủy nhiều khí tài cơ giới, đồng thời gây sát thương với những binh sĩ trú ẩn trong thiết giáp và công sự kiên cố.
Giới chuyên gia quân sự cho rằng TOS-1A là vũ khí phù hợp cho tác chiến ở vùng Donbass, do nhiều đơn vị Ukraine đang cố thủ trong công sự và mạng lưới chiến hào dày đặc, vốn có khả năng chống chịu tốt với đạn pháo thông thường. Tuy nhiên, Nga không sở hữu nhiều tổ hợp TOS-1A trong biên chế để có thể tạo ra bước ngoặt trên chiến trường.
Vũ Anh (Theo Zvezda, Reuters)