Moscow cấm nhập khẩu một số loại hàng hóa từ Ankara, hạn chế đi lại và dự định yêu cầu vài doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ dừng hoạt động ở Nga. Động thái trên được đưa ra sau khi Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ một máy bay chiến đấu của Nga gần biên giới với Syria hôm 24/11. Thổ Nhĩ Kỳ không xin lỗi, cho rằng nước này hành động để tự vệ.
Nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chịu tác động trực tiếp. Giới phân tích ước tính lệnh trừng phạt từ Moscow sẽ làm tốc độ tăng trưởng hàng năm của Ankara, vốn rất trì trệ, giảm 0,5%. Đồng lira Thổ Nhĩ Kỳ trong năm nay đã mất gần 20% giá trị so với USD.
Các nhà xuất khẩu tại Thổ Nhĩ Kỳ tăng cường lượng hàng hóa xuất sang Nga sau khi Moscow cấm nhập khẩu thực phẩm từ Liên minh châu Âu (EU), Mỹ và nhiều nước phương Tây khác hồi năm ngoái, đáp trả những lệnh trừng phạt áp đặt lên Moscow liên quan đến khủng hoảng Ukraine.
Nga hiện chưa công bố danh sách chi tiết những mặt hàng cấm nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ nhưng Phó thủ tướng Nga Arkady Dvorkovich hôm qua cho biết chúng có thể là trái cây và rau.
Các nhà xuất khẩu Thổ Nhĩ Kỳ sẽ hứng chịu thiệt hại. Tuy nhiên, lệnh trừng phạt kinh tế có thể sẽ tác động ngược trở lại Nga.
"Khoảng một phần tư tổng lượng thực phẩm nhập khẩu của Nga là từ Thổ Nhĩ Kỳ", CNN dẫn lời William Jackson, chuyên gia kinh tế về thị trường mới nổi tại Capital Economics, nói. "Nguồn hàng từ nơi khác sẽ đắt hơn".
Lạm phát tại Nga trong năm nay cũng tăng cao, gây thêm áp lực cho nền kinh tế vốn đang suy thoái.
Nga còn tạm hoãn cấp thị thực du lịch miễn phí cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ, bắt đầu từ ngày 1/1/2016, và cấm công dân Thổ Nhĩ Kỳ làm việc tại Nga. Họ cần có giấy phép đặc biệt nếu muốn làm việc cho công ty Nga.
Thiệt hại chính sẽ từ những hạn chế trong ngành du lịch. Nga đã cấm các hãng du lịch bán vé hành trình đến Thổ Nhĩ Kỳ và cấm các chuyến bay thuê đến Thổ Nhĩ Kỳ hoặc từ Thổ Nhĩ Kỳ đến Nga.
Du khách Nga là yếu tố quan trọng đối với ngành du lịch Thổ Nhĩ Kỳ. Nước này đón khoảng 4,5 triệu người Nga trong năm 2014. Số liệu chính thức từ Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy người Nga chiếm hơn 12% tổng số khách du lịch, nhiều thứ hai chỉ sau người Đức.
"Trong trường hợp tồi tệ nhất, không có khách du lịch người Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ suốt năm 2016, doanh thu từ ngành du lịch Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mất khoảng 3 tỷ USD, tương đương 0,4% GDP", Jackson nói.
Tuy nhiên, tác động từ lệnh trừng phạt Nga phần nào được bù đắp bởi nguồn hỗ trợ tài chính từ EU. EU hôm 29/11 nhất trí chi 3 tỷ euro (3,2 tỷ USD) cho Ankara để hỗ trợ 2,2 triệu người tị nạn Syria đang ở Thổ Nhĩ Kỳ. Đổi lại, Thổ Nhĩ Kỳ đồng ý hành động để giới hạn lượng người di cư đến châu Âu.
Như Tâm