Brazil được mong chờ điều gì khi đến với World Cup 2018? Bên cạnh chức vô địch, câu trả lời phổ biến là "vũ điệu samba trên sân cỏ" hay thứ bóng đá vì niềm vui "Jogo Bonito". Nhưng tất cả những mong đợi ấy đều không thành hiện thực. Brazil dừng bước tại tứ kết vì thua Bỉ, và điều được bàn tán nhiều nhất về đội tuyển này lại là hình ảnh Neymar lăn lộn trên sân cỏ, với đa phần trong số đó là diễn kịch. Khi điểm nhấn lớn nhất là một ấn tượng tiêu cực như thế, việc Brazil sớm rời nước Nga không gây buồn bã cho những người yêu bóng đá như trong quá khứ.
Trước trận đấu với Bỉ, “danh tiếng” về tài diễn kịch của Neymar đã lan xa và trở thành chủ đề đàm tiếu của cư dân mạng. Đỉnh điểm của những pha lăn lộn của Neymar là tình huống trong trận gặp Mexico tại vòng 1/8, khi Miguel Layun chạy ra đường biên lấy bóng và dẫm lên chân Neymar. Mọi góc quay sau đó cho thấy đó chỉ là một cú chạm nhẹ, nhưng Neymar nhanh chóng lăn lộn và thể hiện sự đau đớn như thể anh vừa chịu một cú tắc bóng đe dọa tới sự nghiệp.
Các phóng viên ảnh có mặt gần đó đã chụp được cảnh Philippe Coutinho tủm tỉm cười khi mọi người đang vây quanh Neymar. Bức hình nhanh chóng được lan truyền rộng rãi trên mạng kèm theo chú thích: “Khi bạn có người anh em quá hiểu bạn”. Coutinho là người bạn thân thiết của Neymar từ khi cả hai còn trẻ, và anh có lẽ không lạ gì ngôi sao của Paris Saint-Germain.
Hành động của Layun là sai – điều đó không thể phủ nhận. Tuy nhiên cách Neymar “làm quá” trước tình huống trên và mau chóng đứng dậy khi thấy trọng tài Gianluca Rocchi không đưa ra thẻ phạt với đối phương khiến nhiều người xem ngán ngẩm. Các huyền thoại bóng đá như Alan Shearer, Peter Schmeichel hay Eric Cantona đều đã công khai chỉ trích Neymar, vì những pha ăn vạ của anh tại World Cup 2018.
Cựu thủ quân Lothar Matthaus của tuyển Đức khó hiểu: "Cậu ấy là một trong năm cầu thủ hay nhất thế giới, vậy tại sao còn phải ăn vạ như vậy? Để làm gì?". Trong bài viết cho tờ The Independent, danh thủ Hà Lan Frank de Boer đưa ra lời khuyên cho đàn em: "Những gì Neymar đã làm là rất ngớ ngẩn. Các cầu thủ rê dắt ở tốc độ cao sẽ luôn bị phạm lỗi. Nhưng Neymar sẽ được tôn trọng hơn, nếu cậu ấy ứng xử như Lionel Messi hay Ronaldinho khi bị phạm lỗi. Họ đều bị chơi xấu rất nhiều nhưng không hề phàn nàn, cũng chẳng hề lộn 20 vòng trên sân như thế. Tôi không nghĩ Neymar hiểu rằng tất cả đều đang cười vào cậu ấy. Neymar đang tự biến cậu ấy thành một trò hề.”
Trước trận đấu với tuyển Bỉ, Neymar là cầu thủ bị phạm lỗi nhiều nhất tại World Cup. Anh bị đối phương phạm lỗi 23 lần, với tận 10 lần chỉ tính riêng trận gặp Thụy Sĩ tại vòng bảng. Số thời gian nằm sân của Neymar trong bốn trận đầu tiên được đài RTS của Thụy Sỹ thống kê là... 13 phút 50 giây!
Trái với những chỉ trích từ số đông, đàn anh người Brazil của Neymar là huyền thoại Ronaldo lại có ý kiến bảo vệ hậu bối: “Có rất nhiều cách để xem và cắt nghĩa bóng đá. Tôi phản đối mọi ký kiến cho rằng Neymar cố tình ăn vạ. Cậu ấy là một cầu thủ thông minh và biết cách bảo vệ bản thân từ những cú tắc bóng. Tôi không cho rằng các trọng tài đang bảo vệ Neymar đủ tốt".
HLV Tite của tuyển Brazil cũng ra sức công khai ủng hộ cậu học trò, dù tờ New York Times chỉ ra rằng ông từng rất bức xúc về Neymar. Cách đây sáu năm, khi Tite dẫn dắt Corinthians đối đầu với Santos của Neymar, ông đã chỉ trích nặng nề Neymar và gọi anh là "một tấm gương xấu cho những đứa trẻ, cho con trai tôi".
Vấn đề lớn của Neymar là khi đội bóng của anh giành kết quả tốt và chiến thắng, những lời chỉ trích có thể bị gạt sang một bên. Nhưng khi Neymar và các đồng đội bị vô hiệu trước hàng phòng ngự của Bỉ, anh là cái tên đầu tiên bị dư luận Brazil đưa ra làm “vật tế thần”.
Việc Neymar thường xuyên ăn vạ từ những trận đấu trước khiến vị trọng tài Milorad Mazic cảnh giác tối đa với những lần tuyển Brazil ngã trong vòng cấm. Tình huống Gabriel Jesus bị Vincent Kompany tác động trong vòng cấm địa nhưng Brazil không được hưởng phạt đền có thể bị xem như câu chuyện ngụ ngôn “cậu bé chăn cừu và đàn sói”. Các trọng tài giống như dân làng, đã không còn niềm tin vào “cậu bé chăn cừu” Neymar sau nhiều lần bị lừa dối nên quyết định ngó lơ một tình huống có thể thổi phạt đền.
Trong những giây phút cuối trận tứ kết, khi bóng được đưa vào vòng cấm, Neymar dường như vẫn tìm cách đòi một quả penalty thay vì cố gắng rướn người để chạm vào bóng. Nhưng không có món quà nào từ trọng tài, và lần thứ hai liên tiếp Neymar phải dừng cuộc chơi World Cup ngay từ tứ kết. Năm 2014, trên sân nhà, anh dính chấn thương từ vòng 8 đội, phải ngồi ngoài chứng kiến Brazil bị Đức vũ nhục ở bán kết.
Chưa thể làm Vua
Khi còn chơi ở Brazil cho Santos, Neymar từng bị nhiều người hoài nghi là một “ngôi sao Youtube”. Tới khi anh chuyển sang khoác áo Barca trong một thương vụ ồn ào, Neymar mới thực sự được công nhận là cầu thủ ở đẳng cấp thế giới. Sau thời gian đầu làm quen với bóng đá châu Âu, Neymar đã thực sự bừng sáng và trở thành một phần trong tam tấu MSN cùng Messi và Suarez khuynh đảo mọi hàng phòng ngự châu Âu.
Cú ăn ba mùa giải 2014-2015 của Barca cùng cú đúp danh hiệu quốc nội mùa giải kế sau in đậm dấu giày của Neymar. Tại tuyển Brazil, anh được trao chiếc áo số 10 và được xem là niềm hy vọng số một. Với 57 bàn sau 90 trận khoác áo đội tuyển, Neymar là chân sút tốt thứ ba trong lịch sử Selecao, chỉ sau Pele và Ronaldo và vượt qua những tên tuổi lẫy lừng trong quá khứ như Romario, Rivaldo hay Ronaldinho.
Nhưng tầm vóc của Neymar không thể sánh với những huyền thoại kể trên tại đội tuyển, khi tất cả đều từng góp công giúp Brazil vô địch thế giới. Neymar từng giúp Olympic Brazil thỏa giấc mơ HC Vàng tại một kỳ Thế vận hội, nhưng chừng đó là chưa đủ đối với cầu thủ đắt nhất trong lịch sử bóng đá.
Khi quyết rời bỏ Barca để tới Paris hoa lệ hè 2017, Neymar đã quyết rời khỏi cái bóng của Messi và khẳng định vị thế của riêng anh. Neymar tin rằng sân Parc des Princes sẽ đem về cho anh vị thế thủ lĩnh của đội bóng và mở ra cơ hội tới với Quả Bóng Vàng. Tuy nhiên, mọi thứ không hề diễn ra như dự định của Neymar trong mùa giải đầu tiên khoác áo PSG. Anh vẫn thể hiện được đẳng cấp của một siêu sao khi ghi 28 bàn trong 30 trận, nhưng cũng gây ra không ít rắc rối vì cá tính phức tạp.
Những hành động như thường xuyên biểu diễn trêu ngươi đối thủ hay giành đá penalty với Edinson Cavani khiến Neymar bị xem như một “đứa trẻ hư” được nuông chiều, trong khi những tin đồn chuyển nhượng tới Real Madrid chưa bao giờ nguội lạnh. Tới tháng 2/2018, chấn thương chân khiến Neymar buộc phải phẫu thuật và nghỉ hơn ba tháng. Anh ở lại Brazil để dưỡng thương và thậm chí còn không về Paris để chia vui cùng đồng đội khi PSG đăng quang tại Ligue 1.
PSG bị Real Madrid loại khỏi Champions League khi thiếu Neymar ở lượt về, đồng nghĩa với việc cơ hội duy nhất để anh đoạt Quả Bóng Vàng là World Cup 2018. So với hai tượng đài Cristiano Ronaldo và Lionel Messi, Neymar không có cửa cạnh tranh ở cấp CLB. Anh sớm chấm dứt mùa giải từ tháng 3/2018, trong khi hai siêu sao kể trên đều thi đấu tới cuối mùa. Về mặt danh hiệu, Neymar không thể cạnh tranh với chức vô địch và ngôi Vua phá lưới Champions League của Ronaldo, hay cú đúp La Liga, Cup Nhà Vua cùng Chiếc Giày Vàng châu Âu của Messi.
Với việc Brazil bị loại khỏi tứ kết World Cup, có thể khẳng định cơ hội đoạt Quả Bóng Vàng 2018 đã hoàn toàn tắt ngấm với Neymar. Trên sân Kazan, chỉ có một số 10 rê bóng hay và có khả năng định đoạt trận đấu: đó là Eden Hazard. Neymar đã bất lực trong đường tới khung thành Courtois, và khiến người được phân công theo kèm là Thomas Meunier ngạc nhiên. Hậu vệ phải tuyển Bỉ và là đồng đội với Neymar ở PSG thốt lên: "Tôi cứ ngỡ mọi thứ phải khó khăn hơn nhiều".
Neymar rời nước Nga với nhiều cái mất hơn là được. Anh bây giờ trở thành một ví dụ xấu, như một học viện bóng đá Thụy Sĩ bày trò chơi “lăn kiểu Neymar” cho các học viên. CĐV Bỉ lập một chiến dịch “Uống cạn ly mỗi khi Neymar chạm đất” mà người tham gia có lẽ sẽ say túy lúy. Trào lưu mỉa mai anh thậm chí đã lan tới Mexico, nơi CLB Tijuana tổ chức một cuộc thi có tên gọi "Thử thách Neymar" trong giờ giải lao một trận đấu. Theo đó, người chơi phải lăn từ vạch giữa sân tới phía cầu môn trong thời gian nhanh nhất.
Thậm chí khi Kylian Mbappe ăn vạ lộ liễu trong trận Pháp gặp Uruguay, cư dân mạng cũng gọi đó là “phong cách Neymar”. Cựu tiền đạo Gary Lineker mỉa mai trên Twitter cá nhân: “Khó có thể tưởng tượng được Mbappe học cái trò ăn vạ đó từ đâu”, như một cách ám chỉ Neymar – người đá cặp cùng Mbappe tại PSG.
Neymar là một tài năng xuất chúng của bóng đá thế giới, và từng cho thấy anh có thể “gánh team” tốt như thế nào qua màn lội ngược dòng lịch sử của Barca trước chính PSG trong mùa cuối của anh ở CLB xứ Catalan. Tại chính World Cup 2018, Neymar cũng là nhân tố nổi bật trên hàng công của Brazil với hai bàn cùng nhiều pha đi bóng và tạo cơ hội thuận lợi cho đồng đội. Nếu pha căng ngang của anh cho Coutinho thành bàn, hay Courtois không quá xuất sắc trong cú đẩy bóng ở những phút bù giờ, câu chuyện của Neymar và Brazil có thể đã rất khác.
Tại Qatar 2022, Neymar sẽ bước sang tuổi 30, và đó có thể là kỳ World Cup cuối cùng trong sự nghiệp đỉnh cao. Tới lúc đó, kỷ nguyên thống trị của Ronaldo và Messi có lẽ đã kết thúc. Từ nhiều năm qua, Neymar đã được xem như Thái tử của môn túc cầu, và chỉ chờ tới lúc hai đàn anh thoái vị để khai lễ lên ngôi.
Tuy nhiên, “Thái tử” cho thấy anh chưa sẵn sàng để làm Vua, trong khi xung quanh đang ngày càng xuất hiện thêm nhiều Hoàng tử tài năng và khao khát ngôi báu.
Thịnh Joey
