 |
|
Ông Nguyễn Đình Xuân. Ảnh: N.T. |
- Cơ sở nào để ông đề xuất phương án người lao động tự đóng bảo hiểm xã hội?
- Luật quy định lao động đóng 5% lương và người sử dụng lao động đóng 15% quỹ lương cho bảo hiểm xã hội bắt buộc, nhưng thực chất tất cả đều được hạch toán vào quỹ lương, là phần mà người chủ phải trả cho người làm thuê. Các chủ sử dụng thường không đóng khoản 15% quỹ lương, và hệ quả là chỉ 20% số lao động ngoài quốc doanh có đóng bảo hiểm xã hội và cũng không phải đóng toàn bộ.
Doanh nghiệp quốc doanh cũng né tránh bằng cách một là đóng cho số lượng người ít hơn. Hai là đóng với số tiền ít hơn số tiền lương thực trả cho công nhân. Từ thực tế đó, tôi cho rằng nên đưa hết 20% lương dành đóng bảo hiểm xã hội vào hợp đồng lao động và bảng lương để người lao động nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội. Vì quyền lợi của mình, người lao động sẽ có trách nhiệm đóng đầy đủ, ông chủ cũng không có lý do gì để quỵt.
- Nhưng quy định này khó thực thi vì cơ quan bảo hiểm xã hội không thể xuống doanh nghiệp để thu của từng lao động?
- Người lao động chỉ cần ký nhận vào bảo lương rằng đã trích 20% để đóng bảo hiểm xã hội, người phát lương hoặc đại diện công đoàn hoặc ngân hàng (nếu trả lương qua tài khoản) sẽ được ủy quyền giữ lại 20% nộp cho cơ quan bảo hiểm. Cơ quan bảo hiểm không nhất thiết phải thu của từng người, chỉ làm một việc rất đơn giản chưa bao giờ làm là đưa cho người lao động biên lai xác nhận tôi đã thu của anh tháng này 100 nghìn tiền bảo hiểm, giống như đóng tiền điện, tiền nước, tiền rác.
- Ông từng cho rằng việc chiếm đoạt tiền bảo hiểm phải quy vào tội danh hình sự. Xin ông giải thích tại sao?
- Bộ luật hình sự quy định người nào chiếm đoạt tiền hoặc đồ vật có giá trị trên 500 nghìn của người khác là phạm tội. Vậy mà nhiều ông chủ đã chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng của công nhân, chiếm đọat cả cơ hội có chút tiền bảo hiểm cho lúc tai nạn, ốm đau hay tuổi già. Ta có thể gọi hành vi này là phạm tội được chưa?
- Dự luật bảo hiểm xã hội đã bị bác lại chỉ vì điều 95 liên quan đến quy định chi phí quản lý quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc. Theo ông mức chi phí thế nào là hợp lý?
- Quốc hội đã không thể thông qua điều 95 vì nó cho phép cơ quan bảo hiểm lấy 2,2% tổng số tiền thu được từ người lao động để trả lương cho nhân viên bảo hiểm cao gấp 2-3 lần công chức bình thường, xây nhà, mua xe.... Trong khi hiệu quả kinh doanh sinh lời từ quỹ là rất thấp, chỉ 4% một năm. Hàn Quốc, Nhật lấy ngân sách để chi trả cho công tác quản lý quỹ, nhiều đại biểu cũng đề nghị như vậy. Có người đề nghị một tỷ lệ hợp lý lấy từ đầu tư sinh lời của quỹ. Tôi cho rằng quỹ bảo hiểm xã hội phải được bảo toàn và phát triển. Chi phí quản lý chỉ được lấy từ tiền sinh lời của quỹ, chứ không lấy trực tiếp.
- Cơ quan bảo hiểm xã hội lo ngại sẽ vỡ quỹ bảo hiểm xã hội, nên liên tục đề nghị tăng mức đóng thay vì 20% như hiện nay lên 26% vào năm 2010. Ông đánh giá thế nào về khả năng vỡ quỹ?
- Tôi cho rằng nếu quỹ được quản lý tốt, tiết kiệm chi phí, không thất thu, hiệu quả đầu tư cao thì người lao động không phải đóng thêm và cũng không có chuyện “vỡ quỹ” như nhiều người lo ngại. Chúng ta đang thu 20% quỹ lương và dự kiến sẽ tăng đến 26% trong vài năm tới cho bảo hiểm xã hội, trong khi Hàn Quốc chỉ thu tổng cộng 15%, Philippines thu 8,4%, Mỹ thu 12,4%… và họ cũng không lo vỡ quỹ. Thật ra thì việc huy động thêm tỷ lệ đóng góp cũng là bình thường khi dân số già đi nhưng phải trên cơ sở những tính tóan thật khách quan và thuyết phục.
Như Trang thực hiện