Tháng 5, Hong Kong được coi như một hình mẫu cho việc kiểm soát Covid-19. Các trường học đã mở cửa trở lại. Nhà hàng, trung tâm thương mại một lần nữa đông đúc. Phương tiện công cộng như xe bus, tàu hỏa hoạt động bình thường.
Tuy nhiên, làn sóng Covid-19 mới đột ngột quét qua trong những tuần gần đây. Dịch lại đạt đỉnh. Các bệnh viện ghi nhận nhiều ca nhiễm theo ngày hơn bao giờ hết. Quan trọng hơn, giới chức y tế không thể xác định nguồn gốc của những trường hợp này, dù đã triển khai hệ thống truy vết tiếp xúc chặt chẽ.
Hôm 20/7, chính quyền báo cáo 73 trường hợp dương tính, con số cao nhất trong một ngày kể từ khi Covid-19 lần đầu xuất hiện.
"Tình hình nghiêm trọng và chưa có cách nào để kiểm soát", Carrie Lam, trưởng đặc khu, cho biết.
Trong khi chính phủ nhiều nước trên khắp thế giới tìm cách nới quy định giãn cách xã hội, nối lại đường bay, mở cửa nền kinh tế, câu chuyện của Hong Kong mang đến một lời cảnh báo.
Các chuyên gia cho rằng việc gỡ bỏ phong tỏa quá nhanh chóng có thể tạo đà cho một đợt bùng phát mới, bởi hiện chặng đường đến vaccine còn cách vài tháng nữa. Ngay cả những quốc gia thận trọng nhất, số ca nhiễm mới vẫn dễ dàng tăng đột ngột. Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia đang vật lộn đối phó với tình trạng này.
"Đây là vấn đề thực sự đáng báo động. Khi nới lệnh hạn chế thái quá, bạn sẽ đối mặt với sự trở lại của virus", Tiến sĩ David Hui, giám đốc Trung tâm Bệnh truyền nhiễm mới nổi Stanley Ho, Đại học Hong Kong, nhận định.
Trước đó, đặc khu được nhiều chuyên gia quốc tế khen ngợi vì công tác ứng phó đại dịch. Chính quyền nhanh chóng thắt chặt biên giới, hạn chế nhập cảnh và áp dụng biện pháp kiểm dịch nghiêm ngặt.
Tuy nhiên, đợt bùng phát mới nhất khiến cả các chuyên gia y tế hàng đầu bối rối.
Giới chức cho biết vẫn chưa thể hiểu được nguồn lây của lượng lớn ca mắc Covid-19. Đây là dấu hiệu đáng lo ngại, bởi việc phá vỡ chuỗi lan truyền này sẽ trở nên khó khăn hơn. Hầu hết người được xét nghiệm dương tính không đi du lịch, không ra ngoài phạm vi sinh sống và chưa từng tiếp xúc với các cụm dịch trước đó.
Tiến sĩ Hui cho biết các đợt bùng phát trước đã được ngăn chặn một cách triệt để, không để chúng có thể lan rộng trong cộng đồng.
"Khi đó, bạn có thể cách ly ngay những người tiếp xúc gần và không để virus lây lan. Giờ đây thì điều này khá khó, bởi có quá nhiều người âm thầm truyền virus", ông nói.
Nhiều người cho rằng các ca nhiễm mới chủ yếu là do khách nhập cảnh vào Hong Kong mà không qua cách ly 14 ngày. Họ kêu gọi chính quyền ngừng cấp chứng chỉ miễn kiểm dịch cho một số doanh nhân, phi công, du khách. Tuy nhiên, điều này khá khó khăn trong khi Hong Kong đang phải vật lộn với suy thoái kinh tế.
Sau khi Covid-19 quay trở lại, giới chức khu vực một lần nữa phải áp đặt các biện pháp cứng rắn làm chậm sự lây lan của virus. Người dân được yêu cầu đeo khẩu trang mọi nơi, nhà hàng phải đóng cửa sau 6 giờ chiều. Các phòng tập, rạp chiếu phim, bể bơi cũng tạm ngừng hoạt động. Khoảng 40% công nhân viên chức nghỉ làm ở nhà.
Chuang Shuk-kwan, lãnh đạo Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe về Các bệnh Truyền nhiễm Hong Kong, nhận định không loại trừ khả năng sẽ tái triển khai lệnh phong tỏa hoặc giãn cách xã hội nếu các trường hợp tăng theo cấp số nhân.
"Tất nhiên, chúng tôi hy vọng tình huống đó sẽ không xảy đến", ông nói.
Khu vực này hiện đang mở rộng xét nghiệm cư dân, đặc biệt là người có nguy cơ nhiễm virus cao, bao gồm người cao tuổi, tài xế taxi, nhân viên nhà hàng. Các cơ quan chuyên môn phải xử lý khoảng 10.000 mẫu xét nghiệm mỗi ngày.
Nhân viên y tế tiếp tục lo lắng số lượng bệnh nhân có thể gia tăng nhanh chóng, tràn ngập các bệnh viện thành phố. Giới chức cho biết khoảng 70 trong số 1.700 giường tại khu cách ly đã được sử dụng. Tuy nhiên, hầu hết bệnh nhân đều trong tình trạng ổn định, chỉ 36 người được coi là có triệu chứng nặng hoặc nguy kịch.
Tại một số bệnh viện, bệnh nhân trẻ tuổi dù không có triệu chứng vẫn được yêu cầu ở lại theo dõi cho đến khi có kết quả xét nghiệm âm tính. Bác sĩ lo ngại điều này có thể dẫn đến thiếu không gian cho người bệnh lớn tuổi hoặc có triệu chứng nghiêm trọng, cần được chăm sóc khẩn cấp.
Thục Linh (Theo NY Times)