Michael Zanetti, nhà khoa học tại NASA, thử nghiệm nguyên mẫu balo KNaCK tại New Mexico, Mỹ, cuối năm 2021. Ảnh: NASA/Michael Zanetti
NASA hợp tác với các công ty Torch Technologies và Aeva để phát triển một hệ thống lập bản đồ viễn thám mang tên Balo Bản đồ và Điều hướng Động học (KNaCK), sử dụng công nghệ quét lidar di động để tạo ra những bản đồ có độ phân giải cực cao theo thời gian thực khi phi hành gia đi trên bề mặt Mặt Trăng, Digital Trends hôm 21/4 đưa tin.
Thiết bị mới có khả năng thu thập hàng triệu điểm đo mỗi giây và cũng có thể dùng để điều hướng, nhờ đó tăng sự an toàn cho các phi hành gia di chuyển trên Mặt Trăng, dù đi bộ hay lái xe thám hiểm. Nó được phát triển nhằm phục vụ cho Artemis, chương trình đưa phi hành đoàn đầu tiên đáp xuống Mặt Trăng kể từ năm 1972. Bộ thiết bị hiện có dạng balo nặng 18 kg nhưng các nhà khoa học dự định thu nhỏ để gắn vào mũ bảo hiểm của phi hành gia.
KNaCK sẽ đóng vai trò quan trọng trong các nhiệm vụ Mặt Trăng vì phi hành gia cần khám phá những khu vực có tầm nhìn kém, ví dụ như cực nam, nơi Mặt Trời không bao giờ mọc cao quá 3 độ so với đường chân trời khiến phần lớn nơi đây chìm trong bóng tối vĩnh viễn.
"Về cơ bản, KNaCK là công cụ khảo sát dùng cho cả điều hướng và lập bản đồ khoa học, có thể tạo bản đồ 3D với độ phân giải cực cao và độ chính xác ở mức cm", tiến sĩ Michael Zanetti, nhà khoa học hành tinh, trưởng dự án KNaCK tại Trung tâm Chuyến bay Không gian Marshall thuộc NASA, cho biết.
"Thiết bị mới cũng sẽ giúp đảm bảo an toàn cho các phi hành gia và xe thám hiểm trong môi trường thiếu GPS như Mặt Trăng, xác định khoảng cách thực đến các điểm mốc ở xa và hiển thị cho các nhà thám hiểm biết họ đã đi được bao xa và còn cách đích bao nhiêu", ông nói thêm.
Con người có xu hướng sử dụng điểm mốc như tòa nhà và cây cối để định hướng, nhưng những thứ đó không tồn tại trên Mặt Trăng nên KNaCK sẽ rất hữu ích, theo Zanetti. Phi hành gia thậm chí có thể đánh dấu địa điểm mà họ tìm thấy khoáng vật hay loại đá độc đáo để những người khác có thể dễ dàng tới và nghiên cứu thêm.
Các kỹ sư đã thử nghiệm dùng nguyên mẫu KNaCK để lập bản đồ miệng núi lửa cổ đại ở New Mexico và tái dựng phiên bản 3D của dãy đụn cát chắn biển dài khoảng 10 km ở Trung tâm Vũ trụ Kennedy thuộc NASA, bang Florida. Nhóm nghiên cứu đang nỗ lực thu nhỏ phần cứng và khiến nó đủ bền chắc để đối phó với những thách thức của vi trọng lực và bức xạ Mặt Trời.
Thu Thảo (Theo Digital Trends)