Lên bốn tuổi, Lưu Nam Đạt (Sinh năm 2004, TP HCM) được bố mẹ tặng một chiếc máy tính. Thay vì chỉ xem ca nhạc hay kỳ cạch nghịch phần cứng, Đạt chơi game, được bố hướng dẫn sử dụng một số phần mềm cơ bản, sử dụng Office Word, Excel.
Lớn dần, chiếc laptop trở thành công cụ hữu ích của Đạt. Yêu thích đọc sách, xem phim, âm nhạc, nghệ thuật (nhất là Anime), nam sinh sử dụng máy để tự làm những "công trình" nhỏ như thiết kế bìa sách, vẽ tranh, làm phụ đề phim và học lập trình. Đầu năm 2020, qua Internet và cuốn Think Python, lập trình đã trở thành một phần trong sinh hoạt thường nhật của Đạt. Cậu mày mò lập trình mọi thứ, chủ yếu là với ngôn ngữ Python.
Làm quen với máy tính từ nhỏ, 16 tuổi Lưu Nam Đạt đã tự dựng một studio online để thỏa mãn sở thích cá nhân.
Trong căn phòng ngăn nắp, cậu học trò cao mét bảy ngồi mê mải bên chiếc máy vi tính. Nhờ ứng dụng tự tạo, chiếc máy tính chỉ mất vài giây để khởi động các chương trình cài đặt sẵn.
Đạt cho hay, cảm hứng làm việc đến từ những điều nhỏ bé, như tự thiết kế hình nền, giao diện trình duyệt theo sở thích. Thích âm nhạc, Đạt tự tạo phần mềm nghe nhạc nhanh và nhẹ, cho phép cậu tận hưởng âm nhạc theo cách mình muốn.
Thích phim ảnh, truyện, nhạc và anime, Đạt lại làm chương trình quản lý file giúp lưu trữ khối lượng dữ liệu khổng lồ các sản phẩm nghệ thuật cậu thích. Cậu cũng tự lập trình một phần mềm hỗ trợ làm phụ đề. Những thử nghiệm không phải lúc nào cũng thành công, nhưng đã giúp Đạt mài giũa kỹ năng code.
Gần đây nhất, Đạt lập trình thành công một ứng dụng với chức năng gần như imDb, Myanimelist (các trang dữ liệu về điện ảnh, anime lớn nhất thế giới). Ứng dụng cho phép đánh giá từ phim, nhạc, tranh, sách, game... kèm review, phân tích do chính Đạt viết và tổng hợp từ nhiều nguồn. Nam sinh 16 tuổi cho biết khá hài lòng với sản phẩm mới. Dự án ngốn của cậu khá nhiều thời gian, nhiều lần thay đổi các công nghệ thích hợp để hoàn thiện ứng dụng ở mức tối đa.
Còn rất nhiều chương trình, ứng dụng phục vụ sinh hoạt như thế mà Đạt đã tự làm thành công. Như ứng dụng bấm giờ chơi cờ online có thiết kế tối giản, email tự động, hay những app nghịch ngợm nho nhỏ... Nhiều ứng dụng chỉ dùng cá nhân, nhưng cậu luôn dành hết tâm huyết, ý tưởng và nỗ lực thực hiện.
Tự học lập trình nhiều khi cũng bí. Không có ai để tư vấn nên dù tự tin đến mấy Đạt cũng không thể biết được rằng "liệu mình đã sử dụng hết tiềm năng của ngôn ngữ lập trình hay chưa". Chính vì vậy, ngay khi được giới thiệu mô hình học trực tuyến FUNiX, Đạt đăng ký học ngay.
Ứng dụng nghe nhạc do Nam Đạt tự lập trình.
Chỉ sau một tháng, Đạt đã hoàn thành Chứng chỉ 1 – Công dân số, giành được học bổng học nhanh (thời gian học tập theo quy định là 6.5 tháng).
"Nhận được học bổng, em rất vui và chỉ muốn giành thêm vài học bổng nữa" – Lưu Nam Đạt chia sẻ.
Việc học lập trình trực tuyến của Đạt khá thuận lợi vì thời gian biểu còn rất nhiều khoảng trống. Đạt cho biết chương trình học bài bản và đặc biệt các mentor FUNiX giúp kỹ năng code của cậu được nâng cao rõ rệt.
"Mentor mà em ấn tượng nhất là anh Nguyễn Thuần, anh không chỉ hỗ trợ em qua hệ thống của trường, mà còn kết bạn Facebook, sẵn sàng giải đáp cho em mọi lúc. Anh giải đáp tỉ mỉ, chia sẻ nhiều kinh nghiệm giúp em nhiều kiến thức vô cùng hữu ích" – Đạt cho hay.
Một tháng rưỡi học tại FUNiX, hiện Đạt đang học đến Chứng chỉ 2 – Lập trình di động. Cậu đã biết thêm nhiều công cụ mới, cải thiện được những khó khăn khi tự học lập trình trước đây như quản lý code, quản lý dự án.
"Nếu không học FUNiX, chắc em chẳng bao giờ lập trình điện thoại, hay biết được Java là một ngôn ngữ hay đến chừng nào" – Đạt nói.
Chị Đặng Thanh Thủy - mẹ nam sinh cho biết, từ khi Đạt còn nhỏ, vợ chồng chị đã khuyến khích con sử dụng máy tính, tiếp xúc để nắm bắt được những công nghệ mới. Đạt có nhu cầu gì ba mẹ đều đáp ứng, như mua nhiều Lego; hay mua cả loạt ống nước để con thiết kế đồ chơi... nhằm khuyến khích sự sáng tạo.
"Các em được may mắn sinh ra trong thời đại mà gia đình và xã hội đều ưu tiên cho việc học, tuy nhiên việc phấn đấu để đạt được thành tích nổi trội trong lớp là việc rất khó và áp lực. Mình khuyến khích con phải tự học để có kiến thức vững chắc, chọn một hướng đi độc lập để việc học tập hiệu quả, sao cho tuổi học trò thật tươi đẹp và phải không ngừng học hỏi kiến thức của nhân loại bằng niềm say mê." - chị Thủy chia sẻ.
Được ba mẹ hỗ trợ trong quá trình tìm hiểu và hướng nghiệp, Đạt nhận thấy công nghệ góp phần quan trọng trong cuộc sống. Ba mẹ cũng ủng hộ cậu học tại FUNiX. "Từ khi bắt đầu học FUNiX đến nay, Đạt tự tin và sâu sắc hơn. Dường như Đạt đã tìm được cơ hội để thể hiện suy nghĩ và khả năng của mình qua sở thích lập trình" - mẹ nam sinh cho hay.
Ở trên lớp học chính, Đạt là cậu học sinh ít nói, chưa có bạn thân vì chưa gặp được người cùng "gu". Thú nhận mình không giỏi Toán, nhưng Đạt lại học khá tốt phần lượng giác và tự tin là sẽ học tốt cả Vật Lý vì rất thích "chơi" với âm thanh nhờ việc nghịch ngợm với những phần mềm liên quan.
Trong tương lai, Đạt mong muốn xây dựng Studio của mình thành một Studio của văn hóa nghệ thuật. Cậu dự định sẽ phát triển hàng trăm ngàn ứng dụng khác nhau để phục vụ nhu cầu của con người.
Quỳnh Anh
Các bạn trẻ yêu thích công nghệ và muốn chủ động học lập trình sớm có thể lựa chọn FUNiX - đơn vị đào tạo trực tuyến chuyên về lĩnh vực CNTT để học tập và hướng nghiệp. FUNiX đào tạo bằng phương pháp học chủ động, có sự dẫn dắt của đội ngũ mentor - các chuyên gia công nghệ.
Chương trình học được thiết kế giúp học viên có thể lấy được bằng đại học ngành kỹ thuật phần mềm do Đại học FPT cấp, trong khi vẫn đang đi làm, đi học tại các cơ sở đào tạo khác, kể cả ở trường phổ thông.