Trang EF đưa ra năm cách bố mẹ có thể tham khảo để nuôi dạy trẻ song ngữ.
Một phụ huynh, một ngôn ngữ
Với những gia đình mà bố mẹ thành thạo nhiều ngôn ngữ, phương pháp "một phụ huynh, một ngôn ngữ" là lựa chọn phổ biến. Đúng như tên gọi, cách này yêu cầu bố mẹ chỉ nói tiếng mẹ đẻ của mình với trẻ, cho dù ở nhà hay ra ngoài.
Ví dụ, một người mẹ quốc tịch Pháp sẽ giao tiếp với trẻ bằng tiếng Pháp. Người cha đến từ Cuba sẽ nói tiếng Tây Ban Nha với trẻ. Nếu gia đình này đang sống ở Tây Ban Nha (hoặc Cuba), Tây Ban Nha sẽ trở thành ngôn ngữ chính và trẻ có xu hướng sử dụng ngôn ngữ này thường xuyên, trôi chảy hơn. Trường hợp này, người mẹ phải tích cực giao tiếp với trẻ bằng tiếng Pháp để trẻ thực hành đủ số giờ mỗi ngày (khoảng 25 giờ một tuần).
Ngoài ra, bố mẹ cần chuẩn bị nhiều sách, phim ảnh thuộc các ngôn ngữ khác nhau (nên là tiếng mẹ đẻ của họ hàng, người thân) để trẻ xem vì sẽ có cơ hội thực hành.
Sử dụng ngôn ngữ thiểu số ở nhà
Bố mẹ có thể áp dụng cách này nếu cả hai cảm thấy thoải khi sử dụng ngôn ngữ bản địa của mình. Giả sử, một đứa trẻ đang sống tại Sydney (Australia) với người mẹ gốc Italy và bố quốc tịch Australia, cũng biết nói tiếng Italy. Trường hợp này, cả gia đình có thể dùng tiếng Italy ở nhà và nói tiếng Anh khi ra ngoài. Cách tiếp cận này giúp họ tránh được cảm giác lạc lõng khi ra ngoài gặp những người nói tiếng Anh.
Chuyển đến nước khác sống
Việc luân chuyển công tác của bố mẹ là cơ hội để trẻ học thêm một ngôn ngữ mới. Trường hợp này, một gia đình chuyển đến nước khác sống và nói tiếng mẹ đẻ với trẻ ở nhà. Còn ở trường học và ra ngoài đường phố, trẻ sẽ được dạy và nói tiếng của đất nước đó. Một lợi ích lớn của cách này là trẻ được dạy ngôn ngữ mới một cách bài bản, có hệ thống nên việc tiếp thu, thực hành sẽ nhanh chóng hơn. Thành thạo ngôn ngữ mới từ sớm cũng giúp trẻ có cơ hội tiếp cận việc làm với mức lương hấp dẫn sau này.
Tìm kiếm những chương trình dạy ngôn ngữ
Việc có bố, mẹ khác quốc tịch hay chuyển đến nước ngoài sống không phải gia đình nào cũng có điều kiện. Do đó, cách bố mẹ dễ thực hiện hơn là cho trẻ theo học tại các trường dạy bằng tiếng Anh (hoặc một ngôn ngữ bất kỳ). Tại đây, trẻ sẽ được trải nghiệm ngôn ngữ một cách trọn vẹn từ học tập đến vui chơi, tham gia các hoạt động xã hội. Ở Việt Nam, hiện có nhiều trường giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh và dạy theo giáo án châu Âu, Mỹ mà phụ huynh có thể tìm hiểu, giúp con thành thạo ngôn ngữ này.
Cách này cũng có thể áp dụng ngay cả khi gia đình đang sống ở nước ngoài, muốn con không quên tiếng mẹ đẻ.
Lớp học ngoại ngữ
Đối với bố mẹ không có khả năng chuyển ra nước ngoài hay chi trả mức học phí đắt đỏ tại các trường song ngữ, việc cho con tiếp xúc với ngôn ngữ khác thông qua các lớp học, chương trình ngắn hạn là lựa chọn phù hợp.
Khi trẻ học ngoại ngữ, điều quan trọng là học đủ số giờ (khoảng 25 giờ một tuần) và có cơ hội thực hành. Phụ huynh có thể gửi trẻ đến các gia đình nói tiếng Anh hoặc những người bạn thành thạo ngôn ngữ để có nhiều cơ hội luyện tập.
Ngoài ra, việc trang bị sách, truyện tiếng nước ngoài cũng được khuyến khích để trẻ có cơ hội tiếp cận, thực hành tiếng Anh, tránh bị quên vì không dùng.
Thanh Hằng (Theo EF)