Những người yêu mến Rafael Nadal hẳn sẽ có chút xao xuyến vào năm tới, khi không còn chứng kiến chú của anh - Toni Nadal hiện diện trong khu kỹ thuật.
Toni Nadal là người có ảnh hưởng lớn nhất đến sự nghiệp của Rafael Nadal. Ảnh: Reuters.
Chỉ dạy từ khi Rafael lên 3-4 tuổi, dấu ấn của Toni trong 16 danh hiệu Grand Slam mà người cháu giành được không nhỏ. Sau khi đăng quang Mỹ Mở rộng cuối tuần qua, Nadal biết đó là Grand Slam cuối cùng anh nhận được sự bảo ban từ người chú. Hạnh phúc xen lẫn luyến tiếc, một phần bài phát biểu vô địch của anh dành để tri ân Toni.
Chính Toni đã phát hiện ra tài năng của người cháu khi còn nhỏ, và thuyết phục anh chuyển sang cầm vợt bằng tay trái để có lợi thế khi thi đấu.
Rafael lớn lên dưới cái nắng tại Manacor, Mallorca, trong bụi đỏ của sân đất nện và những bài tập thể lực đầy nghiêm khắc của Toni. Những năm tháng đó tôi luyện nên một vị vua của mặt sân đất nện và một trong những huyền thoại chơi tay trái trong lịch sử quần vợt. Dưới sự hướng dẫn của Toni, Nadal trở thành một trong những tay vợt có lối chơi mạnh mẽ nhất cả về thể lực và trí lực tại ATP Tour.
Năm 19 tuổi, Nadal giành danh hiệu Roland Garros đầu tiên trong số 10 chức vô địch giải đấu này của anh - một kỷ lục mà có lẽ rất lâu nữa mới có thể bị phá vỡ. Đó là cột mốc bắt đầu hành trình dài đằng đẵng của một trong những tay vợt vĩ đại nhất vào đầu thế kỷ 21. Trong nhiều năm sau đó, Toni sát cánh cùng Nadal ở các giải đấu khắp nơi trên thế giới, giúp người cháu giành 74 danh hiệu đánh đơn tại ATP.
Lý giải quyết định chia tay cháu của Toni, đại diện phát ngôn của Rafael là Benito Perez-Barbadillo nói: "Ông ấy muốn dành nhiều thời gian hơn cho gia đình và cho học viện. Đội ngũ huấn luyện của Rafael đã lớn hơn và Toni cảm thấy tốt hơn là ông ấy nên tập trung cho chuyện khác, đơn cử là việc chăm chút cho học viện, hơn là tiếp tục đi khắp nơi".
Toni, 57 tuổi, có ba con và là Giám đốc của học viện quần vợt Rafael Nadal. Học viện này được mở cửa vào hè năm ngoái và đang nhận đào tạo 75 học viên.
Toni Nadal sẽ trở về với công việc quản lý học viện sau khi chia tay sự nghiệp huấn luyện.
Tất nhiên, không có mối hợp tác nào suôn sẻ từ đầu đến cuối. Vào mùa hè năm 2015, sau khi Nadal bị Dustin Brown loại ở vòng hai Wimbledon, John McEnroe khuyên tay vợt Tây Ban Nha chia tay Toni và tìm một HLV khác. Nhưng cuối cùng, chuyện đó đã không xảy ra.
Sau này, có lần Nadal kể lại trong tự truyện của anh rằng Toni chính là người cuối cùng an ủi anh sau mỗi thất bại và là người duy nhất chỉ trích anh sau một chiến thắng. Ông có thể không hiểu hết khao khát chiến thắng của Nadal và sự thất vọng anh trải qua khi thua trận chung kết của một giải đấu lớn, nhưng luôn là Toni - là người nghiêm khắc nhất nhưng cũng là người kéo Nadal đứng dậy sau mỗi thất bại, nhắn nhủ với anh rằng rồi một cơ hội khác sẽ tới.
Mối hợp tác giữa Rafael và Toni vượt lên trên một quan hệ công việc thông thường. Nó được nuôi dưỡng bởi tình thân máu mủ và một phần bởi cả hai đều chia sẻ tinh thần tự hào là người Tây Ban Nha - một tinh thần dân tộc luôn được Rafael thể hiện trong suốt sự nghiệp.
Rafael, Toni và chiếc Cup Roland Garros - một hình ảnh mang tính biểu tượng của quần vợt thế giới. Ảnh: AFP.
Toni từng nói nếu không phải Rafael, có lẽ ông đã chấm dứt công việc huấn luyện từ lâu để dành thời gian cho gia đình. Nhiều năm chinh chiến khắp nơi, người đàn ông ấy đã mỏi mệt và cần một nơi bình yên để rời xa những chuyến đi.
Sau khi chia tay Rafael, Toni vẫn không giấu sự quan tâm của ông cho người cháu. Rafael có thể đã là một nhà vô địch Grand Slam, một huyền thoại nhưng với Toni, tay vợt sinh năm 1986 vẫn là đứa trẻ bốn tuổi năm nào chập chững cầm vợt.
Ông nói thế này: "Rafa đang được an toàn. Tôi đã suy nghĩ về quyết định này rất nhiều. Đây là thời điểm thích hợp để làm điều đó. Chúng tôi đã trải qua một hành trình dài, những mùa giải liên tiếp. Nếu không phải cháu tôi, nếu tôi huấn luyện một người khác, tôi đã nghỉ lâu rồi".
Toni an tâm vì Nadal đang có một đội ngũ huấn luyện ổn định. Ông cảm thấy cháu mình "an toàn" khi có Carlos Moya, Francisco Roig và một đội ngũ đáng tin bên cạnh. Lúc đó, ông mới an tâm ra đi. Chia tay nhưng Toni không quên nhắn nhủ rằng sẽ sẵn sàng trở lại bất cứ lúc nào Rafael cần ông.
Toni tin tưởng Rafael Nadal sẽ hợp tác tốt với Carlos Moya.
Năm 2010, Nadal lần đầu vô địch Mỹ Mở rộng qua đó hoàn tất bộ sưu tập bốn Grand Slam cùng chiếc HC vàng Olympic 2008. Cho đến nay, ngoài Nadal, chỉ Andre Agassi hoàn thành được một sự nghiệp trọn vẹn như thế.
Tháng 5/2017, Rafael và Toni Nadal thông báo họ sẽ kết thúc mối hợp tác vào cuối năm. Thời điểm đó, Nadal vừa thua Roger Federer ở chung kết Australia Mở rộng và chưa biết có thể giành thêm danh hiệu Grand Slam nào nữa hay không.
Nhưng Rafael đã chơi một mùa giải ấn tượng như để tri ân người chú. Anh vô địch Roland Garros và Mỹ Mở rộng, chiếm ngôi số một thế giới. Nadal là huyền thoại của mặt sân đất nện tại Paris nhưng anh cũng có thể được xem là một trong những nhà vô địch vĩ đại tại Mỹ Mở rộng.
Một cái kết đẹp cho mối hợp tác và một sự tri ân mà Toni đáng được hưởng không chỉ từ Nadal mà còn từ tất cả những ai yêu mến tay vợt Tây Ban Nha.
Di Khánh