Ông Leon Panetta đang có chuyến thăm ba ngày tới Trung Quốc. Ông dành cả ngày hôm nay để trao đổi thẳng thắn với người đồng cấp nước chủ nhà, Lương Quang Liệt, về mục đích của Mỹ khi tăng cường sự hiện diện tại châu Á - Thái Bình Dương.
Phát biểu sau cuộc hội đàm, ông Panetta nói Mỹ mong muốn được mở rộng quan hệ quân sự với Trung Quốc để giảm bớt nguy cơ hiểu nhầm và khả năng đối đầu trong tương lai.
 |
| Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta và người đồng cấp Trung Quốc Lương Quang Liệt trong cuôc gặp hôm nay. Ảnh: AP |
"Chúng tôi luôn mong muốn thúc đẩy an ninh trên toàn thế giới kể từ sau chiến tranh thế giới II, do đó mục đích của chúng tôi khi tăng cường sự hiện diện trong khu vực là nhằm thúc đẩy thịnh vượng, vì an ninh chung của toàn khu vực châu Á - Thái Bình Dương", VOA dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói.
Chuyến đi của ông Panetta diễn ra trong bối cảnh căng thẳng tăng cao giữa Trung Quốc và nước láng giềng Nhật Bản xung quanh vấn đề chủ quyền tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông.
"Trước tình hình căng thẳng hiện tại, chúng tôi kêu gọi các bên bình tĩnh và kiềm chế, đồng thời khuyến khích các bên duy trì kênh trao đổi cởi mở để giải quyết vấn đề thông qua biện pháp ngoại giao và hòa bình. Sẽ không có lợi cho bên nào nếu sự việc diễn biến thành xung đột và sẽ ảnh hưởng tới hòa bình, ổn định của khu vực đặc biệt quan trọng này", ông Panetta phát biểu.
Quan chức quốc phòng Mỹ và Trung Quốc đều có những động thái rõ rệt và đáng kể nhằm thúc đẩy quan hệ giữa hai bên. Ông Panetta tuyên bố Mỹ mời Trung Quốc cử tàu đến tham dự cuộc tập trận hải quân châu Á tại vùng biển quốc tế có tên Rimpac vào năm 2014. Trung Quốc mời ông Panetta thăm căn cứ hải quân ở thành phố Thanh Đảo, phía bắc Trung Quốc, ngay trong chuyến thăm này.
Hai bên cũng nhắc đến sự cần thiết của việc hợp tác trong lĩnh vực chống cướp biển. Hải quân Mỹ - Trung đang tiến hành cuộc tập trận chung với nội dung trên.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới thăm Tokyo. Tại đây, ông kêu gọi Nhật Bản và Trung Quốc cùng bình tĩnh, kiềm chế. Ông Panetta khẳng định cam kết của Mỹ đối với Nhật Bản dưới hình thức hiệp ước quốc phòng song phương là không thay đổi. Tuy nhiên, chính sách của Mỹ là không đứng về bên nào trong tranh chấp lãnh thổ.
Căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản bị đẩy lên cao hồi tuần trước khi chính phủ Nhật Bản chính thức thông qua kế hoạch mua lại 3 trong số 5 hòn đảo không người thuộc Senkaku/Điếu Ngư từ chủ sở hữu tư nhân người Nhật. Nhiều cuộc biểu tình của người dân nổ ra khắp Trung Quốc trong khi chính phủ Trung Quốc điều hơn 10 tàu tuần tra tới gần khu vực quần đảo tranh chấp.
Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt hôm nay tuyên bố Bắc Kinh có quyền có những hành động mạnh mẽ hơn để bảo vệ chủ quyền. Tuyên bố này được ông Lương đưa ra trong cuộc họp báo chung với ông Panetta. Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc cũng cho hay ông vẫn hy vọng vào một giải pháp thương lượng và hòa bình để giải quyết vấn đề Senkaku/Điếu Ngư, khi được hỏi liệu Bắc Kinh có sử dụng đến sức mạnh quân sự.
Trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Koichiro Gemba đã lên tiếng yêu cầu Bắc Kinh hạ nhiệt căng thẳng. Ông "hy vọng luật pháp và trật tự sẽ được tôn trọng" đồng thời cam kết sẽ hợp tác với Mỹ để "quan hệ Nhật - Trung không bị tổn hại đến mức nghiêm trọng".
Vũ Hà