Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký thỏa thuận này và Nhà Trắng sẽ sớm công bố chính thức, nguồn tin khác cho biết. Theo đó, Mỹ sẽ không áp thuế 160 tỷ USD hàng Trung Quốc từ ngày 15/12 như dự định. Bắc Kinh cũng cam kết tăng mua nông sản Mỹ.
Các nhà đàm phán vẫn đang thảo luận chi tiết về câu chữ trong thỏa thuận. Dù vậy, quy mô thỏa thuận có thể sẽ nhỏ hơn so với công bố của ông Trump hồi tháng 10.
Cờ Mỹ và Trung Quốc tại Thượng Hải, trước cuộc đàm phán cuối tháng 7. Ảnh: Reuters
Trước đó, nhằm đạt thỏa thuận giai đoạn một với Trung Quốc, Mỹ đề xuất giảm một nửa số thuế hiện hành với Trung Quốc, cũng như hoãn áp thuế mới ngày 15/12. Thuế này sẽ đánh vào hàng tiêu dùng, như smartphone hay đồ chơi. Hôm qua (12/12), Tổng thống Trump cũng tuyên bố trên trang cá nhân rằng hai nước đã tiến rất gần thỏa thuận thương mại. "Họ muốn có nó, và chúng ta cũng vậy", ông nói. Chứng khoán Mỹ đã lập kỷ lục mới sau thông tin trên.
Ngoài việc Trung Quốc tăng mua nông sản để đối lấy việc được hủy áp thuế mới, thỏa thuận giai đoạn một cũng sẽ có cam kết của Bắc Kinh về việc hành động nhiều hơn để ngăn đánh cắp sở hữu trí tuệ, và một thỏa thuận của cả hai bên về việc không thao túng tiền tệ. Các vấn đề được để lại thảo luận sau là những vấn đề khó, như trợ cấp của Trung Quốc với doanh nghiệp (điện và khoản vay giá rẻ).
Quyết định này được đưa ra khi Trump đang đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan: Liệu có nên tiếp tục đặt cược vào việc leo thang căng thẳng với Trung Quốc và áp thuế nhập khẩu, hay nghe theo lời khuyên của các cố vấn và lãnh đạo doanh nghiệp, rằng đình chiến sẽ kéo kinh tế Mỹ đi lên trong năm bầu cử 2020.
Vì vậy, thông tin về thỏa thuận đã nhận về nhiều chỉ trích. Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marco Rubio – một trong những người có quan điểm cứng rắn nhất về Trung Quốc tại Quốc hội Mỹ cho rằng thỏa thuận ngắn hạn "sẽ làm giảm sức ép của thuế nhập khẩu trong việc đạt thỏa thuận sâu rộng hơn, với các vấn đề cốt lõi hơn, như trợ cấp cho doanh nghiệp trong nước, chuyển giao công nghệ ép buộc và cấm công ty Mỹ tiếp cận các ngành chủ chốt".
Cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã kéo dài gần hai năm. Đến nay, Mỹ đã áp thuế nhập khẩu 25% với khoảng 250 tỷ USD hàng Trung Quốc và 15% với 110 tỷ USD hàng hóa khác của nước này. Cuộc chiến đã kéo tụt tăng trưởng toàn cầu, cũng như lợi nhuận và đầu tư của các doanh nghiệp. Mỹ cũng phải trợ cấp 28 tỷ USD cho các nông dân bị ảnh hưởng.
Hà Thu (theo Bloomberg, Reuters)