Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Đại tá Steve Warren khẳng định phi cơ trinh sát - săn ngầm P8-A Poseidon của Mỹ hôm 20/5 chưa bay vào phạm vi cách các đảo nhân tạo mà Trung Quốc đang cải tạo phi pháp trên Biển Đông 12 hải lý, nhưng nhấn mạnh động thái này có thể xảy ra trong tương lai, theo Reuters. Ông gọi những nhiệm vụ như vậy là hoàn toàn "bình thường" và sẽ liên tục diễn ra "cứ sau vài ngày".
"Chúng tôi chỉ công nhận vùng trời trên các đảo này là không phận quốc tế. Chúng tôi không coi việc bay ngang khu vực này như một bước thay đổi trong cách thức hoạt động của mình. Vấn đề chỉ là trong 20 năm qua chúng tôi không bay qua đây mà thôi", ông Warren cho biết.
Lập trường của Mỹ phản ánh thực tế rằng Washington vẫn muốn tránh làm căng thẳng gia tăng không cần thiết dù phủ nhận các giới hạn mang tính khẳng định chủ quyền mà Trung Quốc thiết lập quanh các đảo nhân tạo ở Biển Đông, ông Warren nói thêm.
Trước đó, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel hôm 21/5 cũng cho hay máy bay trinh sát của nước này làm nhiệm vụ ở Biển Đông là "hoàn toàn thích đáng", hải quân Mỹ và máy bay quân sự sẽ "tiếp tục thực hiện trọn vẹn" quyền hoạt động trong các vùng biển và không phận quốc tế.
Mỹ 4 ngày trước điều máy bay thực hiện nhiệm vụ trinh sát bên trên căn cứ đặt tại đảo nhân tạo mà Bắc Kinh phát triển từ một bãi đá ngầm ở Biển Đông. Hải quân Trung Quốc khi đó 8 lần phát đi tín hiệu xua đuổi phi cơ Mỹ.
Nhà báo và đội quay phim của kênh CNN lần đầu tiên được phép tác nghiệp trên máy bay này. Đây cũng là lần đầu tiên Mỹ công khai hình ảnh các công trình cải tạo của Trung Quốc quay từ P8-A. Hành động này được cho là nhằm nâng cao nhận thức về những thách thức Trung Quốc đặt ra ở những đảo nhân tạo và phản ứng ngày càng cứng rắn của Mỹ.
Trung Quốc đơn phương đưa ra yêu sách "đường 9 đoạn" vô lý, tuyên bố chủ quyền với hầu hết diện tích Biển Đông. Bắc Kinh đồng thời đang tiến hành bồi đắp, cải tạo quy mô lớn tại 7 bãi đá ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, bất chấp phản đối từ cộng đồng quốc tế.
Vũ Hoàng