"Quân đội Trung Quốc đã gửi sinh viên cả công khai lẫn âm thầm tới các trường đại học Mỹ để học những thứ có thể thúc đẩy lợi thế chiến tranh của họ", ông Stilwell nói trong cuộc phỏng vấn với NYTimes hôm 22/7, thêm rằng tất cả hoạt động này được hỗ trợ bởi Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston.
Stilwell cũng cáo buộc Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston và các nhà ngoại giao Trung Quốc gần đây tham gia vào các hoạt động đáng ngờ tại sân bay quốc tế Houston, nơi họ đưa công dân Trung Quốc lên các chuyến bay hồi hương giữa đại dịch Covid-19.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington và Air China không bình luận thông tin trên. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng không trả lời câu hỏi nhằm làm rõ các hoạt động nghi vấn của Trung Quốc ở sân bay Houston là gì.
Cùng ngày, thượng nghị sĩ Mỹ Marco Rubio đăng Twitter, nói rằng: "Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston không phải là một cơ sở ngoại giao. Đó là một nút trung tâm trong mạng lưới quy mô lớn các gián điệp và hoạt động gây ảnh hưởng ở Mỹ. Tòa nhà đó phải đóng cửa ngay bây giờ và các gián điệp có 72 giờ để rời đi hoặc bị bắt", Rubio viết.
Tuyên bố được Stilwell đưa ra sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Mỹ hôm 21/7 yêu cầu nước này đóng cửa Tổng lãnh sự quán ở Houston trong 72 giờ. Bộ Ngoại giao Mỹ giải thích họ làm vậy để "bảo vệ sở hữu trí tuệ và thông tin cá nhân của người Mỹ". Họ nhấn mạnh các nhà ngoại giao phải tôn trọng luật pháp, quy định của quốc gia sở tại và "có nghĩa vụ không can thiệp công việc nội bộ" của quốc gia đó.
Trung Quốc gọi đây là "sự leo thang chưa từng có", "khiêu khích chính trị đơn phương", phá hoại quan hệ song phương và Trung Quốc sẽ có những phản ứng cần thiết. Sau yêu cầu đóng cửa, cảnh sát và cứu hỏa Houston đã nhận báo cáo về vụ đốt tài liệu tại cơ sở này.
Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston cung cấp dịch vụ lãnh sự trên 8 bang Mỹ, trong đó có Texas. Ngoài cơ sở này, Trung Quốc còn 4 lãnh sự quán khác trên toàn nước Mỹ.
Quan hệ Washington - Bắc Kinh đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm. Mỹ nhiều lần cáo buộc Trung Quốc giấu dịch khiến Covid-19 lây lan, ảnh hưởng tới công tác chống dịch của nước khác, điều mà Bắc Kinh kiên quyết phủ nhận. Chỉ trong vài tuần, chính quyền Tổng thống Mỹ Trump cũng áp đặt trừng phạt với Trung Quốc vì những chính sách liên quan đến Hong Kong và Tân Cương, đồng thời gây sức ép để các đồng minh dừng hợp tác với Huawei.
Mai Lâm (Theo SCMP)