Từ trái sang: Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel, Bộ trưởng Quốc phòng Australia David Johnston và Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Itsunori Onodera. Ảnh: Kyodo News
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera cùng các bộ trưởng Australia David Johnston và Mỹ Chuck Hagel hôm qua có cuộc hội đàm bên lề Diễn đàn An ninh châu Á tại Singapore.
Đại diện ba bên trao đổi về tình hình an ninh châu Á, đặc biệt nhấn mạnh vấn đề an ninh hàng hải, thông cáo của bộ Quốc phòng Mỹ cho hay. Theo đó, các bộ trưởng "bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ đối với việc dùng vũ lực và đơn phương thay đổi hiện trạng" trên vùng biển khu vực.
Các bên ủng hộ việc duy trì tự do hàng hải và hàng không tại châu Á, đồng thời mong muốn "luật pháp quốc tế được tôn trọng và các hoạt động thương mại hợp pháp không bị cản trở".
Khi thảo luận về tình hình trên Biển Đông hiện nay, cụ thể là mâu thuẫn giữa Trung Quốc với các nước láng giềng do tranh chấp chủ quyền trên biển, ba bộ trưởng đề nghị các bên liên quan "hạn chế những hành vi khiến căng thẳng leo thang". Họ kêu gọi giải quyết tranh chấp thông qua luật pháp quốc tế, dựa trên Công ước năm 1982 của Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS). Ba bộ trưởng thúc giục Trung Quốc cùng ASEAN sớm đạt được thỏa thuận về Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
Đây là cuộc hội đàm bên lề Diễn đàn An ninh châu Á, còn gọi là Đối thoại Shangri-La, được tổ chức từ 30/5 đến 1/6 tại Singapore. Sự kiện diễn ra gần một tháng sau khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 trong thềm lục địa Việt Nam. Bắc Kinh còn điều nhiều tàu và máy bay đến cản trở lực lượng chức năng Việt Nam thi hành nhiệm vụ, thậm chí tấn công, đâm chìm tàu cá Việt Nam.
Ngoài ra, tranh chấp lãnh hải giữa Trung Quốc với Nhật Bản và Philippines, cùng tranh cãi về vùng nhận dạng phòng không Bắc Kinh tự áp đặt trên biển Hoa Đông, khiến tình hình trong khu vực ngày càng nghiêm trọng. Mỹ từng nhiều lần lên án những hành động này của Bắc Kinh là nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng khu vực.
Theo giới quan sát, vấn đề tranh chấp và căng thẳng trên biển là một chủ đề quan trọng tại các phiên thảo luận. Trong bài phát biểu khai mạc hội nghị hôm qua, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng tuyên bố dành sự ủng hộ tối đa cho Đông Nam Á. Ông Abe ca ngợi nỗ lực của các nước ASEAN nhằm đảm bảo an ninh biển, an ninh hàng không, cũng như duy trì tự do hàng hải và hàng không trong khu vực.
Trần Trang