Mỹ nhập nhiều sản phẩm được Ấn Độ chế biến từ dầu Nga

Mức thuế mà Mỹ áp với nhiều mặt hàng Ấn Độ xuất khẩu sang nước này hiện tăng gấp đôi lên 50%, sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump khẳng định đây là "hình phạt" vì New Delhi mua dầu thô của Nga với giá ưu đãi rồi chế biến thành các sản phẩm bán lại cho bên khác để hưởng lợi.

Trong cuộc phỏng vấn gần đây, Cố vấn Thương mại Nhà Trắng Peter Navarro còn cáo buộc Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đang tài trợ cho "cỗ máy chiến tranh" của Nga bằng cách mua dầu thô nước này.

Phần lớn dầu thô Ấn Độ nhập khẩu để phục vụ nhu cầu trong nước, nhưng các nhà máy lọc dầu nước này cũng xuất khẩu nhiều sản phẩm tinh chế. Phân tích được NPR công bố ngày 7/9 chỉ ra rằng Mỹ là một trong những khách hàng lớn nhất mua mặt hàng này.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CREA), tổ chức tư vấn chính sách của Phần Lan, Mỹ đã mua các sản phẩm dầu ước tính trị giá 1,4 tỷ USD từ Ấn Độ trong khoảng thời gian tháng 1-7.

Theo dữ liệu của CREA, hơn 90% sản phẩm dầu của Ấn Độ mà Mỹ nhập khẩu tới từ nhà máy lọc dầu Reliance Industries của tỷ phú giàu nhất châu Á Mukesh Ambani. Nhà máy này là nơi tiếp nhận gần một nửa lượng dầu thô Ấn Độ nhập từ Nga.

Điều này có nghĩa là Mỹ đang mua nhiên liệu tinh được sản xuất từ dầu thô Nga, nhà nghiên cứu Isaac Levi của CREA kết luận. Levi nói thêm Liên minh châu Âu (EU) gần đây đã cấm nhập khẩu dầu thô vận chuyển bằng đường biển và các sản phẩm hóa dầu từ Nga, trong khi Mỹ chưa thực hiện biện pháp tương tự.

"Mỹ phải làm vậy nếu họ muốn ngừng chuyển hàng trăm triệu USD vào ngân sách Nga mỗi năm", Levi nói.

NPR kết luận rằng các quốc gia nhập khẩu những sản phẩm được chế biến từ dầu Nga có cả đồng minh và đối thủ của Mỹ, nhưng chưa có nước nào chịu mức thuế trừng phạt cao như Ấn Độ. Bộ trưởng Tài chính Ấn Độ Nirmala Sitharaman đã khẳng định nước này sẽ tiếp tục mua dầu Nga vì tính kinh tế, bất chấp việc bị Mỹ áp thuế nhập khẩu 50%.

Ngọc Ánh (Theo NPR, CNBC, Reuters)