Bộ Thương mại Mỹ hôm qua đưa thêm Viện Công nghệ Máy tính Wuxi Jiangnan, Sugon và ba thực thể khác liên quan đến Sugon vào danh sách các tổ chức đe dọa an ninh quốc gia Mỹ. Họ cho rằng các công ty trên sử dụng siêu máy tính và linh kiện siêu máy tính cho mục đích quân sự và hạt nhân.
Các công ty Mỹ sẽ chỉ được bán sản phẩm cho những doanh nghiệp này nếu được Chính phủ cho phép. Lệnh hạn chế này cũng tương tự quy định Mỹ áp với Huawei Technologies trước đó. Quy định có hiệu lực từ thứ Hai tới, được đưa ra chỉ vài ngày trước cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị G20 tuần tới.
Sugon là hãng cung cấp trung tâm dữ liệu và siêu máy tính lớn tại Trung Quốc. Họ cũng là nhà sản xuất hệ thống máy tính hàng đầu thế giới. Sugon mua thiết bị từ nhiều công ty Mỹ, như Intel, Nvidia và AMD.
Quyết định của Mỹ được dự báo khiến AMD chịu thiệt hại nặng. Năm 2016, họ lập liên doanh với một công ty Trung Quốc có tên Higon. Sugon sở hữu một phần công ty này.
Liên doanh trên lập ra 2 công ty là Chengdu Haiguang Integrated Circuit và Chengdu Haiguang Microelectronics Technology - đều nằm trong danh sách đen trên. AMD và Higon trên chia nhau sở hữu hai doanh nghiệp này. AMD cũng cấp phép cho họ sử dụng công nghệ của mình để sản xuất vi mạch (microchip). Vi mạch này được dùng trong các máy chủ bán tại Trung Quốc.
Sản xuất chip và máy chủ nằm trong nỗ lực Made in China 2025 của Trung Quốc. Đây là kế hoạch nước này công bố năm 2015, ưu tiên nội địa hóa các sản phẩm công nghệ cao.
Năm 2018, AMD kiếm được 86 triệu USD từ việc cấp phép công nghệ này. "Chúng tôi đang đánh giá việc 5 thực thể này bị đưa vào danh sách hạn chế kinh doanh", người phát ngôn của AMD cho biết, "AMD sẽ tuân thủ các quy định của chính phủ. Chúng tôi đang xem xét lại chi tiết lệnh này để quyết định sẽ làm gì tiếp theo với liên doanh tại Trung Quốc".
Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh khốc liệt để giành vị thế thống trị về siêu máy tính. Trong 500 siêu máy tính hàng đầu thế giới, Trung Quốc sở hữu 219, trong khi Mỹ chỉ có 116.
Tuy nhiên, Mỹ kiểm soát tới 38,4% sức mạnh siêu máy tính toàn cầu. Con số này của Trung Quốc chỉ là dưới 30%.
Hà Thu (theo CNN/Bloomberg)