Tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi lễ nhậm chức ngày 21/1/2017. Ảnh: New York Times.
Ít nhất 10 chính trị gia và các doanh nhân có ảnh hưởng ở Ukraine đã tới Washington để tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi năm 2016. Một số người thậm chí chi hàng chục nghìn USD để mua vé tham gia những sự kiện đặc biệt, độc quyền do ủy ban nhậm chức tổng thống của Trump tổ chức, theo New York Times.
Bằng chứng về sự xuất hiện của người Ukraine tại buổi lễ nhậm chức cách đây gần hai năm đã thu hút sự chú ý từ công tố viên đặc biệt Robert S. Mueller III, người đang chịu trách nhiệm dẫn dắt cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.
Các doanh nhân, chính trị gia Urakine kể trên được cho là tới Washington dự lễ nhậm chức để thúc đẩy những cuộc đàm phán liên quan đến lợi ích của Nga, bao gồm cả việc gỡ bỏ lệnh trừng phạt lên Moskva.
Công tố viên liên bang đã hỏi các nhân chứng về việc bằng cách nào những người Ukraine tiếp cận được với các sự kiện trong lễ nhậm chức và họ đã thảo luận những gì, theo các nguồn tin am hiểu vấn đề.
Tháng trước, công tố viên yêu cầu các nhân chứng cung cấp thông tin về những cuộc vận động hành lang bất hợp pháp liên quan đến Ukraine. Việc có hay không những người nước ngoài đến từ Ukraine hoặc các quốc gia khác dùng những nhà ủng hộ bình phong để đóng góp tiền cho ủy ban nhậm chức cũng là câu hỏi được quan tâm làm rõ.
Luật sư đại diện cho Paul Manafort, cựu chủ tịch chiến dịch tranh cử của Trump, người bị cáo buộc nhận hàng triệu USD để vận động hành lang cho một đảng chính trị ủng hộ Nga ở Ukraine, hôm 8/1 vô tình tiết lộ rằng Manafort từng thảo luận về một kế hoạch hòa bình Ukraine-Nga cùng một đối tác kinh doanh được cho là có mối liên hệ với tình báo Nga.
Đối tác trên, Konstantin V. Kilimnik, là một công dân Nga, bị công tố viên Mueller cáo buộc về hành vi cản trở công lý khi tìm cách tác động tới lời khai của các nhân chứng theo hướng có lợi cho Manafort.
Theo hồ sơ tòa án, Kilimnik đã nhận dữ liệu bầu cử chính trị từ Manafort vào năm 2016. Manafort yêu cầu Kilimnik chuyển dữ liệu này cho hai đầu sỏ chính trị, những người đã sắp xếp hoặc cung cấp hỗ trợ tài chính cho đảng Ukraine ủng hộ Nga mà Manafort hợp tác. Một người trong số đó là Serhiy Lyovochkin, từng tham dự dạ hội trong lễ nhậm chức của Trump, theo các nguồn tin am hiểu vấn đề.
Serhiy Kivalov, nghị sĩ Ukraine thân Nga, tại địa điểm tổ chức buổi tiệc khiêu vũ trong lễ nhậm chức của Trump ngày 21/1/2017. Ảnh: New York Times.
Ngoài Lyovochkin, một số người Ukraine khác từng tới Washington dự lễ nhậm chức của Trump cũng bị các công tố viên tra hỏi hàng loạt vấn đề.
"Tôi bị thẩm vấn hai lần bởi FBI và Mueller", Andrii V. Artemenko, người đến dự lễ nhậm chức với tư cách là thành viên nghị viện Ukraine mang theo một đề xuất hòa bình, cho biết. Ông này về sau thể hiện quan điểm là một chính trị gia thân Nga.
Artemenko cho hay ông đã làm chứng trước bồi thẩm đoàn của Mueller hồi mùa hè năm ngoái và trả lời các câu hỏi như: Mục đích chuyến đi tới Mỹ là gì hay bằng cách nào ông có được vé và giấy mời dự lễ nhậm chức.
Trong một cuộc thẩm vấn, Artemenko nói ông không dự các buổi khiêu vũ trong lễ nhậm chức hay các sự kiện khác yêu cầu phải mua vé. Thay vào đó, ông chỉ xem bài diễn văn nhậm chức của Trump và gặp vài thành viên đảng Cộng hòa để thảo luận về kế hoạch hòa bình, trong đó có đề cập đến việc gỡ bỏ lệnh trừng phạt chống lại Nga.
Tại Ukraine, một nghị sĩ có mối quan hệ gần gũi với Tổng thống Petro Poroshenko cáo buộc các chính trị gia đói lập chi tới 200.000 USD để mua vé dự lễ nhậm chức của Trump.
Serhiy Kivalov, nghị sĩ Ukraine thân Nga, người từng đăng các bức ảnh chụp Tổng thống Trump khiêu vũ trong dạ tiệc đêm diễn ra lễ nhậm chức, từ chối trả lời câu hỏi về việc ông lấy vé bằng cách nào.
Borislav Bereza, nghị sĩ Ukraine từng đăng ảnh tại dạ tiệc khiêu vũ của Trump, trong khi đó nói ông nhận được vé miễn phí từ một người "có quan hệ ở Illinois".
Andrii V. Artemenko, cựu nghị sĩ Ukraine có quan điểm ủng hộ Nga, người từng tới dự lễ nhậm chức của Trump. Ảnh: New York Times.