Vụ kiện có sự tham gia của 11 bang tại Mỹ và quy mô lớn tương tự hai vụ kiện chống độc quyền nổi tiếng bậc nhất trong lịch sử là với Microsoft năm 1998 và AT&T năm 1974 từng khiến "đế chế" viễn thông, điện thoại di động của Bell System sụp đổ.
Đơn kiện khẳng định Google đã hành động bất hợp pháp để duy trì vị thế của mình trong lĩnh vực quảng cáo và dịch vụ tìm kiếm trên Internet. "Nếu không có sự can thiệp của tòa án, Google sẽ tiếp tục thực hiện chiến lược chống lại sự cạnh tranh, làm tê liệt quy trình cạnh tranh, giảm lựa chọn của người tiêu dùng và cản trở sự đổi mới", nội dung có đơn có đoạn.
Theo cáo buộc, hãng tìm kiếm số một thế giới đang chiếm tới hơn 90% thị phần dịch vụ tìm kiếm nói chung tại Mỹ và với riêng thiết bị di động là trên 95%. Bộ trưởng Tư pháp Mỹ, ông William Barr cho biết các nhà điều tra đã phát hiện Google không cạnh tranh về chất lượng kết quả tìm kiếm mà thay vào đó, họ mua quyền xuất hiện mặc định công cụ của mình trên các thiết bị công nghệ. "Kết quả cuối cùng là không ai có thể thách thức sự thống trị của Google trong lĩnh vực tìm kiếm và quảng cáo", Barr nói.
"Người tiêu dùng và các nhà quảng cáo là những bên chịu nhiều thiệt thòi nhất. Họ có ít sự lựa chọn, phải trả giá quảng cáo cao, kém cạnh tranh hơn", đơn kiện viết và nói việc yêu cầu tòa án phá vỡ sự kìm kẹp của Google là để tăng sức cạnh tranh và duy trì sự đổi mới.
Khi được hỏi về hướng giải quyết cho vấn đề độc quyền của Google, như tách lẻ các mảng hoạt động của công ty này, Ryan Shores, một quan chức của Bộ Tư pháp nói biện pháp sẽ được đưa ra bởi tòa án sau khi nhận được đầy đủ các bằng chứng.
Bảng hiệu của Google bên ngoài một văn phòng của công ty tại California (Mỹ). Ảnh: Reuters
Đại diện của Google nói vụ kiện là một "thiếu sót sâu sắc" và "mọi người sử dụng Google vì họ chọn, không phải vì họ bắt buộc phải làm như thế hay không thể tìm được các lựa chọn thay thế khác". Tuyên bố đầy đủ công ty dự kiến sẽ được công bố trong hôm nay.
Vụ kiện liên bang khởi xướng ngày 20/10 đánh dấu mốc hiếm hoi mà chính quyền của ông Trump có chung quan điểm với đảng Dân chủ. Thượng nghị sĩ Mỹ, thành viên của đảng Dân chủ, bà Elizabeth Warren trước đó đã ủng hộ lập trường này trên Twitter bằng chia sẻ "hãy hành động nhanh chóng, tích cực", kèm hashtag #BreakUpBigTech. Trong khi đó, đảng Cộng hòa từ lâu duy trì quan điểm các công ty truyền thông xã hội như Google, phải hành động để giảm sự lan truyền của các quan điểm bảo thủ trên nền tảng của họ. Cả 11 bang tham gia vụ kiện đều có Tổng chưởng lý là người thuộc đảng Cộng hòa.
Tuy nhiên, sau thông tin vụ kiện sắp diễn ra, cổ phiếu của Alphabet bất ngờ tăng 1%. Neil Campling, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu viễn thông và truyền thông công nghệ tại Mirabaud Securities, cho rằng các nhà lập pháp của Washington khó có thể thống nhất với nhau về cách thức, hành động chống lại Google.
"Nó giống như bạn cố gắng ngăn chặn điều gì đó đã xảy ra nhưng lại quá muộn để tránh thiệt hại. Google đã có vị thế độc quyền, đã đầu tư hàng tỷ USD vào cơ sở hạ tầng, AI, công nghệ, phần mềm và nhân sự. Bạn không thể giải quyết các vấn đề đã diễn ra hàng thập kỷ một cách đơn giản", Neil nói.
Vụ kiện diễn ra hơn một năm sau khi Bộ Tư pháp và Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) bắt đầu điều tra chống độc quyền với 4 "ông lớn" về công nghệ của nước này gồm Amazon, Apple, Facebook và Google.
Google gần đây phải đối mặt với nhiều vấn đề pháp lý tương tự ở nước ngoài. Năm 2019, Liên minh châu Âu phạt công ty 1,7 tỷ USD vì ngăn các trang web sử dụng công cụ tìm kiếm của đối thủ để liên hệ với các nhà quảng cáo. Năm 2017, hãng cũng bị phạt 2,6 tỷ USD vì "ưu ái gà nhà" trong kết quả tìm kiếm về lĩnh vực mua sắm. Năm 2018, với lý do ngăn các đối thủ xuất hiện trên hệ điều hành Android, công ty cũng bị phạt 4,9 tỷ USD.