Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm qua hoan nghênh Thụy Điển và Phần Lan nộp đơn xin gia nhập NATO, cho biết sẽ làm việc cùng những nước thành viên NATO khác và quốc hội Mỹ để đảm bảo tiến trình kết nạp diễn ra nhanh chóng.
Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng hôm 16/5. Ảnh: AFP.
"Tôi nhiệt liệt hoan nghênh và ủng hộ mạnh mẽ quyết định gia nhập mang tính lịch sử này. Trong khi chờ đơn gia nhập NATO được xem xét, Mỹ sẽ làm việc với Phần Lan và Thụy Điển để duy trì cảnh giác trước bất kỳ mối đe dọa nào với an ninh chung, đồng thời ngăn chặn và đối đầu với sự tấn công hoặc đe dọa tấn công", ông Biden nói và gọi hai quốc gia là "đối tác lâu năm, bền chặt".
Tổng thống Mỹ đưa ra tuyên bố một ngày trước khi chào mừng Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto và Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson tới Nhà Trắng.
Giới chức Mỹ cam kết hợp tác cùng Thụy Điển và Phần Lan để khắc phục các vấn đề quan trọng trong tiến trình gia nhập NATO, bao gồm những đảm bảo an ninh trước khi họ được chấp thuận làm thành viên và việc Thổ Nhĩ Kỳ phản đối hai nước gia nhập.
Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia thành viên NATO, đã phản đối Thụy Điển và Phần Lan gia nhập liên minh. Ankara cáo buộc hai quốc gia cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho thành viên đảng Công nhân người Kurd (PKK), tổ chức mà Thổ Nhĩ Kỳ và các đồng minh phương Tây coi là khủng bố.
Hội nghị đại sứ NATO tại Brussels hôm 18/5 thất bại vì không đạt được đồng thuận khởi động quy trình đàm phán trở thành thành viên chính thức.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho hay chính quyền Biden tự tin rằng những lo ngại của Thổ Nhĩ Kỳ có thể được giải quyết và hai nước Thụy Điển, Phần Lan sẽ tham gia liên minh.
7 thập kỷ NATO đông tiến ở châu Âu. Đồ họa: Statista.
Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển Peter Hultqvist cũng gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin tại Lầu Năm Góc, thảo luận việc gia nhập NATO và hợp tác an ninh. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby nói rằng các bên rất quen thuộc với nhau và từng nhiều lần tập trận chung, nhấn mạnh Lầu Năm Góc sẵn sàng đảm bảo an ninh cho hai quốc gia này.
Nga đã bày tỏ giận dữ trước kịch bản NATO tiếp tục mở rộng về phía đông ngay sau khi hai nước Thụy Điển và Phần Lan bày tỏ ý định gia nhập liên minh. Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 16/5 nói rằng việc mở rộng NATO thực sự "là một vấn đề", cho rằng động thái này là vì lợi ích của Mỹ.
Hồng Hạnh (Theo AFP)