Theo Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ (FCC), có khoảng 24 triệu công dân nước này chưa sử dụng Internet, tương đương khoảng 8% dân số. Trên thế giới, tỷ lệ còn thấp hơn khi tính đến tháng 4/2019, chỉ 56% dân số thế giới kết nối mạng.
Tỷ phú Elon Musk. Ảnh: Marketwatch.
Với gần một nửa dân số thế giới chưa thể dùng Internet, Starlink của SpaceX - dự án tham vọng của tỷ phú Elon Musk giúp phủ sóng Internet băng thông rộng toàn cầu bằng vệ tinh với chi phí phải chăng - đang nhận rất nhiều sự chú ý và được kỳ vọng giúp tỷ lệ người dùng chưa kết nối mạng thấp đi, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, vùng sâu, vùng xa. Bên cạnh việc phát triển kinh tế, giao thương không biên giới, Starlink có thể giúp phá vỡ các ràng buộc kiểm duyệt ở nhiều quốc gia trên Trái đất.
Starlink đã được ông chủ SpaceX ấp ủ từ 2015, nhưng mãi đến tháng 2/2018 mới phóng hai vệ tinh đầu tiên mang ý nghĩa thăm dò. 21h30 ngày 24/5 (giờ Mỹ), tên lửa Falcon 9 khởi hành từ tổ hợp phóng vũ trụ 40 ở Trạm không quân Cape Canaveral (Mỹ), lần lượt đưa 60 vệ tinh phát sóng Internet vào không gian. Chúng là bước khởi đầu cho 12.000 vệ tinh khác sẽ phóng lên ở các giai đoạn tiếp theo, hoàn tất năm 2027.
Thay vì lựa chọn quỹ đạo cao (trên 35.786 km), những vệ tinh này được phóng lên quỹ đạo thấp (khoảng 400 km). Có nhiều lý do để Musk chọn quỹ đạo thấp làm nơi "định cư" của vệ tinh phát sóng Internet. Ngoài việc quỹ đạo cao quá chật chội do hàng nghìn vệ tinh khác đang hoạt động, độ cao quá lớn sẽ khiến tốc độ truyền Internet giảm sút.
Theo tính toán của các kỹ sư thực hiện dự án Starlink, vệ tinh phát Internet của họ bay ở độ cao thấp hơn 65 lần so với vệ tinh địa tĩnh. Điều này không chỉ giúp độ trễ mạng giảm xuống 25 đến 35 ms (mili giây), mà còn giúp tốc độ mạng có thể lên tới 10 Gb/s, nhanh gấp 10 lần so với kết nối Internet cáp quang hiện tại.
Để đạt phạm vi phủ sóng toàn cầu, ít nhất 400 vệ tinh phải được kích hoạt, nhưng Musk cho rằng 800 - 1.000 chiếc là con số tối ưu. Người dùng khi sử dụng cần đến một thiết bị kích thước tương đương chiếc bánh pizza cỡ nhỏ giá 200 USD để thu tín hiệu.
Đánh giá tiềm năng của Starlink, Musk cho biết toàn bộ dự án sẽ tiêu tốn khoảng 10 tỷ USD, nhưng có thể thu về 30 - 50 tỷ USD lợi nhuận mỗi năm. Bên cạnh việc tái đầu tư cho hệ thống vệ tinh (5 năm thay một lần) và nâng cấp công nghệ kết nối, số tiền đó sẽ được dùng cho Starship - tham vọng đưa một triệu người lên sao Hỏa định cư trong những thập kỷ tới. Hiện các nguyên mẫu phi thuyền Starship đã hình thành tại các cơ sở của SpaceX ở Texas và Florida (Mỹ).
Tuy vậy, Starlink sẽ phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Mỗi vệ tinh chỉ xử lý được khoảng 1.000 người xem video độ phân giải 4K cùng lúc. Trong khi đó, chúng cần phải có khoảng cách để tránh va chạm nhau. Các chuyên gia cho rằng, ở các khu đông dân cư, việc bị "nghẽn" mạng là điều khó tránh khỏi.
Ngoài ra, do phải thay mới 5 năm một lần, lượng vệ tinh cũng phải sản xuất liên tục để đáp ứng yêu cầu. Tính toán cho thấy, SpaceX phải thay mới 200 chiếc mỗi tháng, tức tên lửa Falcon 9 cất cánh khoảng mỗi tuần một lần để đảm bảo hệ thống Starlink hoạt động trơn tru.
Bảo Lâm (theo Marketwatch)