Biết rõ về việc tăng giá xe máy thời gian gần đây nhưng quá thích xe này và đang cần gấp, Vy đồng ý mua.
Song khi viết hóa đơn mua xe, đại lý vẫn ghi theo giá niêm yết. Nhân viên giải thích ghi vậy là giúp Vy đỡ phí trước bạ, còn họ "chả được lợi gì".
Vy thắc mắc khi hóa đơn thấp hơn thực tế, người mua có bị phạt không? Bên bán có bị phạt không? Nhà nước có thiệt hại gì từ việc ghi hóa đơn thấp hơn thực tế?
Luật sư Vũ Tiến Vinh (Công ty luật Bảo An, Hà Nội) cho biết, trong trường hợp của Tú Vy, bên bán xe đã vi phạm pháp luật về quản lý thuế, cụ thể là việc xuất hóa đơn không đúng theo giá đã bán. Việc giải thích ghi hóa đơn thấp hơn là giúp giảm chi phí trước bạ cho khách chứ cửa hàng không được hưởng lợi gì là không đúng, bởi 3 lý do sau:
Thứ nhất, về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
Thuế TNDN là một loại thuế trực thu, đánh trực tiếp vào phần thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp bao gồm thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và thu nhập khác theo quy định của pháp luật sau khi đã trừ đi các khoản chi phí hợp lý, hợp pháp liên quan đến thu nhập của doanh nghiệp.
Hiểu đơn giản thuế TNDN là thuế đánh vào phần lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Mức thuế suất hiện nay là 20% (trừ một số ngành nghề kinh doanh đặc thù như tìm kiếm, thăm dò, khai thác nguyên quý hiếm đối với các mỏ bạch kim, vàng, bạc, thiếc, wonfram, antimoan, đá quý, đất hiếm thì thuế suất là 50%...).
Như vậy, với việc xuất hóa đơn cho bạn Vy thấp hơn 18,5 triệu đồng, doanh nghiệp đã được hưởng lợi (trốn thuế) số tiền thuế TNDN là 3,7 triệu đồng.
Ngoài ra, khi không kê khai số doanh thu (18,5 triệu đồng) thì vô hình chung doanh thu của doanh nghiệp cũng giảm xuống, khiến cho có thể trục lợi từ các chính sách thuế của nhà nước (như chính sách hỗ trợ, giảm thuế cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa...).
Khách hàng tham khảo xe máy tại một đại lý ở TP HCM. Ảnh: Phạm Trung
Thứ hai, về thuế giá trị gia tăng (GTGT), thường được gọi là thuế VAT
Thuế GTGT là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. Thuế giá trị gia tăng là một loại thuế gián thu do người tiêu dùng chịu, các cơ sở kinh doanh chỉ là đơn vị nộp thuế thay cho người tiêu dùng hàng hoá, sử dụng dịch vụ. Mức thuế suất phổ biến là 10%.
Với quy định này, đáng lẽ đại lý bán xe máy phải nộp 10% thuế GTGT với 18,5 triệu là 1,85 triệu đồng thay cho người tiêu dùng thì họ không nộp và được hưởng lợi số tiền này.
Thứ ba, về lệ phí trước bạ
Đây là khoản lệ phí mà chủ sở hữu tài sản phải nộp khi đăng ký quyền sở hữu tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đối với xe máy thì lệ phí trước bạ là 2%. Riêng xe máy của tổ chức, cá nhân ở các thành phố trực thuộc trung ương; thành phố thuộc tỉnh; thị xã nơi Ủy ban nhân dân tỉnh đóng trụ sở nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu là 5%.
Với quy định trên thì có thể thấy nếu hóa đơn bán xe ghi thấp hơn 18,5 triệu đồng thì người mua xe được giảm lệ phí trước bạ là 370.000 đồng hoặc 925.000 đồng.
Qua việc ghi hóa đơn thấp hơn giá trị thực tế, bên bán, bên mua đã có hành vi vi phạm pháp luật về thuế, phí, lệ phí. Trường hợp cơ quan thuế phát hiện vi phạm thì tùy theo tính chất, mức độ, các bên sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Hải Thư