Tôi đã đọc nhiều thảo luận về việc mua nhà hay mua xe trước. Mua nhà hay mua xe trước, lựa chọn tuy không dễ nhưng nếu phân tích kỹ, lại thấy không khó để lựa chọn. Tôi xin phân tích ý kiến của cá nhân mình. Theo tôi, phải ưu tiên mua nhà trước với những thuận lợi sau.
Nhà ở và chung cư các thành phố luôn có xu hướng tăng rất nhanh. Không mua sớm thì càng khó mua. Một căn nhà trong vòng 2 - 5 năm có thể tăng giá vài lần. Giá nhà chỉ đứng hoặc giảm chút ít khi lập đỉnh. Nhưng qua chu kỳ sau thì lại lập đỉnh giá mới.
Xe thì luôn có xu hướng rẻ hơn. Tất nhiên có những xe cũng tăng giá (nhưng không nhiều, chỉ 5%-10%, hoặc nhiều lắm là 20% với thế hệ mới). Nhưng nói chung về xe thì có rất nhiều lựa chọn. Xe hãng này tăng thì mua xe hãng khác rẻ hơn. Mua xe mới đắt thì mua xe cũ, xe lướt.
Xe thì có nhiều lựa chọn thay thế. Mua xe cũ, đi xe công nghệ, xe taxi thay thế. Thuê nhà ở thì thay đổi rất khó khăn. Tuy cũng có nhiều nơi cho thuê, nhưng mỗi lần thay đổi nhà rất khó khăn, tốn kém, phải đổi chỗ làm, chỗ học cho con cái. Và tiền thuê nhà thì cũng liên tục tăng theo hàng năm. Trong khi các dịch vụ xe thì giá càng ngày càng rẻ.
Ví dụ, một chiếc xe đẹp hạng D, giá khoảng một tỷ là có thể sở hữu. Giá này cả chục năm nay không thay đổi. Cũng một tỷ đó, chục năm trước tha hồ chọn chung cư, nhà hẻm... Nhưng tới 2019, cầm trong tay một tỷ chỉ mua được xe, còn nhà hay chung cư thì không thể nhé. Giá nhà và chung cư qua hai đợt sốt đất 10 năm nay đã tăng 3-5 lần, có nơi cả chục lần nhé.
Cá nhân tôi cũng có một trải nghiệm như vậy. Năm 2015 khi đang ở với bố mẹ, vợ chồng tôi có một tỷ tiền mặt tích lũy. Đứng trước lựa chọn mua một miếng đất (một tỷ khỏi vay thêm), mua một căn nhà cấp 4 (1,5 tỷ phải vay thêm), hay một chiếc xe hạng D (để đi lại thuận tiện, an toàn, vẫn ở nhà bố mẹ). Cuối cùng chúng tôi đã quyết định mua căn nhà.
Cùng năm đó, người bạn tôi chưa có nhà, thuê nhà nguyên căn 3 triệu một tháng. Cũng có tích lũy một tỉ. Nói rằng thuê nhà ở đâu chẳng được, nên quyết định mua luôn xe hạng D, lăn bánh hơn một tỷ.
Tới năm nay 2019, bạn tôi vẫn thuê nhà. Nhưng giờ giá thuê đã lên 8 triệu một tháng. Chiếc xe thì xuống giá nếu bán chỉ giỏi lắm được 700 triệu. Vì vừa nuôi xe, vừa thuê nhà, lúc có xe thì lại phát sinh đi chơi, đi du lịch. Mọi thứ chi phí tăng lên, nên qua mấy năm chẳng tiết kiệm được là bao. Giờ bạn muốn mua nhà để ổn định thì giá nhà đã cao quá. Coi như rất khó để mua.
Riêng tôi, sau khi mua nhà một năm, tôi mua thêm một chiếc xe cũ hơn 100 triệu. Vì nợ nần nên có động lực tiết kiệm, chi tiêu có kế hoạch và làm thêm nhiều thứ. Đến nay 2019, sau khi trả hết nợ nhà và xe, giá nhà đã tăng gấp bốn lần. Riêng xe cũ giúp tôi có thêm nhiều kinh nghiệm về bảo dưỡng, bảo trì, sửa chữa. Giờ cả nhà đã quen xe, quen bệnh của xe mình, quen cả mùi, lại chẳng muốn đổi xe khác. Tiền tiết kiệm giờ có thể để dành cho các mục tiêu khác trong đời như chăm lo học hành cho con cái, đi du lịch, và tiết kiệm để về hưu.
Đó là trải nghiệm của đời tôi. Mọi quyết định của bạn đều có ưu và khuyết điểm. Nhưng nếu đứng trước một lựa chọn như chủ đề này, tôi là ví dụ để các bạn tham khảo.
Độc giả Lý Hoàng Phiên