Cụ bà lội nước hái hoa súng dại trên cánh đồng Kiến Tường. Lũ về, các huyện đầu nguồn tỉnh Long An như Tân Hưng, Vĩnh Hưng, Mộc Hóa và thị xã Kiến Tường, nước ngập đến chân ruộng.
Lũ về cũng là lúc nông dân dọn sạch đồng ruộng, cày trục đất ngâm lũ đón nhận phù sa, hối hả mưu sinh thu hoạch các loại cá đồng, rau dân dã miền Tây như hoa súng, điên điển hay hẹ nước.
Mùa hoa súng các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long vào khoảng tháng 9-10. Đây cũng là lúc các nhiếp ảnh gia từ khắp nơi hội tụ về để săn những góc ảnh đẹp. Nhiều bà con, cô gái thôn quê đồng ý làm mẫu ảnh nông dân hái hoa súng.
Bông súng trồng trong ao nhà thường có cọng mập do được chăm sóc tốt. Còn súng dại (hay súng ma) có bông màu tím, trắng như súng thường, nhưng chỉ mọc ở những bưng đồng, miệt vườn hoang dã và cọng dài đến 3 - 6 m.
Những người dân địa phương cho biết sở dĩ gọi là súng ma bởi chúng hay nở ban đêm, khi mặt trời vừa lên là súng tàn héo và chìm xuống nước. Người hái súng phải đi ban đêm.
Khi con nước tràn đồng cũng là lúc xuất hiện các lá súng ma nhỏ xíu, li ti. Chỉ vài ngày sau, chúng phát triển to dần và có bông lấm chấm.
Đêm khuya tầm 3 giờ sáng, nước lũ nguy hiểm nên người dân phải đi theo từng nhóm chèo thuyền ra đồng hái, kịp nhổ những cọng bông xanh non.
“Vũ điệu” rửa hoa súng trên mặt nước.
Hoa súng lặng lẽ khoe sắc mặc dù thân mềm, nhưng lại mang trong mình một sức sống dẻo dai. Nước dâng cao, bông súng cũng cao theo. Mưa càng nhiều nước thì bông súng càng dài cọng, mềm mại và tươi non.
Sau khi súng trải qua công đoạn rửa, làm sạch bùn đất và buộc thành từng bó, được chất lên thuyền đem ra chợ bán hoặc bỏ mối cho các nhà hàng.
Người dân đặt ống trúm bắt lươn trên cánh đồng hoa súng ở Kiến Tường. Trúm là ngư cụ bằng ống tre (hoặc ống nhựa), bên trong đặt mồi ốc bươu vàng, dụ lươn háu ăn tự chui vào nhưng không cách nào chui ra được.
Những đứa trẻ theo cô gái gánh hoa súng qua cầu đem ra chợ bán.
Hoa súng miền Tây có thể chế biến xào, nấu canh chua, món nào cũng ngon, nhưng ngon nhất làm bông súng mắm kho. Bông súng rửa sạch, tước lớp vỏ ngoài mỏng, ngắt hoa, giữ lại cọng, chỉ cần vài con cá linh, rô đồng, thịt heo ba rọi cùng vài ba quả cà tím là có ngay một nồi lẩu thơm ngon, đúng điệu miền Tây.
“Tôi thật sự ấn tượng trước vẻ đẹp của miền Tây mùa nước nổi và yêu mến những con người chất phát nơi đây. Hàng năm, mỗi khi con lũ về, tôi đều có mặt để chụp mùa hoa súng nở, mang đến những trải nghiệm khó quên”, nhiếp ảnh gia Vũ Tường Chiểu (sống và làm việc tại TP HCM), nói.
Huỳnh Phương
Ảnh: Vũ Tường Chiểu