Động thái này được Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đưa ra sau thông tin về nguy cơ thiếu hụt nguồn cung ứng thuốc chứa hoạt chất protamin sulfat tại một số cơ sở khám chữa bệnh. Cụ thể, ngày 12/8, VnExpress có bài viết phản ánh nhiều bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Tim Hà Nội, Tim mạch Quốc gia... chỉ còn thuốc dùng trong một vài tuần do khó khăn trong mua sắm, không có nhà cung ứng, nguy cơ phải ngưng các ca mổ tim vì không có thuốc thay thế.
Protamin sulfat là thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm, là mặt hàng không thể thiếu trong quy trình phẫu thuật tim - lồng ngực, nên được ưu tiên trong việc xem xét cấp giấy đăng ký lưu hành, theo Cục Quản lý Dược. Tuy nhiên, đến nay chưa có doanh nghiệp nào nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam. Gần đây, Cục cấp phép cho một số cơ sở để nhập khẩu protamin sulfat (chưa được cấp giấy đăng ký lưu hành) đáp ứng nhu cầu điều trị đặc biệt của cơ sở khám chữa bệnh.
Nhân viên y tế Bệnh viện Chợ Rẫy kiểm tra thuốc tại kho dược. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo thông tin từ các cơ sở nhập khẩu, lượng thuốc protamin sulfat đã được cấp phép nhập khẩu là theo đúng số lượng dự trù từ các cơ sở khám chữa bệnh có nhu cầu, song số thuốc nhập khẩu vào Việt Nam sắp tới vẫn có thể thiếu do nhu cầu tăng hơn so với dự trù hiện tại. Lý do chính là thuốc protamin sulfat chỉ sử dụng trong quy trình phẫu thuật tim - lồng ngực với nhu cầu không nhiều, các hãng thường chỉ sản xuất sau khi có đơn đặt hàng.
Trong khi đó, các cơ sở nhập khẩu của Việt Nam sau khi nhận được dự trù từ bệnh viện và được Bộ Y tế cấp phép nhập khẩu mới đặt hàng với nhà cung cấp thuốc nước ngoài. Do đó, có thể có những khoảng thời gian thiếu thuốc tạm thời khi cơ sở nhập khẩu của Việt Nam đặt hàng nhưng các nhà cung cấp thuốc nước ngoài không còn đủ hàng dự trữ để cung ứng. Đồng thời, nếu chờ để sản xuất thêm cũng mất thời gian khá dài, khoảng vài tháng.
Protamin sulfat là thuốc hiếm nguồn cung ứng và nhu cầu sử dụng thấp hơn so với những loại khác nên nhiều năm gần đây, Cục Quản lý Dược đề nghị các đơn vị chủ động liên hệ với bên nhập khẩu để đặt hàng, mua kịp thời, tránh gián đoạn cung ứng. Các bệnh viện cần có số lượng tồn kho dự trữ thuốc đề phòng khi có nhu cầu đột biến hoặc gặp trục trặc trong cung ứng thuốc.
Cục Quản lý Dược đề nghị các cơ sở nhập khẩu thuốc protamin sulfat khẩn trương tổng hợp toàn bộ dự trù của các cơ sở khám chữa bệnh để lập kế hoạch và ký hợp đồng sớm với cơ sở sản xuất, cơ sở cung ứng thuốc nước ngoài nhằm tránh thiếu thuốc do ký hợp đồng muộn. Các đơn vị báo cáo trước ngày 20/8 về kế hoạch nhập khẩu protamin sulfat trong thời gian tới (số lượng nhập, thời điểm dự kiến nhập), nguy cơ và tình trạng thiếu hụt nguồn cung (nếu có), đề xuất giải pháp khắc phục.
Protamin sulfat là thuốc có tác dụng trung hòa khả năng chống đông máu của heparin. Thông thường, trong cuộc mổ tim, bác sĩ phải dùng thuốc heparin để chống đông máu, ngăn chặn sự hình thành cục máu đông. Khi kết thúc cuộc mổ, Protamin sulfate được dùng để trung hòa heparin, đưa cơ thể trở về bình thường. Nếu không có cặp đôi thuốc này song hành nhau, bác sĩ sẽ không thể tiến hành ca mổ tim.
Lê Phương