Phát hiện khiến nhiều người hào hứng, bởi sẽ có thể tiêm chủng cho nhiều người hơn khi lượng vaccine Covid-19 còn hạn chế. Song, làn sóng tranh luận nên dùng hay bỏ những liều tiêm thừa, nổ ra.
Tại Northwell Health, công ty cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe lớn nhất New York, nhân viên y tế chỉ dùng 5 liều vaccine theo hướng dẫn của Pfizer, ngay cả khi phát hiện lượng thuốc dư trong lọ.
Tính tới ngày 15/12, cơ sở này bỏ đi một lượng vaccine thừa, đủ cho 15-20 liều. Chỉ một số ít nhân viên y tế thao tác lấy cả 6 liều tiêm từ một lọ vaccine, tiến sĩ Mark Jarrett, giám đốc chất lượng của Northwell Health, nói.
Ông cho biết Northwell Health đã yêu cầu Sở Y tế New York đưa ra hướng dẫn ngay sau khi phát hiện sự việc.
Erin Fox, ở Đại học Utah, nhận nhiều cuộc gọi từ nhân viên hôm 15/12 ngay sau khi việc tiêm chủng được tiến hành.
"Thừa một lượng nhỏ vaccine trong lọ chứa là điều bình thường. Tuy nhiên, nhiều nhân viên y tế ban đầu nghĩ rằng đã lấy thiếu vaccine, khiến quá nhiều vaccine thừa trong lọ sau khi kết thúc 5 liều tiêm", Fox nói. "Họ đã gửi tôi một bức ảnh và hỏi có thể dùng lượng vaccine thừa không".
Nhân viên của Fox đã bỏ các liều tiêm thừa sau khi Pfizer và Sở Y tế Utah yêu cầu tuân thủ hướng dẫn ban đầu từ hãng dược.
Tuyên bố đưa ra hôm 16/12 của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấm dứt những băn khoăn, tranh luận này.
"Trước tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng hiện tại, FDA khuyến nghị các đơn vị y tế có thể dùng liều tiêm thừa còn sót lại trong mỗi lọ vaccine", đại diện FDA hướng dẫn qua email. "Tuy nhiên, vì các lọ không chứa chất bảo quản, điều quan trọng cần lưu ý là không được gộp lượng vaccine lẻ từ các lọ khác nhau để đủ một liều".
FDA cho biết đã tham vấn hãng dược Pfizer trước khi đưa ra thông báo.
"Chúng tôi không bao giờ muốn lãng phí, dù là thuốc hay vaccine", Anna Legreid Dopp, giám đốc cấp cao về hướng dẫn lâm sàng và cải tiến chất lượng của Hiệp hội Dược sĩ Hệ thống Y tế Mỹ, nói. "Sẽ thật thú vị nếu đây là một cơ hội".
Cùng ngày, tiến sĩ Howard Zucker, Ủy viên Y tế bang New York, gửi thông báo tương tự tới gần 200 nhân viên y tế làm việc tại bang.
Nếu thực tế mỗi lọ vaccine có thể cung cấp 7 liều tiêm, Mỹ có thể có nguồn vaccine lớn hơn 40% so với dự đoán. Tuy nhiên, số liều tiêm thừa từ các lọ có thể không nhất quán.
Các chuyên gia cho rằng rắc rối có thể xảy ra khi thêm người được chủng ngừa. Trước đó, các quan chức liên bang đã quản lý cẩn thận nguồn cung, dự trữ đủ số liều vaccine cho đợt tiêm nhắc lại.
Dopp cho biết các bệnh viện tiêm những liều thừa cần đảm bảo tiêm đủ mũi nhắc lại sau đó ba tuần.
"Đây là một vấn đề tích cực, một bài học chúng ta chỉ học được khi đã có vaccine trong tay", bà nhận định.
Trong đại dịch cúm H1N1 năm 2009, dược sĩ tại Hệ thống Sức khỏe Lehigh Valley, bang Pennsylvania có phát hiện tương tự. Khi đó, vaccine cúm H1N1 rất khan hiếm, các quan chức cũng quyết định sử dụng những liều tiêm thừa, theo tiến sĩ Michael J. Consuelos, nhà tư vấn sức khỏe từng tham gia vào quá trình giám sát đại dịch khi đó.
Vaccine Covid-19 của Pfizer và đối tác BioNTech đang cực kỳ khan hiếm. Pfizer trước đó tuyên bố đã sản xuất ít nhất 25 triệu liều vaccine, đủ chủng ngừa cho 12,5 triệu dân Mỹ vào cuối năm. Song các quan chức liên bang chỉ cung cấp 2,9 triệu liều ngay sau khi FDA phê duyệt sử dụng khẩn cấp hôm 11/12.
Vaccine Covid-19 đang được ưu tiên cho nhân viên y tế tuyến đầu, người già và nhân viên tại viện dưỡng lão. Theo các chuyên gia, có thể tới giữa năm 2021 mới có đủ vaccine cho toàn bộ dân Mỹ.
Lê Hằng (Theo NY Times, Business Insider)