Một số bài thuốc dưỡng tâm, an thần

Đó là các bài thuốc chữa chứng kinh quý (kinh sợ) và chinh xung (hồi hộp, đánh trống ngực). Bệnh xuất hiện do tâm thần không vững, dễ bị chấn động đột ngột; hoặc do huyết dịch không đủ để nuôi dưỡng các cơ quan, khiến công năng của chúng bị rối loạn, vận hành không thông suốt.

Theo y học cổ truyền, 2 chứng chinh xung và kinh quý có liên quan chặt chẽ với nhau, kinh quý có thể dẫn đến chinh xung hoặc ngược lại. Dưới đây là những bài thuốc dưỡng tâm, an thần giúp chữa các chứng trên, được áp dụng tùy theo từng thể bệnh:

1. Thể tâm huyết thương tổn

Triệu chứng: Hồi hộp, đánh trống ngực, đêm ngủ không ngon giấc, hay mơ mộng, giật mình, hay quên; sắc mặt xanh nhợt, thỉnh thoảng khó thở hoặc nghẹn thở khi lao động nặng hoặc lên dốc, hay tê chân tay, chất lưỡi đỏ nhợt; nếu nặng có thể đổ mồ hôi trộm.

Bài thuốc: Mộc hương quảng 4 g, nhân sâm, táo nhân, viễn chí, chích thảo mỗi thứ 8 g; bạch truật, phục thần, long nhãn, hoàng kỳ, đại táo mỗi thứ 12 g; đương quy 16 g, sinh khương 3 lát. Sắc kỹ với 1.500 ml nước, lọc bỏ bã, chia 4 phần uống trong ngày.

2. Thể âm hư hỏa vượng

Triệu chứng: Mệt mỏi, đầu choáng, mắt hoa, tai ù, đau đầu từng cơn, tim rung động, hồi hộp, đánh trống ngực, mất ngủ, hay quên; tiểu tiện vàng, đại tiện táo, người gầy, da nóng, chất lưỡi đỏ sẫm.

Bài thuốc: Xuyên hoàng liên 15 g, châu sa 10 g, sinh địa, đương quy, cam thảo mỗi thứ 5 g. Tất cả tán bột mịn, làm thành viên, phơi hoặc sấy khô ở nhiệt độ 50-60 độ C. Uống với nước ấm, ngày 3 lần.

3. Thể dương hư đàm ẩm thượng xung

Triệu chứng: Người mệt mỏi, nặng nề, da trắng nhợt, ăn uống kém, bụng ấm ách khó chịu, tâm phiền thổn thức không yên. Nếu nặng thì chân tay lạnh, đầu choáng, tim rung động, miệng khát nhưng không muốn uống, tiểu tiện ít, ngực đầy tức, chất lưỡi trắng nhợt.

Bài thuốc: Phục linh 36 g, quế chi 18 g, cam thảo 16 g, sinh khương 3 lát. Sắc với 1.000 ml nước, lấy 200 ml. Uống ấm, chia đều 4 lần trong ngày.

4. Thể tâm thần không vững, bị chấn động

Triệu chứng: Khi gặp chấn động mạnh hoặc vật lạ thì sợ hãi phiền loạn, nằm ngồi không yên, khi ngủ hay giật mình hoảng hốt, mơ mộng; tiểu tiện sẻn đỏ, đi nhiều lần; người mệt mỏi, chán ăn.

Bài thuốc: Long cốt, mẫu lệ, thược dược mỗi thứ 24 g; cam thảo, quế chi mỗi thứ 12 g; đại táo 12 quả, sinh khương 3 lát. Mẫu lệ, long cốt nung đỏ, sắc với các vị còn lại (cho 1.600 ml nước, lấy 250 ml).
Chia 4 phần, uống trong ngày khi còn ấm.

BS Trần Xuân Nguyên, Sức Khỏe & Đời Sống

Trở lại Sức khỏeTrở lại Sức khỏe